De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 4

Geld of liefde.
Zedenroman
door
Désiré Delcroix.
(Vervolg.)

XIV.

Droeven, neen niet onverhoord, Vliegt de zucht daar henen: De almacht stond u tranen toe; Droeven, gij moogt weenen.
Tollens.

Ondervraag de gelukkigen der aarde, ondervraag ook hen, die men het minst gelukkig mag heeten, de eenen zoowel als de anderen zullen antwoorden, dat er in het menschelijke leven oogenblikken zijn van zedelijk lijden en diepen weemoed, die geene bepaalde oorzaak hebben en welke ons God in Zijne barmhartigheid toezendt, om ons de ijdelheid en de onstandvastigheid des harten te doen begrijpen, om ons later de gelukkigere oogenblikken beter te doen genieten.

In dezen staat schijnt ons bloed in de verengde aderen stil te staan; onze oogen zien alle voorwerpen door het prisma eener onredelijke zwaarmoedigheid, en, wonderlijk, alle deze dingen nemen fantastische vormen aan, die aan dood en grafsteê herinneren. Een dof gerucht kittelt de ooren, het wezenlijke geluid vereenzelvigt er zich mede en neemt dezelfde doffe tonen aan, als het ingebeelde geklingel: nu hoort men den nachtelijken zang des beenbrekers of het nare gekras des uils op den kerkhove; dan weer het windgehuil in de boomen of de treurige psalmzang des priesters, die een lijk ten grave geleidt; onze stappen zelven ruischen ons in de ooren, alsof onze voeten, bij elken tred, verkalkte beenderen kraakten en verpletterden.

- Wanneer onze ziel in zulken toestand verkeert, is onze geest buiten staat den drukkenden last van het harte te lichten, en wij blijven gebogen onder het wicht dezer looden hand, tot alweer de zonne der hoop met hare stralen onze ziele doordringt

Den eigensten nacht, terwijl Mevrouw Van Stralen den dood met rasse schreden voelde naderen, zat haar ongelukkig pleegkind in eene enge kamer te S...., eene kleine Duitsche stad, aan eene oude vermolmde tafel te schrijven.

Ofschoon het reeds één uur was, gevoelde Lodewijk nog geene behoefte naar rust, want hij verkeerde thans in dien drukkenden toestand, waarvan wij hooger spraken.

Eene aarden lamp verlichtte de plaats, en haar weifelend licht verspreidde nauwelijks klaarte genoeg, om de zwarte schaduwen der ontredderde meubelen op den vuil-gelen muur, als wanstaltige schimmen, te doen bewegen en dansen.

[p. 204]

Buiten hoorde men niets dan de zware stappen des nachtwakers, die in de verte weerklonken, en zijne holle, treurige stemme, die het uur aankondigde.

De onzuivere vlam der lamp zond breede rookwolken naar omhoog en een onverdragelijke oliereuk vervulde de plaats.

De jongeling scheen niets te bemerken; hij schreef gestadig voort.

Eehter werd de lucht in de kamer zoo verdorven en de slaapverwekkende damp zoo dik, dat Lodewijk eindelijk aan beider invloed niet kon wederstaan, en zijne oogen allengs toeluikten Gelukkig nochtans voor hem doofde de lamp uit bij gebrek aan voedsel.

bewoners der samoa-eilanden.

En terwijl hij sliep werkte de nadeelige dampkring, waarin hij verkeerde, angstig en knellend op zijnen vermoeiden en afgesloofden geest.

En hij droomde, dat hij zich in eene dorre woestijne bevond, waar eene brandende zon zijn brein in zijne hersenpan deed koken. Niets zag hij dat hem een weinig schaduwe bezorgen kon, hij ontwaarde niet de minste bron om zijnen brandenden dorst te lesschen: overal, gloeiend zand en doodsche stilte.

Hij wilde een oogenblik rusten, omdat zijne bloedende en lijdende voeten weigerden verder te gaan, maar eene schrikkelijke stem, die het geloei van het orkaan zou hebben overheerscht, riep hem tergend en spottend toe: Voorwaarts! Voorwaarts!

En hij sleepte zich verder en verder door

[p. 205]

die stemme voortgedreven, tot den oogenblik dat zijne beenen zich onder het lichaam plooiden, en hij als eene onbezielde en krachtelooze massa ten gronde stortte.

Eene zachte en liefelijke stem klonk nu aan zijne ooren en riep hem tot het leven terug.

Zij zegde:

- Schep moed, arme pelgrim! welhaast zult gij het dal des geluks in de verte ontwaren en bereiken.

ah! een rups!

- Wie zijt gij? vroeg de droomende, en waarom laat gij mij niet sterven.

