De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 2

[p. 353]

[Nummer 45]

Onze gravures.

Een politieker.

een politieker, naar j. engberg.

‘Neen, dat had ik niet verwacht;.... dat valt me tegen.... Drommels! drommels! dat ziet er erg bedenkelijk uit.’

Zoo iets meenen wij te lezen in de strakke trekken en de spijtige plooi om den breeden mond van den ouden dagblad-politieker onzer gravure. De man behoort kennelijk tot degenen, die met hart en ziel aan hunne staatkundige partij verkleefd zijn en daarom zoowel den rouw over haren onspoed in zich omdragen als de vreugde over hare zegepraal. Dat hier beneden niets, en in het allerminst de politieke fortuin, bestendig is, zou op dit oogenblik voor onzen ouden heer een zeer magere troost zijn: er is geen redelijk schepsel op de wereld, dat met minder wijsgeerigen zin bedeeld is dan een partijman. Boven zijn, de gehate tegenstrevers onder den voet hebben; daarin lost zich de geheele verzuchting van den echten dagblad-politieker op. Waarom hij aan deze, niet aan gene zijde staat is hem niet altijd duidelijk; eigen denkkracht en oordeel is geene zijner hoofdhoedanigheden. En ook, waartoe noodig? Heeft hij zijn dagblad niet, dat voor hem denkt, en 's morgens tegen hem en 's avonds door hem spreekt? Waarom zou hij zijn abonnement dienen te betalen als hij zijn armen geest afmatten moest om over 's lands zaken een eigen begrip te vormen? Wat zijne gazet over de aangelegenheden denkt is ook zijne meening, al verandert zij dan ook soms tweemaal in ééne week van gedacht over eene zelfde en onveranderlijk geblevene zaak. Behoort de eerzame oude heer onzer gravure tot die soort van politieke automaten? Wat denkt gij, lezer, over iemand, die zich met zooveel inspanning en gemoedsbeweging overlevert aan de lezing der eerste bladzijde van een druksel, dat door zijnen aard niet onpartijdig wezen kan en wiens voornaamste kenmerk maar al te vaak ongezonde overdrijving en twiststokerij is?

Op den Rijn.

De kunstenaar stelt ons den ouden vader Rijn niet voor als den stillen, eerbiedwaardigen stroom, wiens zachtvlietende golfjes, schier eenzaam vloeiende tusschen dichterlijke en schilderachtige boorden, het gemoed tot ernstige, maar zoete mijmering stemmen; hij herschept dien met den machtigen tooverstaf, welken men penseel noemt, tot een tafereel vol beweging en opgewektheid. En hoe oppervlakkig dit tafereel bij een vluchtig beschouwen ook schijnt te wezen, toch ligt er een diepe, wijsgeerige zin in weggelegd. In dat bedrijvige leven op de spiegelgladde oppervlakte is de menschelijke loopbaan in hare schoonste phasen voorgesteld: werken, bidden en vreugde smaken. De arbeid, door het schip, dat met den stroom, die groote krachtaanwending onzer eeuw, over den vloed gedragen wordt; het gebed, door het vrome groepje, dat met ontplooide vanen ter bedevaart is getogen; de vroolijkheid, door het zingende en drinkende gezelschap, wiens luidruchtigheid niet strookt met den vromen ernst der biddenden. Alleen het lijden ontbreekt hier om het levensbeeld volledig te maken. Doch wij aanschouwen dit liever in den onvolkomen staat, waarin de kunstenaar het in zijn tafereel afmaalt, en wenschen met onze lezers daarin zoo lang mogelijk de weerspiegeling van ons eigen levensbeeld te ontwaren.

[p. 354]

Het zegenen der zee te Oostende.

Eenzaamheid en gestadig dreigend levensgevaar doen den mensch den blik steeds opwaarts richten tot den Goede en Machtige, die alleen waren troost en opperste hulp verschaffen kan. Geen wonder dus dat de zeevaarder in het algemeen godsdienstig is. Wie zou geen vromen zin in zich opgewekt gevoelen, wanneer hij op die eindelooze watervlakte met den gesternden hemel boven zich eenzaam rondzwalkt? Wie zou het denkbeeld van een Opperwezen van zich afstooten kunnen, wanneer de dood steeds dreigend onder hem grijnst? Want de zee is niet alleen het arbeidsveld, maar vaak ook de doodenakker van den varensman, en daardoor krijgt de zegening van het machtige element, die in vele landen en onder andere ook hier nog in eer gehouden wordt, eene dubbele en plechtigere godsdienstige beteekenis. Het is in onze eerste badplaats, te Oostende, dat jaarlijks Godes zegen over den Oceaan afgesmeekt wordt.

Op den bepaalden dag verlaat des morgens om elf ure eene talrijke processie de kerk van de HH. Petrus en Paulus, om zich naar het strand der zee te begeven. Voorop gaat de suisse met zijn hellebaard, terwijl achter hem door een visscher de banier der kerk gedragen wordt. Dan volgen koorknapen, de geestelijkheid en eindelijk de gezamelijke visschersbevolking, mannen, vrouwen en kinderen, in feestgewaad.

Onder het zingen van kerkelijke liederen en litanieën beweegt de stoet zich door de voornaamste straten der stad naar den zeedijk.

Daar is onder een troonhemel een altaar opgericht, waarop de geestelijke het H. Sakrament ter aanbidding uitstelt. Dan daalt hij eerst naar het water af om gebeden te verrichten zoowel voor degenen, die de stormen nog moeten trotseeren als wel voor de dooden, die reeds in den schoot der zee rusten.

Ten slotte begeeft de priester zich weer aan het altaar; op hetzelfde oogenblik wordt eene vlag gezwaaid en terwijl op dit teeken een en twintig kanonschoten afgevuurd worden om de geheele stad het begin der plechtige handeling aan te kondigen, valt al het volk in het ronde op de knieën en de priester spreekt den zegen over de zee uit. De geheele visschersvloot van Oostende ligt intusschen dicht onder den oever voor anker en ook de badgasten stroomen gewoonlijk in groot getal toe, om de plechtigheid bij te wonen, welker indrukwekkendheid wij ons, zelfs zonder onze gravure, zeer goed kunnen voorstellen.

Twee toonladders.

In de kinderwereld is de gemoedsstemming even sterk genuanceerd als de tonen in eene Cavatine. Wat daar al snel afwisselend geschreid en gelachen wordt op éénen dag vormt eene wezentlijke opklimmende of afdalende gamme. Het zijn deze twee octaven, die de teekenaar ons hier met geestige pen schetst, en de lezer zal met ons bekennen, dat die twee reien nette kinderkopjes vrij wat opwekkender voorkomen dan de eenvormige, rechtlijnige notenbalken, met hunne prozaïsche zwarte rondekens, stipjes en streepjes.

De eerste toonladder geeft een afdalend, de tweede een opklimmend noten octaaf aan en beide vormen zij een aardigen diapason om te bestatigen in welken toon Fransken of Marieken op zeker oogenblik gestemd zijn; terwijl zij het ons gemakkelijker zullen maken de kleinen bij voorbeeld van si tot sol te transposeeren of van do beneden tot fa op te beuren.