Wetenswaardigheden.
Menscheneters, anthropophagen of kanibalen noemt men de zoodanigen, die 't vleesch van hunne medemenschen eten. Onderscheidene oorzaken hebben bij de ruwste volken daartoe geleid, bijv. gebrek aan dierlijk voedsel, haat, wraakzucht, bijgeloof enz. De verhalen van menscheneters, die in onze sprookjes voorkomen, zijn de nagalmen van 't geen in vóór-historische tijden ook op onzen bodem niet zeldzaam was, - 't geen daarenboven blijkt uitbeenderen, die in ons werelddeel in verschillende holen gevonden zijn. Ook de oudste oorkonden gewagen van menscheneters, en de Grieken beschuldigden de Indiërs, Scyten en onderscheidene aethiopische volken van anthropophagie. De heilige Hiërònymus, die in de 4de eeuw leefde, maakt melding van een stam van kanibalen in Gallië. Is dat afschuwelijk gebruik in de laatste tweeduizend jaren aanmerkelijk verminderd, toch heerscht het nog in Afrika, Azië, Australië en op de Zuidzee-eilanden. In Azië behooren de Maleische Batta's op Sumatra tot de menscheneters, zooals reeds door Marco Polo wordt bericht. Toch vormen zij een zeer ontwikkelden stam met eene eigene letterkunde. De anthropophagie is er dan ook door de wet geregeld. In Afrika vindt men menscheneters aan de westkust, van Siëra-Leone tot aan de Niger-delta. Hier nuttigt men het vleesch van gevangen slaven, gelijk elders dat van slachtvee. Ook ontbreken zij niet in het binnenland van dat werelddeel. De Manjoeëma, het eerst doof Livingston bezocht in 1870, zijn aartsliefhebbers van menschenvleesch.
Meer noordwaarts, ongeveer onder den evenaar, wonen de Monboettoe en de Niam-Niam, over wier kanibalismus G. Schweinfurth vreeselijke bijzonderheden heeft medegedeeld, terwijl in het zuiden van Afrika de Kafferstam der Basoetoe's desgelijks tot de menscheneters behoort. In Amerika vonden de eerste ontdekkers op de Antillen het betrekkelijk beschaafd, maar menschenetend, thans uitgestorven volk der Caraïben. De oude Azteken in Mexico brachten menschenoffers en nuttigden bij feestelijke gelegenheden menschenvleesch. Datzelfde weet men van de zeer beschaafde Inca's in Peru, en de Irokézen en Algonkins, alsmede de Odsjibswae - allen Indiaansche stammen - gebruiken bij gelegenheden menschenvleesch. Zoo deden ook de Toepi-volken in Zuid-Amerika, en ook thans nog bewonen menscheneters de boorden der Amazonen-rivier. Alle reizigers getuigen, dat de inboorlingen van het vasteland van Australië menscheneters zijn, - voorts op de Zuidzee-eilanden de Melanesiërs en de Polynesiërs, benevens de bewoners van een gedeelte van Nieuw-Guinéa, van de Louiziaden, van Nieuw-Caledonië en van de Fidsji-eilanden, waar nog in 1867 de zendeling Baker door den Navosa-stam werd opgegeten. Tot de menscheneters behooren wijders de Mario op Nieuw-Zeeland en de bewoners der Markiezen- en der Samoa-eilanden.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd