De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 4

[p. 313]

[Nummer 40]

Aan Maria.

De mystieke roos.

Wees ons gegroet, gij leliereine Maagd,
Wie, toen de dag der redding was gedaagd,
Het Leven om het leven heeft gevraagd,

Tot heil der wereld!

Bij 't ruischen van het lieflijkst tempeldicht,
Bij geur en glans van 't Godgewijde licht,
Zij U weer de eêlste bloementroon gesticht,

Met dauw bepereld!

Kom, heilge Bruid, het barre wintertij
Met regenvlaag en stormen is voorbij,
Treed op, bekroon het lentefeest, zoo blij

Begroet van verre!

Het teederst groen, in milder lucht gedijd,
De fraaiste tuil der eerste bloemen wijd
Ik U, die 't eerst de wereld heeft verblijd,

O Morgensterre!

O, Koningin, versmaad de gave niet,
Wier geur vervliegt, wier verve ras verschiet,
Ook, om de hand, die deze hulde U biedt,

Van luttel waarde.

Geen keurgebloemte omzoomt mijn levenspad;
Vorstinnensier werd U geboden, had
Ik deel slechts in den rijken bloemenschat

Van uwe gaarde! -

Fr. A. van Kerkhoff, O.C.

[p. 314]

De vogelwereld in de moerassen van Florida (Noord-Amerika).

In eene reuzennatuur, als die der tropische gewesten, ziet men alles op grooter schaal. Door forsche en krachtige lianen omkronkeld, verheffen zich de knoestige glanzende stammen der boomen hoog boven de wateren. Varens en lissige biezen, Spaansch riet, palmen en wiegende waterplanten dienen tot rustplaats voor de tallooze vogelen der moeraswouden, waarvan onze gravure een denkbeeld geeft. Tot de eigenaardigheden van Florida behoort dat eenige stroomen plotseling in den bodem verdwijnen, terwijl andere daarentegen eensklaps als groote rivieren uit de aarde opwellen, gelijk bij voorbeeld de rivier Walhulla, die bevaarbaar is van hare bron af. Het zuidelijk gedeelte van Florida is meest met zoetwaterplassen, de zoogenaamde ‘Everglades,’ bedekt, die niet meer dan een halven, hoogstens twee meter diep zijn. Een gedeelte dezer waterwoestijn, waarin duizenden eilanden zich als weelderige oasen in de poelen verheffen, ligt eenige maanden van het jaar droog, doch de grootste oppervlakte is steeds overstroomd. Menigvuldige proefnemingen hebben geleerd, dat eenige honderdduizenden bunders van dezen grond met vrij geringe kosten drooggemaakt en in vruchtbare en welige akkers kunnen herschapen worden. De bodem is verschillend van aard: de zoogenaamde ‘High Hammochs’ zijn met eiken, magnolias en laurierboomen bezet en het best tot voordeelige kolonisatie geschikt; de ‘Low Hammochs’ die, zooals hun naam aanduidt, lager liggen, worden gedurig overstroomd, maar zijn toch geschikt voor den suikerbouw. Savannen, weilanden vertoonen zich overal langs de rivieren, moerassavannen liggen aan de stroomen, zoover die aan den vloed zijn blootgesteld; men verbouwt er rijst en suiker. Een groot gedeelte van het land bestaat uit pijnboomwouden; daar zetten zich de kleine planters neder. Het land is rijk aan uitmuntend scheepsbouwhout, eiken en dennen.

Florida is het eenige gedeelte der Vereenigde Staten, dat een tropisch karakter draagt en geheel geschikt is tot aanbouw van producten uit warme gewesten. De cacao en de ananas bloeien er welig; ook gedijen de bananen en tamarinden er uitmuntend. Het klimaat is er gezond en de kolonisten hebben er een goed leven.

Florida werd in 1497 door Sebastiaan Cabot ontdekt. De eerste kolonisten waren Spanjaarden. Het heeft later aan de Engelschen toebehoord en is in 1845 voor vijf millioen dollars aan de Vereenigde Staten afgestaan.

De kunst in het klooster.

Zoo iemand bevoegd was de christelijke bezieling in een ernstig tafereel voor onze oogen te doen leven, dan was het zeker de kunstenaar, die soms het penseel van Fra Angelico en Rafaël schijnt geërfd te hebben, de groote Fransche schilder Puvis de Chavannes. Dezelfde eigenaardige bekoorlijkheid, die ons boeit in de muurschilderingen der oud-Italiaansche school, dien ongekunstelden eenvoud, dien zachten ernst, die strenge soberheid, die afwezigheid van alle effectbejag, en vooral dat fijne in teekening en uitdrukking, vinden wij misschien bij geen ander modern meester in die mate terug, als bij Puvis de Chavannes.

Het tafereel, in dit nummer afgebeeld en dat in 1886 een sieraad uitmaakte van de Parijsche tentoonstelling, levert er een nieuw bewijs van. Hoe eenvoudig toch is de stoffeering, hoe ongezocht de groepeering der figuren, hoe ernstig hunne houding en gebaren Maar vooral, welk eene bezieling spreekt er uit hunne trekken, welk een heilige geestdrift glanst er in hunne oogen, die zij onafgewend gevestigd houden op het kunstwerk, dat voor hen niets anders is dan een lofzang tot God. De schilder verplaatst ons naar eene dier vrome wijkplaatsen, waar in stille eenzaamheid de reine bloem der christelijke kunst zoo schitterend den geurenden kelk ontplooide, in een klooster, als dat waar Fra Angelico en Fra Bartolomeo hunne madonna's en engelen penseelden. Een dier bezielde monniken zien wij aan den arbeid, terwijl zijne gezellen en medehelpers met eerbiedige ingetogenheid het vrome kunstwerk bewonderen of elkander de teekeningen en schetsen toonen, die de geduldige pogingen, de trapsgewijze ontwikkeling aangeven, waardoor de kunstenaar eindelijk tot de volmaaktheid is opgeklommen.

Midden in het vertrek prijkt op eene bank nog de bloeiende lelie, die stellig tot model heeft gediend voor de zinnebeeldige bloem der zuiverheid, die het onmisbaar attribuut is bij het beeld der Moedermaagd. Fijne toespeling van den schilder op de edele bloem der christelijke kunst, de bloeiende lelie der christelijke bezieling, wier geur ons nog tegenwaait van de half uitgewischte fresco's, die de wanden der oud-Italiaansche kloosters bedekken.

De nachtegaal.

Er is al zooveel over den nachtegaal geschreven en gezongen, dat het gewaagd wordt over den voortreffelijken zanger der Lente een nieuwen toon aan te slaan. De dichtkunst en de muziek hebben alles gedaan om den verrukkelijken orgelaar van de Meimaand te vieren. Men moet dan ook wel ongevoelig zijn als men niet getroffen wordt door dat klankvolle, reine, trillende geluid, in den heerlijksten maatslag, dat door den stillen nacht weerklinkt. Soms zijn de klanken als walmen van meigeur, die de lucht doortintelen. 't Is of de bloesems der boomen geluiden geven en zingen. Even verscheiden als die tonen zijn de indrukken van den luisteraar, ze weergeven in al hunne golvingen is onmogelijk.