De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 9

[p. 145]

[Nummer 19]

De Amerikaansche.
Door Mathilde.
(Vervolg.)

de duizendkunstenaar op het platteland, naar de schilderij van s.m. zimmer.

Antoinette was in de huiskamer vóórdat zij wist, het zij meende nog altijd in een droom voort te gaan en kon zich maar niet verbeelden, dat het werkelijkheid was, wat mevrouw Van Wieringdaele haar zoo pas gezegd had.

Godfried zag haar binnenkomen, bleek als een doek en een steun zoekend alsof zij niet wel was.

‘Ik ben weggezonden,’ zeide zij met doffe stem.

‘Maar Antoinette, dat kan niet wezen,’ riep hij verbaasd uit, ‘wat hebt gij dan misdaan?’

‘Niets, maar ik mag voortaan mijn godsdienstplichten niet vervullen en op zulk een voorwaarde kan ik niet blijven.’

‘Maar dat is een voorwendsel,’ barstte hij uit.

‘Dat denk ik ook,’ hervatte zij, ‘'t doet er niets toe, ik moet om twaalf uur vertrekken.’

‘Maar dat kan niet, ik zal met Moeder spreken, op staanden voet.’

‘'t Zal niet helpen, Godfried.’

Hij hoorde niet en liep zonder kloppen de kamer zijner moeder in, die weer druk aan 't schrijven was.

‘Moeder,’ vroeg hij zoo bedaard mogelijk, ‘waarom zendt u Antoinette weg?’

‘Ik zend haar niet weg; zij gaat uit vrijen wil heen. Ik heb haar de keus gelaten.’

‘Mooie vrije wil als u haar vrijheid van geweten aantast. Dan kan u ook zeggen dat martelaars zich zelf vrijwillig den dood gaven. Zoo

[p. 146]

kleingeestig en bekrompen is u niet om dit meisje dat door u opgevoed en aan zekere weelde gewoon geraakt is, de wijde wereld in te zenden, alleen omdat haar opvattingen over godsdienst u hinderen.’

‘Haar opvattingen, daar laat ik me niet mede in, wel met de daden, die er uit voortvloeien.’

‘En hoe kunnen die u zoo kwetsen?’

‘Dat is mijn zaak, daarbij, ik heb andere redenen, waarvan ik mijn zoon geen rekenschap verschuldigd ben.’

Hij zag haar doordringend aan en vroeg ernstig:

‘Moeder mag ik ze u dan zeggen?’

‘Welnu?’

‘U meent dat ik Antoinette zal vragen mijn vrouw te worden.’

‘Neen, dat vrees ik niet, maar wel dat zij je weigeren zal en dat verkies ik niet, en om zoo iets te voorkomen moet zij weg.’

‘Mij weigeren en waarom?’

‘Om twee redenen; je bent haar neef of liever haar achterneef en je bent niet roomsch, dat zijn twee hinderpalen, die voor een katholiek onoverkomelijk zijn. Ik wilde weten hoever Antoinette's tegenstand zou reiken; nu weet ik het en hoe spoediger zij gaat, hoe beter.’

‘En wat moet er van haar worden?’

Zij reikte hem den brief over, dien zij zoo pas geschreven had, een geleibrief voor een chêque groot f 1000 op een Amsterdamsche Bank.

‘Me dunkt daar kan zij wel iets mede doen.’

‘Ja als de vader er geen beslag op legt.’

‘Hij zal wat anders krijgen; ik zal die familie niet loslaten, Godfried,’ ging zij op vriendelijker toon voort, ‘maar 't is om alles beter dat elke band tusschen hen en ons verbroken wordt. Zij mogen niet weten dat wij hen helpen. Ik wil dit regelen vóór uwe meerderjarigheid.’

Godfried stond achter het bureau; hij was doodsbleek en zijn lippen trilden.

‘Ik mag Antoinette gaarne,’ zeide hij.

‘En vindt ge het daarom niet verstandiger, dat zij maar heen gaat?’

‘Misschien wel,’ hernam hij, ‘als het toch onmogelijk is, zooals u denkt.’

‘Ik ben er zeker van. Bij mij golden die bezwaren volstrekt niet, bij haar wel.’

‘Ha, ik meende juist, dat u er zoo tegen zou wezen..’

