De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 4

[p. 201]

[Nummer 26]

Onze gravures.

Hazenjagers.

eene vreemdsoortige hazenjacht, naar de schilderij van a. mackeprang.

Is er in de lange rij van het zoogezegde wilde gedierte wel een ongelukkiger wezen dan de haas? Door iedereen wordt hij vervolgd, tegen niemand kan hij zich verweren, voor geene hoegenaamde reden wordt hij ooit gespaard. Men laat leeuw en tijger, die vreeselijke menscheneters, het leven, om hen in getemden of gevangen staat tot schouwspel te doen strekken; en ook de zachtere natuurgenooten van het haasje, de herten en hinden, spaart men vaak, om hen als pronkgedierte in malsch begroeide perken te laten rondwandelen; de logge beren, de afkeerwekkende wolven, de kwalijkriekende vossen zelf worden zooveel mogelijk voor de diergaarden behouden. Maar wie zag ooit een levenden haas, anders dan op de vlucht of den dood nabij. Zijne vervolgers?.... Zij vormen legio! Zonder te spreken van de duizenden heeren der schepping, die met buks en strik onverpoosd het leven van den weerlooze belagen, telt hij nog oneindig meer vijanden in het dierenrijk zelf. Wij zien er op onze eerste gravure twee aan het werk: hongerige kraaien, die de van angst uitpuilende oogen van den armen haas tot mikpunt hunner scherpe en sterke snavels gekozen hebben. Tegen die geduchte wapens heeft de ongelukkige vervolgde geen enkel verdedigingsmiddel, en zijn eenige toevlucht bij dreigend gevaar, zijne vlugge pooten zullen ook weldra voor de onvermoeibare vleugels der roofvogels moeten onderdoen. Dit redmiddel zal zijn kameraad onzer laatste teekening beter ten stade komen, want het is niet waarschijnlijk dat zijn vijand hem in zulke ongunstige omstandigheden, als aanschouwelijk voorgesteld wordt, dicht op de hielen geraken

[p. 202]

zal. Maar het tafereel strekt ten bewijze tot hoeverre de verwoedheid der vervolgers van den beklagenswaardigsten aller viervoeters zich uitstrekt. Wij zien hier een plichtvergeten hond, wien het goed zijns meesters ter bewaring en vervoer toevertrouwd is, eensklaps zijn rustig en eerzaam bedrijf geheel uit het hoofd verliezen, bij het enkel gezicht van een loopenden haas. Als razend snelt hij den vermeenden erfelijken vijand over ongebaande wegen en greppels achterna, zonder zich in het minst te bekreunen over de schade en het misbaar, die hij achter zich verwekt. Indien de jacht lang duurt is het zeker, dat de helft van de melk haar spoor aanwijzen zal, en dat de andere helft van het kostbaar vocht in botermelk zal veranderd zijn; terwijl de meesteres ergens aan den boord eener gracht, ademloos en radeloos neergezegen, de vervolgingszucht vloeken zal, waarmede geheel de natuur, haar Bruno er in begrepen, tegen het hazengeslacht bezield is.

De Samoa-eilanden.

De drie welgebouwde mannen, die hier in weinig meer dan Adam-costuum afgebeeld staan, zijn bewoners der Samoa-eilanden, ten minste zooals zij zich nog over eenige jaren voordeden, eer ook daar de heilzame inwerking zichtbaar was van de beschaving, die bij de onontwikkeldste menschenrassen in verbazingwekkenden korten tijd nog meer weg aflegt, dan de beruchte zevenmijlsche laarzen van Duimpkens vervolger.

