De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 4

De holle boom.
Novelle van
A. Palm.

I.

Zacht en liefelijk, nu eens toenemende met helderen zilverblank, dan weer overgaande in een zacht gefluister, klonk van verre het gelui der kerstklokken. De wind scheen het geluid eerst als in triomf naderbij te dragen en dan te laten vallen, alsof de fluisterende koelte iets wonderlijks had mede te deelen. Over met dennen gekroonde heuvelen en donkere dalen, over woeste velden en dichte wouden, klonk, nu eens luider, dan weder zachter, de muziek der klokken. Eene windvlaag, waardoor de bevrorene sneeuw dwarrelend opsteeg, noodzaakte mij, terwijl ik in het rijtuig achterover leunde, mijnen pels vaster om mij te slaan, en zoo droomde ik mijnen kerstdroom.

Kerstdroomen! Mannen der wetenschap mogen lachen; ik echter, voor wie het Kerstfeest zoo dierbaar is, ik zeg, dat de kerstavond op geen anderen avond gelijkt. De lucht schijnt vol geheimen, alsof engelen fluisteren. De hemel is donkerblauw, en de sterren lachen ons toe als de oogen van oude getrouwe vrienden. De stem van den wind klinkt als een verheven gezang. De aarde ziet er in haar wit gewaad zoo schoon en zoo rein uit, dat men bijna zou kunnen vergeten, hoe vol zorgen en verdriet zij is. Schoon steekt de groene den af bij den witten sneeuw - en terwijl de lippen het woord ‘Kerstavond’ vormen, wordt het hart vol en de oogen vullen zich met warme, gelukkige tranen.

Kerstdroomen! - Wij zien de vrienden, die wij beminnen; zelfs de gestorvene schijnen ons naderbij te zijn, Oude liefde, oude herinneringen, oude smarten en vurig verlangen - alles trekt ons als een storm voorbij, maakt ons hart week en opent onze handen. Er is geen tijd, die op dezen gelijkt - verjaardagen, bruiloftsdagen zijn ook schoon, maar de kersttijd heeft zijne eigene bekoorlijkheid.

Daar maakte opeens eene aardsche stem een einde aan mijne droomerij.

‘Mij dunkt, juffrouw Halm,’ zeide deze stem, ons stilzwijgen verbrekende, ‘deze vervelende, onaangename reis, eischt wel eenige afleiding.’ Zoo sprak mevrouw Brockmann. Ik trachtte aan haar verlangen te voldoen, doch het mislukte mij volkomen. Het viel mij zwaar te moeten praten, terwijl mijn hart tusschen hemel en aarde scheen te zweven en iedere zenuw onder den invloed mijner phantasie beefde. Ook was de reis in geene deele onaangenaam of vervelend. Het uitzicht, dat wij voortdurend hadden, kon niet schooner zijn. Het had sedert verscheidene dagen hard gesneeuwd, en de koude noordenwind had den sneeuw opgehoopt in allerlei vormen, die door den vorst verstijfd waren. Geene poëzie was in staat de met sneeuw beladene boomen; het schitteren van den rijp, de duizenden diamanten, die over den aardbodem verspreid schenen; de in den maneschijn fonkelende ijskegels; den helderen, witten sneeuw, die zich tusschen de naalden der dennen bevond en den grond als een dichte sluier bedekte, voldoende te schilderen. Slechts het oog was in staat deze pracht te omvatten, waarbij zelfs de schoonheid van den Zomer in de keerkringslanden moet achterstaan. En toen nu het klokgelui van de naburige dorpskerk ons door den wind werd tegemoet gedragen, scheen mij de betoovering van dezen heiligen kerstavond haar toppunt bereikt te hebben.

‘Denkt gij soms nog een wonder aan den hemel of op de aarde te zien?’ vroeg de scherpe stem van mevrouw Brockmann. ‘Als zulks niet het geval is, dan boezemt het u misschien belang in, dat wij nu in de kastanjelaan zijn en dáár Allenhof ligt.’

Ik keek op. De maan bescheen een groot deftig grijs gebouw, uit welks vensters een helder licht op den sneeuw afstraalde. De aanblik was tooverachtig.

‘Gode zij dank, dat wij er zijn,’ zeide mevrouw Brockmann. ‘Het zal mij niet weder gebeuren, het Kerstfeest ergens anders dan tehuis door te brengen. Verschrikkelijker reis heb ik in mijn leven niet gedaan.’

De schoonheid van den Winter was voor haar niets. In het volgende oogenblik bevonden wij ons aan den ingang van het huis, waaruit de geur, de warmte, de glans van gastvrijheid ons tegenstroomde en ons geheel en al in bezit nam.

Wat aanleiding gaf tot dit bezoek, wil ik thans met een enkel woord mededeelen, om des te spoediger mijne geschiedenis te beginnen. Ik was pas achttien jaar en leefde als juffrouw van gezelschap bij mevrouw Brockmann, eene rijke weduwe met zeer veranderlijk humeur. Door haren neef Werneck van Allenhof, eigenaar van een riddergoed, was zij uitgenoodigd het Kerstfeest bij hem te komen doorbrengen, en nu had zij er op aangedrongen dat ik haar zou begeleiden. Ik was er eerst zeer tegen geweest, want ik had volstrekt geene genegenheid voor haar, en geloofde te mogen aannemen, dat hare bloedverwanten even onaangenaam waren als zij. Het was ook reeds bepaald, dat ik haar aan het einde van het jaar zou verlaten; daar zij echter bij haar verlangen bleef, dat ik haar zou vergezellen, zoo reisde ik mede.