Zij zag hem met haar groote oogen helder en vastberaden aan, terwijl zij antwoordde:

‘Het was de liefste wensch van mijn leven geweest; ik dacht het kind als was te kunnen kneden om een goede vrouw voor je te worden, maar nu heb ik 't ondervonden, zij heeft een ijzeren wil, waarop alles afstuit. Had ik Sabine genomen, dan had ik gemakkelijker werk gehad.’

‘O Sabine,’ zeide Godfried op een toon vol minachting, ‘daar noemt u ook zoo iets.’

Op den bepaalden tijd vertrok Antoinette, diep betreurd door de bedienden, bij wie zij zich zeer bemind had weten te maken; zij hield zich goed, de knecht gaf haar een brief, dien zij ongeopend meenam Op 't laatste oogenblik kwam Godfried op de stoep en gaf haar de hand.

‘'t Ga je wel, nichtje,’ zeide hij, ‘er is niets aan te doen. Moeder is onverbiddelijk, maar zij bedenkt je goed; neem 't gerust aan. Je hebt er recht op.’

‘Als u in Amsterdam komt zie ik u dan nog, Godfried?’ vroeg Antoinette, hem de hand reikend.

‘Misschien, ik weet het nog niet.’

‘Als uw moeder het goed vindt,’ voegde zij er haastig bij; toen steeg zij in het rijtuig en reed weg; zoo lang mogelijk hield zij zich sterk, maar toen zij zich alleen in de spoorwegcoupé bevond, begaf haar de met zooveel moeite verkregen zelfbeheersching en zij barstte in een wanhopig geschrei los; de toe komst omringde haar van alle kanten even somber en dreigend.

XIII.

De hooge feestdag werd in het bovenhuis der Wieringdaele's niet zeer opgewekt gevierd.

Toch kon dank de kleinigheid, die Antoinette een paar dagen te voren gezonden had, ten minste het vuur in de kachel aangelegd en een stukje vleesch gebraden worden. Tonia lag met koorts te bed; Koosje trachtte de kinderen zooveel mogelijk stil te houden en Papa met Sabine waren een grachtje om gaan wandelen, want ze moesten zich toch een beetje verzetten; 't was er thuis al naar genoeg.

In dezen weinig opgewekt huiselijken kring verscheen plotseling Antoinette. Zij stond midden in de kamer vóórdat iemand haar gehoord of gezien had; maar het moederlijke instinct scheen de zieke vrouw in de donkere alcoof te waarschuwen dat haar kind in de nabijheid was.

‘Antoinette,’ vroeg zij met zwakke stem, ‘ben jij daar? Of vergis ik me?...’

‘Neen, moesjelief, ik ben het werkelijk,’ zeide het jonge meisje en drukte een kus op het gloeiende voorhoofd harer moeder.

‘Heeft nicht je toegestaan ons vandaag te bezoeken. Dat is lief van haar, heel lief.’

Antoinette's gelaat trok zich pijnlijk samen, terwijl zij het kussen harer moeder opschudde en haar gemakkelijker deed neerliggen.

‘Ik ben zoo blij dat je komt, 't is hier zoo'n boel, o - wij verkomen heel en al. Ik heb zoo lang mogelijk gewerkt en Koosje heeft me trouw geholpen, maar zij is nog zoo jong - ik kan niet meer.’

‘'t Hoeft ook niet meer, moedertjelief! U kan nu op uw lauweren rusten, want ik zal voor u werken, ik blijf voor goed bij u.’

‘Wat zeg je, voorgoed? En waarom dan? Heb je ook ongenoegen gehad met nicht?’

Antoinette vertelde in een paar woorden het voorgevallene zoo opgeruimd mogelijk.

‘Ach God! ook dat nog!’ klaagde de arme vrouw, ‘wat moeten wij nu beginnen?’

‘Maar moesje, ik heb toch goed gedaan, ik heb toch in uw geest gehandeld. Ik mocht immers niet anders.’

‘O neen, zeker niet. God zal je er voor loonen, maar ach! voorloopig weet ik geen raad, wat zal Pa zeggen; 't maakt hem stellig boos.’

Antoinette haalde haar schouders op.

‘Pa zegt immers altijd: beginselen voor alles!’

‘Ja dat zegt hij voor zich zelf, maar als anderen het doen.... O, o mijn arm hoofd!’

En met het gelaat in de kussens verborgen, begon de arme stumper wanhopend te snikken.

