De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 2

De gescheurde sleep.
Eene Russische geschiedenis.

Een zeer rijk en sierlijk gekleed echtpaar wandelde door de hoofdstraat eener Zuid-Russische stad. De heer gold voor een der rijkste kooplieden van de plaats en zijne vrouw droeg den rijkdom van haar man behoorlijk te zien. De sleep van hare pronkkleedij veegde de straat over twee derden van hare breedte.

Daar komt een jonge luitenant van de Kasan-dragonders snel uit zijne woning gestapt en slaat den weg naar zijne kazerne in.

Voor een der vensters van het tegenoverliggende huis vertoont zich het hoofd eener jonge dame, dat onze dappere als dat zijner uitverkorene herkent, om wier hand hij eerlang zal gaan vragen. De officier haast zich, met een verrukten blik naar boven, haar een groet toe te zenden, en in hetzelfde oogenblik.... rrrats verscheurt een zijner sporen den sleep der bovengenoemde dame.

‘Ik bid duizendmaal om verschooning, mevrouw!’ roept de jonge man ontsteld; ‘ik ben over de aangerichte schade ontroostbaar; ze is, hoop ik, gemakkelijk weder te herstellen.’

‘Volstrekt niet, mijnheer!’ schreeuwt de koopmansvrouw. ‘De sleep is vernield, het kleed bedorven.’

‘Gij moet de schade vergoeden,’ voegde haar man er bij.

‘Dat zal ik,’ verzekerde de luitenant, ‘hier is mijn adres.’

Doch de koopman wees het aangeboden naamkaartje af en hernam:

‘Eerst betalen, of wij laten u niet heengaan.’

‘Maar, mijnheer, de dienst roept mij. Wanneer ik te laat kom, wacht mij eene strenge straf. Hoeveel bedraagt dan de schade?’

‘Het kleed is nieuw,’ sprak de dame ernstig, ‘ik draag het voor den eersten keer en vorder daarom zijn vollen prijs, tweehonderd roebels.’

‘Tweehonderd roebels!’ riep de krijgsman vol ontzetting, ‘Mijn traktement bedraagt nauwelijks zooveel.’

Reeds had zich een kring van omstanders gevormd, die het gesprek met nieuwsgierigheid volgden.

‘Dan verlang ik, dat gij ons naar de rechtbank volgt,’ sprak de dame.

‘De zitting is juist begonnen,’ voegde de koopman er bij.

‘Maar gij brengt mij in de pijnlijkste verlegenheid,’ zei de ongelukkige dragonder met een zucht.

Men parlementeerde nog eenige oogenblikken, maar het echtpaar bleef onverbiddelijk, en dreigde met eene aanhouding door een der juist naderbij komende politieagenten. De luıtenant moest eindelijk den weg naar de gerechtszaal inslaan.

[p. 263]

De rechter was nog zonder bezigheid; spoedig was hem het voorval medegedeeld, en nog spoediger zijn vonnis gestreken.

‘De luitenant moet betalen of gaan zitten voor schuld.’

‘Terstond te betalen is mij onmogelijk,’ verzekerde de veroordeelde, ‘en is de prijs niet wat hoog geraamd?’

‘Een ieder kan naar believen den prijs van zijn eigendom vaststellen,’ zei de rechter; ‘overigens moet ik den aanklagers den raad geven, menschelijk te handelen en den officier niet ongelukkig te maken.’

Een goedkeurend gemompel verhief zich van de bank, waar het talrijk publiek had plaats genomen.

De koopman onderhield zich eenigen tijd fluisterend met zijne vrouw; hij scheen tot toegeeflijkheid genegen te zijn, maar zijne voorstellen werden met een krachtig hoofdschudden afgewezen.

‘Het recht moet zijn loop hebben!’ sprak zij bitter; ‘mijnheer de rechter, ik verzoek u, tot de volvoering van uwe uitspraak over te gaan.’

‘Een oogenblik nog!’ klonk eensklaps eene diepe basstem, en een oud heer, met vele ordelinten versierd, trad voor den rechter.

‘Ik ben de gepensionneerde generaal Miloradowitsj; mijnheer de luitenant, wilt gij de tweehonderd roebels van mij te leen hebben?’

‘Hoe zou ik dat kunnen en mogen, