De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 4

[p. 49]

[Nummer 7]

Onze gravures.

In de haven van Oostende.

in de haven van oostende, naar de teekening van th. weber.

Dit tafereel wekt droevige herinneringen bij mij op.

Het brengt mij als van zelf de beklagenswaardige slachtoffers te binnen van de ongeregeldheden, die door de mededinging der Engelschen over eenige dagen onder de visschersbevolking van Oostende uitborsten.

Het is een schoon en dichterlijk schouwspel als de lichte vischsloep, aan eene zwevende meeuw gelijk, met open zeilen over de wijde watervlakte wegscheert, langzaam voor het oog verkleint, eindelijk verdwijnt en zich als het ware in de nevelen van den horizon schijnt op te lossen.

Het is een grootsch en aangrijpend vertoog als die nietige notendop den strijd waagt met de machtige golven, als de brooze hulk door de bruischende waterbergen opwaarts gevoerd en dan in een gapenden afgrond neergesmakt wordt; als het dwergje door het reuzenelement geschokt, geslingerd en elken stond met verdelging bedreigd wordt, en toch zoo

[p. 50]

moedig en zegevierend den vreeselijken heerscher tarten blijft.

Ingrijpend schoon zijn die tafereelen voor den beschouwer, die ze rustig van den wal staat gade te slaan als tooneelen, die alleen de Godheid in het leven roepen en bestieren kan.

Maar zij, die aan het verraderlijke element hun brood ontwoekeren moeten; zij, die van den oever den echtgenoot, den vader, den zoon op den onzekeren weg vertrekken zien of met beangsten boezem bij stormweder staan af te wachten; - zij aanzien dit heerlijke of grootsche golvenspel met geen dichterlijk oog, maar met een nimmer rustig en steeds bekommerd gemoed, als het veld waar zij gestadig hun nooddruft aan den dood zelven betwisten moeten.

Is het wonder dat die onafgebrokene strijd eene ernstige en weemoedige uitdrukking spreidt over de gebronsde gezichten, en naarmate hij de handen vereelt ook het hart niet tot meerdere zachtheid stemt?

Is het wonder dat die kloekste kampioenen van den levensstrijd verontwaardigd opbonsen als de vreemdeling zijne woekerende hand uitsteekt naar het karig stuk brood, dat zij ten prijze van hun leven voor moeder, vrouw en kinderen aan de ongenadige zee ontrukken gaan.

Voor nog geen twee franks per dag leveren die ongelukkigen hun lichaam ten speelbal aan de moordende golven. Hoort gij het, Majesteit, ministers en wetgevers, grooten en rijken der aarde, die nu aan de zoele en versterkende zeelucht verkwikking en uitspanning zoeken komt en u thans verlustigt in de bedrijvigheid van wroeters, die nimmer verpoozing, zelfs niet altijd de weldadige zondagsrust, genieten mochten; - hoort gij het, voor nog geen twee franks per dag, een weinig meer dan gij in het Kursaal aan den Franschen garçon of den Duitschen kellner toesmijt, gaan uwe landgenooten en broeders met levensgevaar ter jacht om uwe rijkbeladen tafels van het lekkerste en kostelijkste zeebanket te voorzien.

Voor nog geen twee franks per dag, ten prijze zijns levens het dagelijksch brood moeten zoeken en dat dan nog door den overmoedigen vreemdeling uit de hand zien slaan.

Wie begrijpt niet, dat billijke rechtsverkrachting, weerlooze prijsgeving der eerbiedwaardigste volksnijverheid, zelfs nationale trots hier die verdrukte, beroofde en getergde lieden het hoofd heeft doen opheffen, den mond doen openen en de hand uitslaan?

Zij krenkten geen haar op iemands hoofd, zij eischten niet eens verbetering van hun hard lot, zij vroegen slechts wat ieder schepsel onder de zon, van het geringste tot het edelste, in rechte is te vergen: levensonderhoud.

En men schoot hen dood!

Verdienen onderdanige kinderen, die den vader te vergeefs om bescherming tegen hunne belagers gebeden hebben, dan straf, als zij moegebeden en ten einde raad zelf tot eigen verdediging optreden?

Zij vroegen den vaderlande om hulp in hunne verdrukking; maar het vaderland was in jubelende feestvreugde, en gestoord, omdat men het in dien zwijmelroes aan armoede en aan zijne plichten herinneren durfde, wendde het zich in onredelijke gramschap om en joeg zijne smeekende kinderen neerbliksemend lood in de borst.

Dit is schande, o, mijn vaderland! En die vlek kunt gij niet tijdig genoeg u van het voorhoofd wisschen.

De Diergaarde van Amsterdam.
(Vervolg.)

Na eenige oogenblikken in het Plantenhuis verwijld te hebben, zetten wij onze wandeling voort. Bij het buitentreden trof mij de practische en kundige aanleg van den tuin, die hier goed waar te nemen is.

