De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 3

Onze gravures.

Klein Duimken.

Arm klein Duimken!

Hoe lang reeds is de nieuwerwetsche opvoedingsleer op uw leven uit.

Hoe wordt gij uitgekreten, bespot en belasterd om u te vernietigen.

En echter blijft gij altoos even jong en trisch, trots alle pedantism en positivism, trots al uwe hooggeleerde en zwartgallige belagers.

Even jeugdig en levendig blijft gij en zult ge blijven zoolang er grootmoeders en bakers zijn, dat is zoolang reine kinderlijke zin en warme liefde tot het kind in een menschelijk hart wonen zullen.

Wees gerust, klein Duimken, onze moderne wijsgeeren zullen in hunnen strijd tegen alle wonderverhalen toch nooit de eenvoudigen van geest overwinnen, die de stelling verdedigen dat den mensch droombeelden, begoochelingen en hoogere betrachtingen hier beneden onontbeerlijk zijn, om aan zijne roeping te kunnen beantwoorden.

En zie, mijn allerkleinste vriend, ik ook al behoor tot de achterlijken van verstand, die er vermaak in scheppen den kinderen van tijd tot tijd het gewone en eentonige levenspad

[p. 146]

te doen verwisselen voor de tooverwegen eener denkbeeldige wonderwereld. Ik ook heb mijnen kleinen reeds zoo dikwijls uwe geschiedenis verteld, dat mij thans de moeite of beter het vermaak niet meer gegeven wordt die te herhalen, daar zij die thans schier beter kennen dan ik.

Maar wat hun heden een buitengewoon genoegen doen zal is het paar schoone tafereelen uit uwe geschiedenis, dat zij hierachter te bewonderen krijgen.

Wees zonder vrees, klein Duimken, zelfs indien Perrault, uw geschiedschrijver, u geen langen levensduur met zijne pen verzekerd had, zou u toch de onsterfelijkheid geschonken zijn; want de tooverstift van Gustave Doré vereeuwigt.

De Niagara af in eene ton.

Duizelingwekkend is de afgrond, welken de eeuwenlange arbeid van den Niagara-val in het aanzijn heeft getooverd. De wateren van vier binnenzeeën storten zich plotseling over een breeden rand van Silurischen kalksteen met een geraas, dat ‘het geknal van duizend donders verdooft,’ in den diepen afgrond. Bij zuidenwind is die ontzaglijke val te Toronto, op dertien uren afstands, reeds hoorbaar. De Niagara-val wordt door het Iris-eiland in twee deelen gesplitst en terwijl de Hoefijzer-val aan de Canadasche zijde eene breedte van 550 en eene loodrechte diepte van 48 meters heeft, is de Amerikaansche val 180 meters breed en omtrent 50 diep.

Elke minuut storten volgens de berekening ongeveer 670,000 tonnen water naar beneden. De beide oevers, die zich tot eene loodrechte hoogte van 55 meters verheffen, zijn aan weerskanten met hotels en villa's bedekt en aan beide zijden beneden de watervallen vormt de vloed eene snelstrooming of rapid binnen eene bedding, die slechts 145 meters breed is. Boven den waterval zweeft eene reusachtige hangbrug, die uit twee over elkander loopende bogen bestaat. Over den bovensten boog loopt de spoorweg, terwijl de andere voor voetgangers, rijtuigen, karren en andere vervoermiddelen bestemd is.

Een der dolste waagstukken, die in den laatsten tijd ondernomen zijn, is ongetwijfeld dat van den kuiper Mr. Carlisle D. Graham, een Engelschman van geboorte, die zich in eene ton van dien geweldigen waterval liet afdrijven. De zonderlinge tocht werd kort daarop door twee kuipers, Potts en Hazlitt genaamd, nagedaan, wat opnieuw het bewijs levert dat ook de uitzinnigste voorbeelden altijd nog navolgers vinden.

De ton, die den beiden kuipers tot vaartuig diende, en waarvan men in dit nummer eene nauwkeurige afbeelding vindt, had eenigermate den vorm van een torpedo en bestond uit eiken duigen van anderhalven Engelschen duim dikte. Ze was tien voet lang en over de geheele lengte van eene stevige kiel voorzien. De ronde voorsteven was met plaatijzer bekleed, terwijl de platte achtersteven twee voet in middellijn mat. Een schroefrad van twaalf duim, dat met de hand in beweging gebracht moest worden, stak buiten den achtersteven uit, alsmede een klein roer, dat door ijzerdraad bestuurd werd.

De grootste middellijn van het vat was drie voet, terwijl de lengte binnen slechts zes voet bedroeg, daar het voorste gedeelte stevig van de overige ruimte was afgeschoten, zoodat wanneer dit tegen de rotsen verpletterd mocht worden, de opvarenden toch nog veilig geborgen bleven. De opening, die in de bovenzijde aangebracht en met een torenvormig deksel was gesloten, was juist groot genoeg om één man te gelijk door te laten. Het deksel had twee dikke glazen oogen, terwijl er eene ijzeren buis doorliep van 1¼ duim middellijn, bestemd om versche lucht aan te voeren. Twintig ijzeren reepen, van twee duim dikte, omspanden het vat, terwijl de schroef door ijzeren roeden beschermd was. Aan de toebereidselen voor den tocht werd de laatste hand gelegd door het inschepen van 300 pond zand als ballast en het meenemen van een groot stuk ijs om de lucht koel te houden.