‘Ach moeder! maak 't mij niet moeilijker,’ zuchtte Antoinette, ‘er is immers niets aan te veranderen. Als ik te veel ben in huis zal ik een betrekking zoeken. U zal geen last van mij hebben.’

‘O neen, dat is 't niet; 't is zoo hard zijn eigen kinderen niet te kunnen onderhouden, maar och! och! je arme Pa en Sabine...’

‘Die hebben 't minst beklag noodig; 't meest heb ik met u te doen Is de dokter er al geweest?’

‘Och, wat zal de dokter er aan doen? 't Is niets dan vermoeienis; ik heb 't altijd wel gezegd, als ik eens ging liggen dan zou 't mij moeite kosten op te staan en wat moet er van de kinderen worden als ik niet meer kan.’

Nu herinnerde zich Antoinette den brief van mevrouw Van Wieringdaele, welken zij nog niet eens geopend had; zij haalde hem uit haar tasch en verbrak het zegel.

Zij vond er de chèque in van f 1000; haar eerste opwelling was verontwaardiging over het geschenk, waarmede zij haar als het ware afkocht, maar een blik op haar arme zieke moeder deed elk ander gevoel zwijgen.

‘Nu hoeft u voor niets bang te zijn, moeder ik ben rijk. Zie eens wat ik bezit. Duizend gulden, dat is haar laatste aalmoes.’

Een flauw blosje kwam over Tonia' magere wangen.

‘Wat zeg je? Duizend gulden. O kind, laat dat je vader niet zien! Verberg het gauw en gebruik het dan voor jezelf en voor de arme kinderen als...... als ik er niet meer ben.’

Antoinette dacht na, zij bezat een oprecht karakter, afkeerig van alle omwegen en geheimzinnigheden, maar zij had het treurige voorrecht haar vader te kennen en zijn onbetrouwbaarheid op het punt van geldzaken; haar eerste gedachte was hem het geld af te staan; bij nader inzien besloot zij nog wat te wachten. Zij zag eens rond en vond alles nog veel meer verwaarloosd en armoediger dan vier weken geleden; het was er zelfs vuil en onzindelijk.

‘Is 't waar dat je niet meer weggaat?’ vroeg Koosje ‘Vreeselijk voor jou, maar voor ons is 't heerlijk; ik kan het niet meer alleen af.’

't Kind zag er slecht uit, bleek, ingevallen, met gekromden rug, fletse oogen, en een groote vreugde vervulde Antoinette's ziel bij de gedachte dat zij hier hulp kon brengen.

‘Nu, ik zal je trouw helpen. Ik heb wel geleerd de handen uit den mouw te steken.’

‘En je bent gezond en sterk en niet zoo akelig flauw en hongerig zooals wij allen.’

Antoinette bracht het hoognoodige in orde, deed een schort voor en begon voor het middageten te zorgen, dat zoo goed en kwaad als het kon op de kachel stond te koken, te braden of aan te branden.

‘Och Netje,’ smeekte de moeder, ‘zeg pa ten minste vandaag nog niet, dat je weggezonden bent. Ik kan het niet verdragen dat hij tegen je uitvaart.’

Antoinette beloofde om haar moeder gerust te stellen, dat zij hem voor vandaag in den waan zou laten, dat zij met verlof thuis was; met Koosje verborg zij haar koffer, die door een kruier gebracht was, buiten zijn gezicht.

Toen het vijf uur was kon men nog niets van den vader en Sabine ontdekken.

‘Zij blijven laat weg,’ zeide Antoinette op haar horloge ziende.

‘O dat is niets bijzonders; pure goedheid en lievigheid van Pa en Bientje, zij willen ons eten niet opmaken door er aan mee te doen en dan gaan ze maar ergens bij Kras of in de Port van Cleve een biefstukje eten. Zij zijn toch zoo vol zelfopoffering’

Antoinette merkte tot haar misnoegen op dat Koosje scherp, ruw en ongemanierd begon te wor en, en zij besloot haar, zonder dat zij het zelf merkte, te verbeteren.

‘We zullen toch nog wat wachten.’

‘Dat mag je doen, maar je kunt er naar fluiten, dat ze op tijd komen, de baron en de freule!....’

‘Foei Koosje, zoo'n toon, bedenk dat het je vader is.’

