De electriciteit en de landbouw.
Al meermalen hebben wij vernomen van vernuftige toepassingen der electriciteit ten behoeve van bloemen- of vruchtenteelt Gewoonlijk kwamen zij echter hierop neer, dat de electriciteit werd aangewend om het licht en de werking der zon te vervangen en de kweekers zoodoende in staat te stellen, planten, bloemen of vruchten te leveren op tijden, dat zij de zon niet tot hun beschikking hebben. Het electrisch licht, weten wij, oefent een gunstigen invloed uit op de ontwikkeling van vele planten, en daardoor schijnt het geroepen, in onze bloemisterijen en kweekerijen van fijne gewassen of vroege vruchten een groote rol te spelen.
Doch dit zijn allemaal maar kleinigheden in vergelijking van de toepassing der electriciteit op den landbouw in het groot, waarvan wij in de Fransche bladen zien melding gemaakt en die een heele omwenteling in den landbouw voorspelt.
Langdurige onderzoekingen hebben bewezen dat niet enkel het electrisch licht, maar ook de electriciteit zelve in hooge mate het ontkiemen, den wasdom en den groei der planten bevordert Het kwam er maar op aan, het middel te vinden om die weldadige kracht ten nutte van den landbouw aan te wenden, en dit middel nu schijnt gevonden in een toestel, door een eenvoudigen schoolbroeder in Frankrijk uitgedacht en ten doel hebbende, de electriciteit uit de lucht op te nemen om ze in den grond over te brengen en daardoor het gedijen der veldvruchten te bevorderen. De doelmatigheid dezer nieuwe vinding is door zulke schitterende proefnemingen bewezen, dat er in den laatsten tijd van verschillende zijden de aandacht op gevestigd is.
Broeder Paulin - zoo heet de uitvinder - houdt zich reeds sedert jaren met de toepassing der electriciteit op den tuinbouw bezig; maar natuurlijk zijn er heel wat navorschingen, proefnemingen, wijzigingen en verbeteringen noodig geweest, eer hij van de theorie gekomen was tot de practijk en hij de beste methode gevonden had om de geheimzinnige electrische vloeistof aan den landbouw dienstbaar te maken. Die vloeistof is gestadig in meerdere of mindere mate in de lucht aanwezig, waar zij door meteorologische verschijnselen als onweders, regen, wind enz. voortdurend wordt opgewekt. Nu is het zaak, die electriciteit op te vangen en ze onder den grond te leiden.
Daartoe bezigt Broeder Paulin een hoogen staak van harsachtig hout, gewoonlijk ter lengte van twaalf à achttien meter. Deze staak, die in den grond geplant wordt, draagt op zijn top, door porseleinen isolators van het hout gescheiden, een gegalvaniseerd ijzeren staaf, uitloopende in vijf koperen armen. Deze metalen toestel neemt uit den dampkring de electriciteit op, die vervolgens door een draad, langs den paal aangebracht, in den grond geleid en daar door een net van andere draden, op twee meters afstand van elkander gelegd, over de heele uitgestrektheid van den te bebouwen akker verspreid wordt. De hoogte van den paal moet met de uitgestrektheid van den bouwgrond in overeenstemming zijn; zoo heeft men een staak van 15 meter noodig voor een land van 30 aren of vierkante roeden.
De eerste proef met den géomagnétifère van Broeder Paulin werd genomen in het voorjaar van 1891 op een aardappelveld, behoorende aan een boer uit de omstreken van Montbrison. In de maand Juli had een officieele inspectie van dat veld plaats, die door de dagbladen was aangekondigd, en waarvan een proces verbaal weid opgemaakt, dat in hoofdzaak het volgende constateerde:
‘Het oog wordt getroffen door een zichtbare onregelmatigheid in den plantengroei op het veld. In een kring, die nauwkeurig wordt bepaald door de ligging der ondergrondsche geleidraden tot overbrenging van de dampkrings-electriciteit, zijn de aardappelplanten eens zoo krachtig als die op het overige van het veld. En dat zonder eenige leemte of open plek, zonder eenig zwak punt in de groep prachtige stengels, zoo zuiver als met een passer afgemeten.’