- Ik ben, antwoordde zij, de engel, die tot Agar in de woestijne sprak en men noemt mij de Hoop.

Hij gevoelde zich verlicht en verfrischt, en hij vervolgde zijnen weg.

Gelijk de engel het hem beloofd had kwam hij welhaast aan de uiterste palen der woestijn, en een groen, met bloemen doorweven dal, bood zich hier aan.

Nauw hadden zijne voeten het gelukkige oord betreden of zijne pijnen hielden op en het verkoelde bloed doorliep weder vrij zijne verfrischte aderen.

Eene vrouwelijke gedaante reikte hem eenen beker toe.

- Drink, zegde zij, dit is de beker der vergetelheid.

De jongeling dronk, en alles wat hij geleden had, werd uit zijn geheugen gewischt.

Hij deed eenige stappen verder, zijn verjongd hart juichte in zijne verbreede borst, toen

[p. 206]

eene tweede gedaante eensklaps voor hem stond en hem eenen tweeden beker aanbood.

- Drink, zegde zij, dit is de beker der vreugde.

De jongeling dronk den beker in eens uit, en alhoewel de inhoud zoet te drinken was, kwam hem de nasmaak bitter voor.

De jongeling ging verder en ontwaarde een prachtig paleis wiens torentinnen boven bladerrijke boomen uitstaken.

Toen hij de wijde laan ingaan wilde, vertoonde zich eene derde gedaante, die dansend en zingend hem tegensprong, en hem eenen derden beker aanbood.

- Drink, sprak zij: dit is de beker der zorgeloosheid, en de zorgeloosheid is de zuster des geluks.

Reeds bracht de jongeling den beker tot zijne lippen, toen eene gebrokene, bevende stemme hem toeriep:

- Geloof haar niet, mijn zoon, zorgeloosheid verdierlijkt den mensch; zij doodt het hart, maar vervult het niet.

En hij zag eene stokoude vrouw voor hem staan, wier afgeteerd gelaat met diepe rimpelen doorploegd was.

Zij hield eene brandende lamp in de eene en eenen halfgevulden beker in de andere hand.

- Drink, mijn zoon, sprak zij: dit is de beker der kennis, en de kennis is de moeder des geluks.

De jongeling bracht den beker aan de lippen en proefde den inhoud; echter dronk hij er weinig van, want de drank was zoo krachtig dat zijn hoofd er van zwijmelde.

Meer en meer naderde hij het paleis, uit welks opene vensters vreugdekreten en hemelsche muziek stegen, die de ruimte bezielden en in de verte weerklonken.

Eene zalige vreugd verhelderde zijn gelaat, zijn hart poppelde vrij en blij in den luchtigen boezem; hij stak beide handen naar het gelukkige paradijs uit en ijlde er henen, toen een vreeselijk wangedrocht den weg versperde en hem toeriep:

- Achteruit, vermetele, ongenoodigde gast! Gij kunt mij niet ontwijken, want ik ben het noodlot.

Bij deze woorden verzwonden als rook paleis en boomen, het spook kwam met opgesperden muil hoe langer hoe nader en wilde den ongelukkige vernielen, toen eene luchtige gedaante zich eensklaps tusschen het slachtoffer en het wangedrocht stelde, dat huilend ontvluchtte.

De gedaante was in het wit gehuld; een ondoordringbaar floers bedekte haar gelaat, en zij sprak met zachte, teedere stem:

- Mijn kind, wees blijde en welgemoed; neem de schaduwe niet voor de waarheid; laat u door geen schijngeluk verleiden, noch uwe ziel door hersenschimmen ontmoedigen. Betrouw en hoop op God, Hij sterke en trooste u en uit den hooge zal ik u beschermen..................

Lodewijk ontwaakte. Angstzweet bedekte zijn aangezicht en onwillig berstte hij in eenen naren gil uit:

- Ik heb de stemme mijner pleegmoeder gehoord!

En bij het licht der maan scheen het hem toe, als zag hij, ontwakend, een verschijnsel door het venster verdwijnen.

Duizelig en wankelend rees hij op en opende wijd het halfgeslotene raam.

Een dikke mist steeg uit den grond op; een nieuwe walm ontvloog der enge kamer en speelde een oogenblik in den maneschijn, waarna hij zich ontbond en ontastbaar ten zwerke steeg.

De bronzen stem uit den naburigen toren zond drie helklinkende tonen over de rustende stad: de waker kondigde dit uur aan.

Lodewijk knielde voor het opene venster; hij gevoelde onwederstaanbare behoefte tot bidden; toch vond hij gedachten noch woorden, maar rustte met het brandende voorhoofd op de samengevouwen handen, en weende lang en bitter.

(Wordt voortgezet.)