Zij haalde de schouders op, en mompelde:

't Zal mijn zorg wezen Jij moest nu maar het huishouden op je nemen, Net, dan poets ik 'm naar den naaiwinkel. Ik kan er voor niets komen, bij juffrouw Van Dam op het Singel, en na een jaar verdien ik al wat. Dan ben ik er glad uit en laat de freule zingen zoo hard zij wil, want die steekt geen vin uit, al ziet ze ook dat moeder er bij neervalt.’

‘Zeker, zal ik nu voor het huishouden gaan zorgen en ook zien dat je goed geplaatst wordt, maar je begrijpt dat wij eerst moeten onderzoeken bij wie je aan huis komt.’

‘O 't is een heel fatsoenlijk, net mensch! Zij verdient goed geld. De Douairière heeft vroeger immers ook voor de menschen genaaid.’

‘Ja zeker! en zij is ook niets verlegen om het te bekennen.’

‘Nu dat heb ik al zoo dikwijls aan Pa en Sabine gezegd, maar die trekken den neus op en zeggen dat het een schande is, zulke burgerlijke neigingen als ik heb, en dat het in Amerika heel anders toegaat dan hier. Alsof het daar ook geen menschen zijn en alsof je hier leven kunt van hun deftigheid. Wij lijden toch maar heel deftig honger en koude.’

‘Neemt Sabine nog lessen?’

‘Wel zeker, maar met 1 Januari, het nieuwe kwartaal, is 't uit. Wat er dan gebeuren moet met onze freule, dat mag Joost weten.’

‘Koosje lief!’ zeide Antoinette glimlachend, ‘nu moet je niet van den anderen kant over-

[p. 147]

drijven en een toon aannemen, die allesbehalve netjes is.’

‘O speel jij als het je belieft niet de groote dame. We zijn niet in Vaartzicht.’

‘We zijn onder het gehoor van onze moeder, dat is nog iets meer.’

Koosje zweeg en Antoinette bracht de zieke een kop bouillon.

‘Och kind,’ fluisterde Tonia, ‘je moet geduld hebben met Koosje. Zij is zoo verbitterd; Sabine en zij kibbelen den heelen dag en pa geeft haar nooit gelijk, en toch is 't zoo'n best kind, zij helpt mij wat zij kan.’

‘Wees gerust lief moedertje! Ik zal niet met de zusjes kibbelen, maar ik zal mijn best doen Koosje wat op te beuren, dat heeft ze wel noodig.’

‘En met Sabine ga je toch ook niet twisten O ik kan dat hakketakken niet verdragen. Ik houd zoo van vrede en kalmte.’

‘Zeker niet moeder, ik beloof 't u.’

‘En dan heb ik nog iets. Ik zie dat je een horloge hebt en een broche en een paar armbanden en ringen; berg dat weg, laat het hem niet zien, anders brengt hij het naar den lombard.’

‘Maar moeder...’

‘Ja, volg mijn raad, ik ken hem zoo! Komen zij daar aan? O neen, gelukkig niet! Ik bid je Netje, berg ze weg; ik zou het zoo hard vinden als je die dingen kwijt raakte.’

Alles stuitte Antoinette tegen de borst; hoe zou zij het hier uithouden in haar ouderlijk huis, waar geen vrede, geen eendracht, geen waarheid woonden? Zij voelde diep medelijken met haar arme, zwakke moeder, die met alle wapenen der zwakken, geheimhouding, list, kleine leugentjes, zich tegen haar natuurlijken beschermer en steun trachtte te verdedigen. 't Liefst zou zij dadelijk naar een betrekking omzien, maar zij begreep, dat zij hier veel noodiger was en dus besloot zij zooveel mogelijk zich te schikken.

‘Wij blaffen van den honger,’ riep Koos, ‘geloof mij, vader en dochter zitten heerlijk te dineeren; laten wij ons feestmaal maar gebruiken.’

‘Als moe het goedvindt.’

Tonia was niet gewoon dat men ooit naar haar goedvinden vroeg, maar zij gaf graag haar toestemming en 't bleek van achter goed, dat zij begonnen waren, want Herman en Sabine kwamen eerst over tienen thuis.

Zij hadden zich heerlijk geamuseerd; zij hadden een oude kennis van Wieringdaele ontmoet en die had hen uitgenoodigd met hem te eten in het Bible Hotel; Sabine bracht ulevelletjes en bonbons voor de kinderen mede.

‘Och, 't is zoo'n gouden hart,’ verklaarde Herman, ‘altijd denkt ze aan de anderen. Geen oogenblik zijn haar gedachten van huis.’