[p. 312]

Maar welk eene ontvangst viel ons ten deel. Het is mij niet mogelijk, de hartelijkheid er van te schetsen - de landheer zelf kwam ons vriendelijk tegemoet - een kloek en deftig grijsaard. Het huis scheen vol gasten; wij hoorden reeds van verre gelach, muziek en zang.

‘Wij willen een ouderwetsch Kerstfeest vieren,’ zeide de landheer, en ik meende tranen in zijne oogen te zien. Het was heerlijk de versieringen te zien, die in het huis waren aangebracht - overal denneboomen met lichten, overal warmte, licht en vroolijkheid. Zelfs het knorrige gelaat van mevrouw Brockmann helderde op.

‘Gij verstaat de kunst om Kerstfeest te vieren, neef,’ zeide zij.

‘Gode zij dank, ja!’ antwoordde hij.

Ook mij heette de vriendelijke, waardige oude heer wel kom. Toen bracht ons een voorkomend dienstmeisje naar de voor ons bestemde kamers. Dat geene gierige spaarzaamheid daarin heerschte, zag men bij den eersten oogopslag. Een vroolijk vuur knapte in een klein, net kamertje en de lichten waren aangestoken.

‘De freule dacht, dat u het na de lange reis koud zou hebben,’ zeide het meisje. ‘Mij is opgedragen u te bedienen, zoolang u hier zal vertoeven. Ik heet Marie, juffrouw.’

Het denkbeeld, eene ‘juffrouw van gezelschap’ te bedienen, vermaakte mij. Ik zond het meisje heen met eenige dankbare woorden, en haastte mij, zoo spoedig mogelijk van kleeding te wisselen.

Eenige minuten later werd er aan de deur geklopt; ik riep ‘binnen’ zonder om te zien, daar ik meende, dat het Marie was.

‘Men zal u aanstonds thee bezorgen - gij zult wel door en door koud zijn,’ zeide eene zachte, heldere stem. Ik keerde mij spoedig om, en zag een beeld, dat ik nooit zal vergeten.

een parijsch woonhuis in doorsnede.

Voor mij stond een slank, bevallig meisje in een kleedje van lichtrood fluweel, met gouden boordsels afgezet, een prachtig kostuum, schijnbaar nagemaakt van een oud schilderstuk. Hare blanke armen, ongedekt tot bijna aan de schouders, waren versierd met kostbare armbanden; op haren boezem hing een diamanten kruis. Het schilderachtige van haar gewaad en de glans der juweelen verblindden mij; doch de aanblik van haar gelaat deed mij alles vergeten. Zooals dit heb ik geen ander gelaat gezien, liefelijk, opgeruimd en kalm, en toch met eene uitdrukking, alsof de ziel een vuur was.

De oogen waren zwart als de nacht, hadden een mijmerenden glans en waren omgeven met lange donkere ooghaartjes. Het voorhoofd was hoog, en de lippen waren onberispelijk in vorm en kleur. De kin was schoon gevormd; en dicht, zwart glanzig haar, waarin diamanten als vuursteenen schitterden, versierden haar hoofd.

Ziedaar slechts zwakke woorden, die niet in staat zijn hare liefelijke schoonheid te beschrijven; want ofschoon oogen en haar zoo donker waren, bezat zij toch de fijne, teedere gelaatskleur der blondinen. Ik uitte een kreet van verrassing, meer over hare lieflijkheid, dan over hare plotselinge verschijning.

‘Ik hoop, dat ik u niet verschrikt heb,’ zeide zij met dezelfde zachtestem. ‘Mijn naam is Irmgard Werneck; ik heb er een paar minuten afgenomen, om u te begroeten, en te zien of gij alles ontvangt, wat gij noodig hebt.’

Ik heb altijd met geestdrift de schoonheid bewonderd. Zij had het gelaat, de gestalte en ook de trotsche houding eener koningin. Zou het mogelijk zijn, dat zij belang in mij stelde?

Ik keek haar strak in het liefelijk gelaat, en zeide toen: ‘Gij zijt zeer vriendelijk, freule Werneck. Doch ik ben slechts de gezelschapsjuffrouw van mevrouw Brockmann.

Nooit klonk mij eene muziek zoo zoet als het zachte lachen, dat op mijn gezegde volgde.

‘Gij hebt toch zeker een eigen naam,’ merkte zij op.

‘Ja, mijn naam is Bertha Halm.’

‘Gij zult spoedig bij ons beneden komen, juffrouw,’ vervolgde zij. ‘Wees niet schroomvallig en verlegen, maar vermaak u zoo goed gij kunt. Vergeet niet, dat het Kerstmis is, een feest, waarin ieder hart zich verheugt. Vertrouw u slechts aan mij toe, ik zal voor u in het bijzonder zorg dragen.’

Daarna ging zij heen. Ik wierp een laatsten blik op het roze kleed en de diamanten, op het bevallige gelaat en de trotsche lippen, en toen vraagde ik mij zelve verwonderd af, of ik een beeld mijner verbeelding of der werkelijkheid gezien had.

(Wordt voortgezet.)