De Samoa-eilanden of Schipperseilanden is de naam eener eilandengroep van Midden-Polynesië. Zij bestaat uit vier groote en onderscheidene kleinere eilanden, met eene gezamenlijke oppervlakte van 54 vierk. geographische mijlen. Deze eilanden hebben meestal hooge, steile kusten, zonder doorloopende koraalriffen; maar er zijn ook weinig geschikte landingsplaatsen en havens. Het binnenland is er meerendeels bergachtig en bevat onderscheidene uitgedoofde vulkanen. Aan de kusten heeft men er vruchtbare, mild besproeide vlakten met een tropischen plantengroei; de voornaamste voortbrengselen zijn er kokospalmen, broodboomen, oranje-appels, suikerriet, enz. Voorts heeft men er zwijnen, honden, papegaaien, duiven, schildpadden, terwijl de zee er een overvloed van visch oplevert. Het aantal inwoners, dat in vroegeren tijd 180,000 bedroeg, was in 1840 tot omstreeks 30,000 gedaald, maar thans weder tot ongeveer 45,000 geklommen. Zij behooren tot den blanken stam der Zuidzee-eilanders en onderscheiden zich door eene groote gestalte en een welgemaakt lichaam. Gingen zij te voren, zooals op onze afbeelding zichtbaar is, nagenoeg geheel naakt, thans gewennen zij zich meer en meer aan de Europeesche kleeding. Het zijn goede zeelieden, die zich vooral bezig houden met de vischvangst, matten en velerlei stoffen vervaardigen en welgebouwde hutten bewonen. Hunne wapens zijn hoofdzakelijk knodsen en slingers, terwijl zij thans ook in bezit zijn van geweren. Zij zijn verdeeld in kleine, zelfstandige staatjes, onder eigene opperhoofden geplaatst. Door den omgang met Europeanen zijn zij zeer toegenomen in beschaving en onderscheiden zich door welwillendheid, vriendelijkheid en gastvrijheid. Deze eilanden zijn waarschijnlijk dezelfde, die in 1722 door Roggeveen ontdekt en met den naam van Bouwmanseilanden bestempeld werden. Inmiddels eigende de Franschman Bougainville zich in 1768 de eer der ontdekking toe en noemde ze Schipperseilanden, wegens de ongemeene vaardigheid, waarmede de bewoners er hunne kleine schepen bestuurden. Na dien tijd werden zij in 1787 bezocht voor Lapérouse, in 1791 door Edwards en in 1824 door Kotzebue; doch eerst in 1830, toen de zendelingen er hunne heilige taak aanvaardden, werden die eilanden nauwkeuriger onderzocht. Nadat het christendom er ingevoerd was, vestigden er zich onderscheidene Europeanen en werd een zoo levendig handelsverkeer geopend, dat de Amerikaansche en Engelsche Regeering consuls derwaarts zonden. De waarde van den invoer ten jare 1884 in de voornaamste der twee havens, die van Apia, werd geschat op ongeveer twee millioen franks en die van den uitvoer op hetzelfde bedrag. Er verschenen in dat jaar 232 schepen. De Duitschers bezitten op Upolu, een der groote eilanden, vier plantaadjes, gezamenlijk beplant met 120,000 kokosboomen. Voorts wordt er katoen, tabak en rijst verbouwd, zoodat vooral de handel met Duitschland er in een bloeienden toestand verkeert. Sedert 1880 regeert er Koning Malietoa Laoepepa, die gezeteld is te Moeilnoeoe, bij Apia op Upolu. De middenpersoon onzer groep, de stafdrager met zijn gebloemd en bladerrijk schootsvel, is wellicht de voorzaat van Koning Malietoa. Dezes figuur, op den dag van heden geheel op zijn Europeaansch, ofschoon daarom niet erg koninklijk uitgedost, geven wij mogelijk bij eene andere gelegenheid.

Ah! Eene rups!

Brengt de vorige gravure ons tot 's menschen natuurstaat terug, deze voert ons in den tijd der overbeschaving, toen de flauwe gemanierdheid haar hoogste punt bereikt had en onder rococo-versiersels, buitensporige kleedij, pruiken en rijstpoeder, het gemis aan kunst, goeden smaak en innerlijke degelijkheid verbergen wilde. De gravure leidt ons in eenen tuin, naar de mode van dien tijd, zoowat op zijn Grieksch ingericht, waar een talrijk en vroolijk gezelschap zich aan tafelgenot en tafelvreugd overgeeft. Vooraan, achter bloeiende bloemenstruiken, heeft zich een paar afgezonderd. Is hij de aanbidder van dit piepjonge juffertje? Hij schijnt wel wat oud voor zoo'n jongelingsachtig gevoel, ofschoon de kleeding der mannen van dit tijdperk wel juist niet gemakkelijk hun ouderdom gissen liet, daar zij als uitgevonden was om de jongeren te verouderen en de ouden te verjongen. Wat er ook van zij, de begeleider is in alle geval een galant personaadje, en hierin toont hij zich nogmaals geheel man van zijnen tijd. Bedenk eens, hoe ontzettend: terwijl hij met zijne lieve gezellin op de bank een gemoedelijk praatje voert, ontwaart hij plotseling een afschuwelijk ongediert, eene rups, op den arm der jonge schoone. Een gil ontsnapt hem, die wel het meisje verschrikt opspringen doet, maar de rups in het geheel niet blijkt te storen. Van angst laat de kleine haren zonnescherm en, erger nog, de rozen, die haar bewonderaar voor haar geplukt had, ten gronde vallen. Behoedzaam en angstvallig nadert deze, om het leelijke kruipdier weg te nemen. Voorzichtig brengt hij de hand vooruit, want hij mag zijne vingertoppen niet bevuilen en het witte kleed zijner schoone niet schenden.

Al de pedante fatuiteit van het rococo-tijdperk is in dit tafereeltje sprekend en gelukkig weergegeven.