In wat bevallige natuurlijkheid kronkelen de paden tusschen het wel onderhouden plantsoen met zijne verrassende afwisseling van lommer en open grasperken, van heesterboschjes en bloembedden!

Maar de schilderachtigste plek vormt ongetwijfeld de omgeving van den vijver met zijne bochtige oevers, die hier vlak in de zon vooruitspringen en ginder ver onder de schaduw van het geboomte wegschuilen. Het is een genot, zich op een der banken onder het lommer van den oever neer te vleien en vandaar den blik in het rond te laten weiden of het leven op het water gade te slaan. Tusschen de kwetterende bergeenden en de snaterende ganzen bemerken wij eene groote pelikaan, die met den breeden rooskleurigen snavel op de borst gebogen, als in ernstig gepeins dat gewoel gadeslaat.

Deze pelikaan is de oudste bewoonster der Diergaarde, waar zij in 1839 hare intrede deed.

De sierlijkste figuur van de ‘vlottende bevolking’ is ontegenzeglijk de statige zwaan, wier onderscheidene soorten hier goed vertegenwoordigd zijn.

De wilde zwaan, de groote Amerikaansche zwaan, de zwartnekzwaan uit Chili en de tot dusver hoogst zeldzame roodbekzwaan, - ze vertoonen zich hier alle in hare eigenaardige schoonheden; maar het schoonst van alle blijf toch de gewone zwaan (cygnus olor), die in fierheid van houding en edele bewegingen boven alle de kroon spant.

Van den vijver begeven wij ons naar het museum-gebouw met zijne rijke verzameling van opgezette beesten, en daarop naar de roofdierengalerij, die hier in verre na niet zoo prachtig gebouwd is als het Antwerpsche leeuwenpaleis. Daarin huizen ook, behalve den leeuw en den koningstijger, de jaguar of Amerikaansche tijger, de Javaansche luipaard, de panter, de gevlekte, gestreepte en bruine hyena en eindelijk eenige wolven.

De verschillende leden der koninklijke leeuwenfamilie dragen heel eigenaardig de vorstelijke namen van Sophie, Emma, Wilhelmina, enz.

Vlak naast de roofdierengalerij woont de Afrikaansche olifant, in alle Diergaarden de lieveling van de jeugdige bezoekers. Wij waren hier getuigen, welk groot pleizier het voor de Hollandsche jeugd is den goedaardigen reus eene noot of een appel, eene sigaar of een cent in den langen snuit te werpen die hun kronkelend tusschen de ijzeren staven door wordt toegestoken, en dan te zien, hoe het schrandere dier de voor hem bestemde versnaperingen handig in den bek werpt, terwijl hij de centen trouw in het bakje doet, dat tegen den muur is aangebracht, en de sigaren er boven op legt. Vooral bij warm weer, als de olifant door zijn oppasser uit den hoogen ruimen stal in het buitenperk geleid wordt en hij de omstanders bezighoudt door zijne aardige kunstjes, zooals bijvoorbeeld door met zijne zware pooten op eenen omgekeerden tob te gaan staan en ze éen voor éen op te lichten, dan heerscht er rondom het zware ijzeren hek eene vroolijkheid en gaan er toejuichingen op, waarin het goedige dier zelf pleizier schijnt te hebben. Dit geeft ons alweder de gelegenheid van aan te merken ‘Tout comme chez nous.’

(Wordt voortgezet.)

‘Bijt hij?’ - ‘hij bijt!’

Een paar aardige en lieve teekeningen.

Een Zwitsersch landschap, met zware, donkere rotsbonken en een helderen, klaterenden waterval daartusschen.

In bevallige houding ligt een jonge knaap op den zoom eener rots te visschen. Aandachtig slaat hij het aas aan den top zijner hengelroede gade. Een vischje moet dan ook op het punt zijn zich door het lokaas te laten verschalken; want de kleine zuster achter den visscher vraagt met van ongeduld tintelende verwachting, op fluisterenden toon: Bijt hij?

Een gansch idyllisch tafereeltje!

Op zijn tegenhanger is de kaart gekeerd.

De vangst is afgeloopen en met den buit in eenen doek geknoopt keert het kleine meisje in gezelschap van den broeder naar huis. Daar wordt hun op eens de rechte weg naar hunne woonst versperd door eenen grimmigen bandhond. Nog lang niet overmoedig geworden door zijne reeds ten toon gespreide kunst in de verschalking der dieren, nadert de jonge visscher slechts schoorvoetend, terwijl zijn zusterken zich vol angst aan hem vastklemt en met bevend stemmeken vraagt: Bijt hij?

Er ligt in die twee bevallige tafereelen misschien wel een diepere zin verborgen dan men oppervlakkig oordeelen zou.

Leeren zij ons niet dat wij in de samenleving beurt om beurt verschalkers en verschalkten, aanvallers en aangevallenen zijn?

In waarheid, zij zijn als een herdersdicht op het ‘Heden ik, morgen gij!’