Potts en Hazlitt bonden zich zoo stevig op den bodem vast dat zij door het geweld der golven niet over elkander konden geworpen worden. Onmiddellijk bij de afreize werd het zonderlinge vaartuig door de eerste golf der branding gegrepen en met den voorsteven vooruit over de deining de volgende groote golf tegemoet geslingerd. Daarop werd de ton door de verschillende stroomingen, die in het midden der engte tot een draaikolk samenvloeien, bedolven, om vervolgens weer te midden der branding op te springen. Ze draaide rond als een tol, werd nu eens op dan weer neer geslingerd, tot eindelijk de laatste golf ze in de diepte van den kokenden waterval plofte.

Het spreekt vanzelf dat het vaartuig door de luchtpijp veel water had binnengekregen en dat te midden der branding roer noch schroef van eenig nut waren. Toen onze reizigers echter het effen water bereikt hadden, waren zij wel vermoeid, doch hadden geen letsel bekomen. Zij krabbelden uit het gat der ton, gingen er bovenop zitten en werden zoo aan wal getrokken, tot op het hemd doorweekt van het water, dat door de luchtbuis binnengedrongen of van het smeltende ijs afkomstig was. De tocht van het begin van den waterval tot aan den mond der rivier, een afstand van acht Engelsche mijlen, had ongeveer een uur geduurd.

Verlichting van het standbeeld der Vrijheid in de haven van New-York.

In den vorigen jaargang bespraken wij het reusachtige standbeeld der Vrijheid, door de Fransche republiek aan de Vereenigde Staten van Noord-Amerika ten geschenke gegeven, en wij boden daarin onzen lezers eene fraaie afbeelding aan van de plechtige ontvangst, die het kostbaar geschenk den 19^en Juni van het jaar 1885 te New-York was te beurt gevallen. De colossus, voorstellende de Vrijheid de wereld verlichtende, was bestemd om als lichtbaak in de haven van genoemde stad opgesteld te worden.

Over zijne reusachtige afmetingen kunnen allen, die verleden jaar onze tentoonstelling van Antwerpen bezochten, zich eenigszins een denkbeeld maken. Daar bevond zich immers het model van een der ooren des gevaarten, uit welk lichaamsdeel alleen een tamelijk groot beeld had kunnen gegoten worden.

Het is natuurlijk dat het opstellen van zulk een monument ontzaglijk veel moeite en tijd heeft gekost, en eerst den 28^en October van dit jaar kon het beeld onthuld worden. Die gebeurtenis werd door eene reeks van feestelijkheden gevierd, waarvan het slotnummer als gewoonlijk in eene schitterende verlichting bestond. Duizenden toeschouwers stonden, in den avond van den 1^en November, langs den oever of op de schepen det haven verzameld in den omtrek van het eiland, waarop de colossus zich verheft, toen om zeven uur een kanonschot het sein gaf tot de verlichting. Het gefluit van al de stoomschepen, groot en klein, beantwoordde dit teeken als met een schellen vreugdekreet, en op hetzelfde oogenblik verspreidde het kleed der Vrijheid een rooden gloed, die langzaam opklom tot de toorts, welke het beeld in de hand houdt. Weldra straalde de vlam der toorts als eene zon, terwijl van de wallen des eilands een lichtgloed, gelijkstaande met dien van 30.000 kaarsen door middel van reflectors op het standbeeld en het voetstuk geworpen werd.

Het geheel moet een onbeschrijfelijk schouwspel hebben opgeleverd. ‘De Vrijheid verlicht inderdaad de wereld,’ riep de verslaggever der New-York Herald uit. ‘Plechtig en schoon verrijst daar de ontzagwekkende gestalte. Uit hare toorts schiet eene gransrijke straal ten hemel. De opgeheven rechterarm met zijne metalen drapeering heeft een lichten weerschijn. Op het onbeweeglijk gelaat wordt door de gloeiende koolspitsen eene lichtende bleekheid geworpen. Hals en borst, gedeeltelijk in schaduw gehuld, maken van verre den indruk alsof het hoofd in biddende houding ten hemel is gericht. Op dit oogenblik aanschouwd, is het brons van Bartholdi als het ware met een geheimzinnig leven bezield. Het schijnt eene godin, plotseling uit haar donker altaar opgerezen, die het duister tooneel rondom eensklaps in levendige schoonheid doet stralen.’

De schepen in de haven werden op hetzelfde oogenblik van onder tot boven geïllumineerd en vooral de oorlogsschepen der verschillende natiën, waarvan er vele dicht bij Bedloes Island voor anker lagen, waren met kwistigen overvloed verlicht. Een schitterend vuurwerk besloot de feestelijkheid.

Zondag, 21 November, werd de reusachtige baak voor het eerst ontstoken, zooals zij voortaan de baren verlichten zal, doch thans, nu de illuminatie achterwege bleef, viel het licht niet mee. Het schijnsel was zwak en stelde de verwachting te leur van allen behalve de zeelieden, die op dat punt geen helder licht wenschen. Is dus het droombeeld dergenen, die zich voorstellen dat de Vrijheid mijlen ver in den omtrek den nacht in een dag zou herscheppen, niet verwezenlijkt, daar tegenover staat dat het beeld als lichtbaak juist aan de vereischte lichtsterkte voldoet.