De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 9

Bij de Platen.

De martelaren in de catacomben. -

Het leven en lijden der eerste christenen in de catacomben heeft de Christelijke kunst herhaaldelijk bezield tot het scheppen der treffendste tafereelen. De schilderij van Lenepveu op onze eerste bladzijde mag ongetwijfeld onder de fraaiste voorstellingen van dien aard worden gerangschikt. De ongezochte regelmaat in de groepeering der personen geeft daaraan bij den eersten aanblik iets statigs en monumentaals, dat aan de klassieke fresco's doet denken. De majestueuze groep der priesters, met den bisschop van Rome aan het hoofd, die de lijkgebeden leest over den martelaar, die aan zijn voeten ligt uitgestrekt, vormt het pendant en de tegenstelling tegelijk met de schaar van vrouwen en maagden links, die met palmtakken in de hand, een nieuwe martelares binnendragen. Midden in de ruimte tusschen de twee groepen verrijzen de slanke figuren der twee acolieten, welke het lichaam van den martelaar bewierooken. Het geheel ademt zachten ernst en kalmen vrede en brengt den beschouwer onwillekeurig in de stemming van die tijden van vurig en krachtig geloof, toen de aanblik des doods niets vreeselijks had, maar veeleer de blijde gedachte wekte aan het leven hiernamaals, waarin zij, die hier den bloedigen, maar korten strijd voor Christus gestreden hadden, eeuwig zijn glorie zouden deelen.

Zuidduitsch landschap. -

Het is een gemoedelijk, gezellig land, waarin dit levendig schilderijtje met koeien ons verplaatst. Het zijn geen droomerige, logge Hollandsche koeien, vadsig geworden in de grazige, vlakke weiden van ons vaderland; neen, het zijn de hupsche, dartele roodbonte runderen van Zuid-Duitschland, gewoon den ganschen dag bergop, bergaf te klauteren onder onophoudelijk geklingel hunner welluidende klokjes. En hetzelfde verschil als in het vee openbaart zich ook in de menschen. Vergelijk die jolige Tyrolers, die daar met een veer op den hoed gestoken, lustig jodelend het vee voortdrijven, eens met de stille, stijve, in zich zelf gekeerde boertjes, die wij hier soms achter de koeien waarnemen. Maar zie dan ook dat golvende landschap met zijn heuvelen en dalen, zijn geurige dennen, zijn grillige rotsen, zijn klaterend beekje en zijn heldere zonnige lucht, met het kapelletje langs den weg, waar der liebe Herrgott de voorbijgangers met zijn stervende oogen zoo weemoedig groet, - en ge begrijpt onmiddellijk, waar dat verschil in leven en opgewektheid vandaan komt. Onze drassige bodem, zoo vlak als een tafel, onze haast altijd betrokken lucht, onze wanhopig eentonige gezichteinder maakt ons Hollanders op den duur kalm, flegmatiek en nuchter. Het berglandschap met zijn telkens wisselende verschieten, zijn voortdurend tot klimmen en dalen en derhalve tot gezonde beweging dwingende bodem, zijn zuivere, droge, longensterkende lucht heeft op menschen en vee denzelfden opwekkenden invloed.

Oudgedienden. -

Deze oudjes zullen niet licht versuffen, al heeft de atmosfeer van het invalidenhuis ook weinig opwekkends. Daartoe zijn ze nog te vol van de glorieuze herinneringen aan geleverde veldslagen en behaalde overwinningen, waarvan de eereteekenen op hun borst getuigen. Het schijnt dat de oude snorbaard met de slaapmuts in de hand, die daar bezig is voor zijn kameraads te oreeren, juist de herinnering aan den een of andren roemrijken dag, dien ze samen meegemaakt hebben, weer eens ophaalt. De oude, stramme vuurvreter leeft er van op, als hij zich in dat geweldige en toch zoo genoeglijk verleden verdiept. De kameraad, die tegenover hem op de bank zit, hoort hem met kennelijke voldoening aan; zijn buurman wordt door die herinneringen blijkbaar in een wijsgeerig peinzende stemming gebracht; de twee oudjes in den hoek grinniken onder hun slaapmuts en zelfs de stumper op krukken komt nog gauw aangestrompeld om ook van de partij te zijn.

't Is een geluk voor de brave oudgedienden dat ze zich aldus nog kunnen opvroolijken en verjeugdigen door het ophalen van het verleden; want het tegenwoordige levert hun niet veel op: een plaatsje in het invalidenhuis, dat is al wat ze hebben voor hun toewijding aan het vaderland.