Dat Antoinette er was, vonden zij niets vreemd, integendeel zeer natuurlijk. Antoinette was zoo'n moeders kindje, geen wonder dat zij overkwam, zoodra zij van de ziekte harer moeder hoorde. Herman was in de beste stemming; die vriend had met veel belangstelling gehoord naar zijn plannen over de nieuwe fabriek en morgen verwachtte hij hem in het Poolsche koffiehuis om alles nog meer op hun gemak te bepraten.

Naar mevrouw Van Wieringdaele vroeg hij nauwelijks.

‘Dat trotsche nest. Zij verbeeldt zich zeker dat wij niet buiten haar kunnen,’ zeide hij minachtend, ‘maar zij zal het wel anders zien!’

XIV.

't Scheen in de eerste dagen of met Antoinette het ongeluk zijn intocht voorgoed in het huis der Wieringdaeles gehouden had.

Onmiddellijk na Nieuwjaar stroomden de rekeningen en quitantiën, zelfs dagvaardingen bleven niet uit en al had zij ook gewild, Antoinette kon op den duur niet trouw blijven aan haar plan en aan het verzoek harer moeder, om haar schat niet aan te spreken ten algemeenen nutte.

Haar moeder werd maar niet beter; zij trachtte op te staan, doch haar krachten begaven haar en zij was verplicht weer neer te liggen. De dokter, die door Antoinette geroepen was, schreef rust voor en versterkende middelen, maar vooral het eerste was haar moeilijk te bezorgen. Zij hoorde wat er in huis omging, de brutaliteit en indringendheid der schuldeischers, het gekibbel van Sabine met Koosje, het gejammer der oudste dat zij nu geen lessen meer kreeg en haar geheele toekomst verwoest werd, maar vooral de dreigementen dat wanneer niet spoedig de huishuur betaald werd, op alles beslag gelegd en op straat verkocht zou worden.

De arme vrouw lag te beven en te rillen in bed, toch bleef zij zoo lang mogelijk Antoinette verzoeken haar geld niet af te staan, maar toen Herman en Sabine er eindelijk achter kwamen hoe de zaken werkelijk stonden en dat ook Antoinette hen tot last kwam en beiden het meisje met de grievendste verwijten overlaadden, toen riep zij haar eindelijk bij zich en fluisterde:

‘Doe wat je hart ingeeft, kind! Ik kan het niet langer aanhooren; maar geef het niet uit je handen. O 't is vreeselijk zijn kind tegen haar eigen vader te moeten waarschuwen.’

Antoinette betaalde zooveel mogelijk de luidste schuldeischers achter haar vader om en verdroeg overigens met een kalm gezicht alle verwijtingen en beleedigingen. Zij wijdde zich geheel aan het huishouden en aan de oppassing harer moeder; zij deed alles even kalm en bedaard, ‘alsof zij voor niets anders ooren en oogen heeft,’ zeide Sabine verbitterd omdat Antoinette nooit boos wilde worden; het geheele huishouden werd nu gedreven door Antoinette's geld, niemand vroeg echter waar vandaan het kwam. Men at, men dronk, vader en dochter gingen uit om zich te verzetten of om haar uit den weg te loopen en, het einde was dat Antoinette met schrik en weemoed inzag dat haar kapitaaltje niet lang tegen zulke aanvallen bestand zou wezen en dat er vroeg of laat weer een dag moest komen, waarop men geheel broodeloos zou staan.

De drukinktfabriek scheen geheel op den achtergrond geschoven; van de wijnagentuur hoorde men niets meer en zoolang haar moeder bedlegerig bleef, kon Antoinette ook geen betrekking zoeken of er werk van maken dat Koosje op een atelier kwam.

Op zekeren middag dat Antoinette bezig was de verwaarloosde kleederen der familie wat te verstellen, werd er een brief bezorgd aan het adres van haar vader; volgens den stempel der enveloppe kwam hij van een notaris.

‘Zeker weer een nieuwe ellende,’ zuchtte zij. ‘Ik wou ook zeggen, 't ging al te lang goed.’

Sabine, die in de andere kamer zonder piano zat te zingen, kwam er dadelijk op af.

‘Van wien is die brief? Van notaris Willems? Dan moet ik zien wat er in is.’

‘Maar Sabine, denk toch eens aan, hij is aan Pa geadresseerd.’