Aan het verslag der landbouwcommissie van Montbrison, die Broeder Paulin een vergulde medaille toekende, ontleenen wij nog het volgende:
‘Een géomagnétifère van 8,50 meter hoogte heeft zijn invloed doen gevoelen over een oppervlakte van 20 meter in het rond. Op dit gedeelte van den bodem hebben de aardappelstengels, wier omvang en kracht buitengewoon is, tot op dezen dag (23 September) een frischheid behouden, die opmerkelijk afsteekt bij de aangrenzende deelen. De stengels zijn gemeten en bereiken een hoogte van 1,47 meter bij een dikte van 2 centimeters
‘Na deze opneming van den uiterlijken staat van het gewas, wezen de leden der commissie op dit gedeelte van het met electriciteit behandelde veld twee stukken aan, elk van 16 vierkante meter oppervlakte, en vervolgens in het overige gedeelte ook twee stukken van dezelfde grootte. Deze vier stukken werden aangewezen zonder bepaalde keuze van een plek, die een sterkeren plantengroei vertoonde, maar beantwoordende aan het gemiddelde, zoowel op het met electriciteit behandelde als op het overige deel van het veld.
De 32 vierkante meters oppervlakte van het eerste gedeelte hebben 90 kilo aardappelen opgeleverd; de 32 vierkante meters van het andere deel hebben 61 kilo opgeleverd.’
Tot zoover het verslag der landbouwcommissie. Daaruit blijkt dat de met electriciteit behandelde grond 28000 kilo aardappelen per hectare zou opbrengen tegen slechts 18700 kilo per hectare op het overige van den bodem. Dat resultaat nu, zonder bijzondere bemesting verkregen met een aardappelsoort, die over het algemeen niet veel knollen vormt, evenaart de oogsten, die met groote uitgaven door scheikundig bereide mest verkregen worden.
Den 11en October was het verschil nog opmerkelijker, daar 60 voet geëlectriseerde grond 63 kilo aardappels gaf tegen slechts 38 kilo op een zelfde uitgestrektheid niet geëlectriseerden grond.
De tweede proef werd genomen op een wijngaard, en ook hier werd bij proces verbaal geconstateerd dat de vruchten, onder toepassing van electriciteit verkregen, veel overvloediger en beter waren dan de andere. De druiven rijpten regelmatiger en vroeger, terwijl het sap bij onderzoek veel rijker aan suiker en alcohol bleek te zijn.
In het volgende jaar (1892) werd een proef genomen op de landerijen van de Broeders der Christelijke scholen te Vals bij Puy.
Op een spinazieveld, dat het vorig jaar bezaaid was, werd in de maand April een géomagnétifère van 24 meter hoogte geplant. Reeds in de eerste dagen van Mei viel er een duidelijk verschil waar te nemen in de kracht en kleur der planten, en dit verschil werd duidelijk aangegeven door een rechte lijn, die aan de richting der electrische geleidraden beantwoordde.
Den 14en Mei werden op een oppervlakte van 5.40 vierkante meter van elk gedeelte de spinazieplanten met wortel en al uitgetrokken en gewogen. De uitslag was dat de electrisch geteelde spinazie 24,4 kilo woog, de niet geelectriseerde maar 19,7 kilo; dat maakt op den vierkanten meter een verschil van 870 gram Den 21en Mei bedroeg het verschil al 1,4 kilo en den 27en Mei weid door een commissie van landbouwkundigen geconstateerd, dat de invloed der dampkrings-electriciteit, door den géomagnétifère aangetrokken, een verschil aan gewicht ten gevolge had van 1,8 kilo per vierkanten meter.
Geen wonder dat de vinding van Broeder Paulin weldra algemeen werd toegepast. Overal overtroffen de resultaten de verwachting. Te Thueyts (departement Ardèche) verkreeg men op die wijze spinaziebladen van 35 centimeter en selderij van 90 centimeter; in den omtrek van Tours aardappelstengels van 2,45 meter, in het departement Haute-Loire knollen en rapen, zooals men er nog niet gezien had; te Orchies in het noorden suikerbeetwortels met buitengewoon suikergehalte enz. Het mag dus als uitgemaakt beschouwd worden, dat te géomagnétifère van Broeder Paulin een groote toekomst heeft.
Op welke wijze brengt nu de electriciteit deze schitterende uitkomsten teweeg? Dit is een vraag, die wij aan de geleerde vakmannen ter beantwoording moeten laten. Wij kunnen ons met de feiten vergenoegen en de lezer zal zich daardoor even licht laten overtuigen als de talrijke landbouwvereenigingen, die door haar belooningen de kostbare vinding van Broeder Paulin hebben bekroond.
Er ontbreekt nu nog maar aan, dat men den invloed der electriciteit ook in de lucht, evenals onder den grond, naar willekeur leere regelen. Wie weet of niet te eeniger tijd het middel gevonden wordt, om naar goedvinden regen of mooi weer te krijgen! In Amerika is men, gelijk de lezer weet, sinds lang druk bezig naar dat middel te zoeken.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd