De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 6

[p. 541]

[Nummer 46]

Onze gravures.

Jong volkje.

jong volkje, naar de schilderij van professor k. raupp.

Een echt lief en idyllisch tafereeltje geeft onze eerste gravure ons te genieten. 't Is volop zomer, en niet het minst in de kinderlijk onbezorgde hartjes der twee kleine meisjes, die, door het fraaie weer naar buiten gelokt, zich bij de rustig kabbelende beek komen vermeien in het voor hen zoo belangwekkende schouwspel van de eerste zwemoefeningen der jonge eendjes.

De kleinste echter schijnt, naar hare gelaatsuitdrukking te oordeelen, min of meer bevreesd te zijn, mogelijk wegens het voor haar zoo ongewone gekwaak en gesnater der jonge watervogels, misschien ook, dat zij zich niet wel op haar gemak gevoelt op den tot zitplaats geïmproviseerden balk.

Het oudste meisje daarentegen, met een blijmoedigen lach op het lieve, blozende gezichtje, slaat met belangstelling het geplas en geploeter der eendjes gade, die zich ook in het minst niet om de tegen woordigheid der beide kinderen bekreunen, maar ongegeneerd hun gang gaan.

Het is een groepje, vol levenslust en ongekunsteldheid, dat de schilder uitmuntend heeft weergegeven.

Enkhuizen.

Eene der oudste steden van Holland is zeker Enkhuizen. Volgens sommigen werd zij reeds in het jaar 1000 door graaf Dirk III gesticht, anderen, waaronder Melis Stoke, beweren, dat men voor het eerst van Enkhuizen hoort spreken in 1296; als stad wordt zij genoemd in 1355, toen zij tot die waardig-

[p. 542]

heid door graaf Willem V werd verheven.

Het is jammer, dat eene stad, die op zulk een verleden mag bogen, eene doode stad is geworden

Onze plaat geeft eenige schetsen weer van Enkhuizen en zijne omstreken. Het meest treft ons de teekening van de Drommedaris. Deze was in 1833 tot poort verbouwd en bekend onder den naam van Dompoort. Het is een zwaar en aanzienlijk gebouw, in 1540 gesticht aan den oostkant der stad, met een half rondeel bevestigd en met een fraai koepeltorentje, uurwerk en klokkenspel versierd, welk klokkenspel voor het welluidendste van Holland gehouden wordt. Naar algemeene mededeelingen is door de Russische regeering aangeboden dit klokkenspel te koopen, en zou de zwaarte daarvan in zilver worden betaald.

In het geheele gebouw, zoowel op de bovenste verdiepingen, als aan die zijden, waar kelders gevonden worden, zijn verscheidene gevangenhokken, waaronder vele geheel ingemetseld en waarin licht noch lucht kan doordringen. Ze worden echter niet meer gebruikt.

Tegenwoordig doet de Drommedaris geen anderen dienst, dan als drager van het schoone klokkenspel en staat als een bewijs van de vroegere welvaart der stad geheel doelloos. Als wij de stad doorwandelen, treft ons de stilte, de leegheid van de straten; slechts aan de haven valt wat meer leven op te merken, schoon ook de visscherij in de laatste jaren sterk achteruit gegaan is.

Het is een aardig gezicht, te zien hoe allen, vrouwen en kinderen niet uitgezonderd, medehelpen om de schuiten te lossen.

Nog altijd is de visscherij eene der hoofdbronnen van bestaan voor de Enkhuizers.

Door de Koepoort verlaten wij Enkhuizen, en komen onmiddellijk op den straatweg, welke Hoorn met Enkhuizen verbindt. Tusschen deze beide plaatsen liggen zeven dorpen, welke allen in elkander loopen, zoodat het voor een vreemdeling al zeer lastig is, om altijd juist te weten, waar hij is.

Men zegt van de Zaanstreek, dat er de straten zoo schoon zijn, alsof zij met melk geschrobd worden: datzelfde kan men ook van deze streek zeggen, want overzindelijk is het er, en weldadig wordt ons oog gestreeld door die schoone boerderijen, met hunne tuintjes en prachtige weilanden.

In elke provincie vindt men een bijzonder kostuum der vrouw, vooral op het platteland, en onze schoone uit de omstreken van Enkhuizen is weder geheel eigenaardig gekleed. Men moet haar zien, wanneer zij 's Zondags naar de kerk gaat, hoe vol geladen zij is met goud en juweelen; die helderwitte of gele hoed, zonder eenig ander sieraad dan een lint overeenkomende in kleur met haar kleed. Zoo opvallend als het kostuum der vrouw is, zoo weinig valt ons dat van den boer in 't oog; men kan hem alleen kennen aan zijnen zeer hoogen zwarten hoed, welke nog niet eens bij alle gelegenheden gedragen wordt.

Rijdt men deze streek door, dan ziet men aan den voorkant van het huis in den regel eene keurig gebeeldhouwde deur, en daar boven bij Roomsche gezinnen het IHS; deze deur wordt nooit gebezigd dan in geval van huwelijk, geboorte en begrafenis. Dit is nog een oud gebruik, en bij vele familiën nog in zwang.

De zeven, dorpen welke tusschen Enkhuizen en Hoorn liggen, zijn haast alle eene kopie van elkander, men zou bepaald niet kunnen zeggen, dit of dat is fraaier of rijker. Voor een vreemdeling is het een genot deze streek door te wandelen, want men vindt er keurige tafereeltjes, een Lamorinière of een Coosemans waardig.

De school is uit.

De school is uit - welk echt jongenshart verlangt daar niet naar?

Hij moge zoo leergierig en ijverig zijn als ge wilt, maar de twaalf slagen der klok zijn nog niet koud, of reeds draait hij onrustig op zijne bank op en neer, in afwachting dat meester het sein zal geven tot het verlaten der klas. Zoolang ze in het schoollokaal zelf zijn en meesters alom tegenwoordig oog ze gadeslaat, gaat het nog al ordelijk en geregeld toe; maar niet zoodra hebben ze het nauwe portaaltje bereikt en zijn van meesters toezicht ontslagen, of daar begint het leven eerst voorgoed.

't Is een dringen en stompen, een trekken en duwen, dat hooren en zien vergaat. Elk wil het eerst op straat zijn en - het portaal is klein en de uitgang is nauw.

Al zouden ze nu ook eens zoo vlug op straat zijn, indien ze ordelijk en een voor een doorgingen, toch geven ze de voorkeur aan de manier, zooals onze gravure ze zoo levendig afbeeldt - eene echte jongensmanier; waarvan, tusschen twee haakjes gezegd, groote menschen het ook wel eens niet beneden zich achten, zich te bedienen.

La force prime le droit, dit geldt ook hier.

Men moge de eerste in de rij zijn geweest, het baat niets. Men wordt door een sterkeren achterarm op onzachte manier den dorpel afgestooten, raakt onder den voet of wordt achteruitgedrongen. De bewijzen hiervan ziet men op onze gravure veraanschouwelijkt, die de verschillende gelaatsuitdrukkingen natuurlijk en juist heeft teruggegeven: den eene staat het schreien nader dan het lachen; een tweede berust gelaten in zijn lot; een derde staat nauw verbeten kwaadheid in het donkere oog te lezen; een vierde eindelijk, zijne meerdere spierkracht bewust, verkneukelt zich in het genoegen, naar hartelust stompen en duwen te kunnen uitdeelen.

't Is eene frissche greep uit het kinderen schoolleven, goed afgezien en juist weergegeven.