‘'t Doet er niets toe. Pa heeft geen geheimen voor mij; als het iets onaangenaams is, dan hoeft die arme Pa het niet te weten.’

Antoinette gaf haar tevergeefs teekenen om toch voorzichtiger te zijn, daar haar moeder uit de alcoof alles kon hooren, maar sedert lang was Sabine gewoon niets om haar moeder te geven; zij maakte zonder verdere complimenten den brief open en doorlas met één blik den inhoud.

‘O,’ juichte zij plotseling, ‘wij zijn er boven op, heelemaal boven op. Duizend gulden in het jaar vruchtgebruik van iemand, die grootpa heeft benadeeld. Heerlijk, heerlijk, nu ga ik naar Brussel en naar Parijs en dan studeeren naar hartelust!’

Zij sprong en lachte als was zij plotseling krankzinnig geworden. Koosje en de kinderen kwamen op het leven binnen geloopen en vroegen wat er was.

‘Ik bid je, houd je toch bedaard,’ verzocht Antoinette, ‘het zijn immers Pa's zaken en je hindert Moe zoo door dat geweld.’

‘O jij wijsneus met je visschenbloed,’ zei Sabine verachtelijk, ‘niets kan je uit de plooi brengen. Is 't dan niet om dol te worden, duizend gulden in het jaar vast! Veel is 't niet voor zoo'n troep menschen, maar als Pa 't verstandig aanlegt met mij....’

‘En jelui samen van den boel pret maakt en ons honger laat lijden, dan geloof ik wel dat het gaan zal,’ beet Koosje haar toe; ‘maar waar komt dat geld zoo ineens vandaan, Net?’

‘Ik weet er niets van,’ antwoordde Antoinette, ‘ik vind het hoogst ongepast, brieven van mijn vader te openen en te lezen.’

‘Daar braafheid, kwezel! Lees zelf,’ en Sabine wierp haar den brief toe, ‘wij zullen zien wie er verder komt, jij met je schijnheiligheid die je al zooveel plezier heeft doen beleven, of ik met mijn brutaliteit.’

Antoinette nam den brief zonder dien in te zien, vouwde hem toe en legde hem weg; toen stond zij op en ging naar haar moeder.

‘Kinderen,’ riep zij plotseling doodelijk verschrikt, ‘kom eens kijken wat Moe scheelt.’

Nu vlogen zij allen de alcoof in; Tonia lag met het hoofd op het kussen, bleek als een doode, met verwrongen gezicht, krampachtig gesloten handen en starende oogen.

‘De dokter, de pastoor!’ riep Antoinette. ‘Koosje, gauw! gauw!’

En zij nam de Eau de Cologne, waschte haar moeders slapen, legde haar hooger, wreef haar polsen, en intusschen begon Sabine te gillen, de kamer in en uit te loopen, jammerende te vragen of er dan nooit eens een zonnestraaltje voor hen kon schijnen.

‘Help mij liever!’ verzocht Antoinette, ‘geef azijn en water. Is Koosje weg?’

Maar Sabine gooide alles omver, klaagde, huilde, en reikte de verkeerde dingen aan. Eindelijk gaf de arme zieke een teeken van leven, zij haalde diep adem en sloot de oogen. ‘Moesjelief,’ vleide Antoinette, ‘hoe gaat het nu? Iets beter?’

Zij knikte van ja, maar haar spraak was belemmerd en zij kon nog niet spreken, al scheen zij er ook nog zoo'n moeite toe te doen; eindelijk toen Antoinette het oor aan haar lippen bracht, verstond zij:

‘Een geestelijke...’

‘Koos is er al heen, moedertjelief. U heeft ons zoo aan het schrikken gemaakt. Kom, leg u maar kalmpjes neer en doe uw best aan niets te denken.’

Sabine stond er bij en vroeg onophoudelijk of het nu beter ging, een heel beetje beter; dan moest zij weer weten hoe moeder zich voelde, of zij pijn had aan het hoofd, of aan het hart, totdat Antoinette eindelijk haar de kamer uitzette en verklaarde dat rust het eenige was hetgeen moeder noodig had.

‘Houd de kinderen maar liever bezig,’ raadde Antoinette, want Lotje zat in een hoek erbarmelijk te schreien en de jongens stonden doodstil bij het raam met groote tranen over de wangen rollend en vlogen zoodra zij Antoinette zagen, naar haar toe om te vragen hoe het met Moesje ging.

(Wordt vervolgd.)