werd overgevoerd, ware hare cultuur op eene ruime schaal gedreven wordt, om in de behoefte van de twee halfronden te voorzien.
De geur der koffie wordt ontwikkeld door eene bepaalde roosting; indien zij te veel geroost (gebrand wordt), vervliegt de geur; niet genoeg gebrand, kan de geur zich niet genoeg ontwikkelen. Goed gebrande koffie moet blond noch zwart zijn.
Het aftreksel der koffie heeft eene prikkelende werking op het zenuwstel en voornamelijk op de hersenen. Men meende vroeger, dat koffie de geest vervroolijkte, het verstand scherpte en het werk der gedachte gemakkelijk maakte; even als men er krampachtige beving en een verderfelijken invloed op den levensduur aan toeschreef. Sommigen hebben ze met den naam van nektar der goden versierd, anderen, een langzaam vergif genoemd. Deze twee overdrijvingen bewijzen, dat de koffie hare tegenstanders en hare lofredenaars heeft gehad. Zwart koffieaftreksel prikkelt stellig de hersenen, en men moet zich voor dien prikkel wachten, want als deze te dikwijls herhaald wordt, wordt het bloed verhit.
In onze dagen is de koffie eene der behoeften van de samenleving geworden; haar gebruik is verbazend groot.
Koffie kan goed zijn voor lymphatische gestellen, zwakke niet prikkelbare personen, die een vochtig klimaat bewonen, een zittend leven leiden en eene zwakke, maar niet ontstoken maag hebben. Magere, zenuwachtige, prikkelbare personen, die tot ontstekingen voorbeschikt zijn, en zij, voor wie prikkelende dranken niet deugen, zullen wel doen, zich er van te onthouden, of haar niet anders te gebruiken dan met room of melk.
Thee. Koningin Katharina, vrouw van Karel II, bracht omstreeks het jaar 1666 in Engeland de thee in de mode
Weldra verspreidde zich haar gebruik door geheel Europa, vooral nadat een Hollandsch geneesheer haar sterk aangeprezen had. De thee is een krachtig opwekkend middel, zij is gezond voor ontzenuwde gestellen, voor een lymphatisch temperament, voor bewoners van vochtige enmistigestreken, en in die omstandigheden, waarin het noodig is, om de huidwerkzaamheid te vermeerderen en het zweeten op te wekken. Eenigen tijd na een rijkelijken maaltijd genomen, prikkelt het theeaftreksel de maag en verhaast de werking der spijsvertering.
Het theeaftreksel moet slap zijn, en om zijne samentrekkende eigenschap te verminderen, moet men er melk, room en suiker bij voegen. De groene thee doet de zenuwen sterk aan, zoodat de zwarte de voorkeur verdient. Als de mode het maar verkoos, zou de thee met voordeel door de melissaplant, anijs, lindebloesems, kamillen en andere planten te vervangen zijn. Even als de koffie heeft de thee hare tegenstanders en lofredenaars gehad.
Te sterke thee past niet voor prikkelbare gestellen, dikwijls worden slapeloosheid, maagkramp en maagpijn, krampen, hartklopping en andere zenuwachtige verschijnselen bij prikkelbare personen waargenomen, die te sterke thee drinken.
Over de hoeveelheid en de temperatuur van de dranken, die men dagelijks nemen moet. Het is in den regel nadeeliger veel, dan weinig te drinken; verschillende natuurkundigen zijn van meening, dat de hoeveelheid vloeistof, die men drinkt, gelijk moet zijn aan de hoeveelheid vast voedsel, dat men dagelijks eet. De temperatuur van den drank, dien men gedurende den maaltijd neemt, om den dorst te stillen en de spijzen door te spoelen, moet laag zijn. Men heeft opgemerkt, dat de volken, die altijd heet drinken, zooals de Chineezen, zwak, verwijfd en bleek zijn. De geschiedenis leert ons, dat de oude Rhodiërs de gewoonte hadden om warme dranken te gebruiken; zij waren bekend om de bleekheid van hun gezicht. De Romeinen, die koude dranken nuttigden, kenmerkten zich door hunne kracht, hunne gezondheid en hun ernstig uiterlijk. De keizers Augustus en Claudius, die hunne gezondheid door het misbruik van warme dranken ondermijnd hadden, herstelden haar, door zich aan den koudwater-leefregel te onderwerpen. Eindelijk heeft de ondervinding geleerd, dat het aanhoudend gebruik van heete dranken het lichaam ontzenuwt, de tanden bederft, het hoofd en de oogen verzwakt en de maag traag doet worden.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd
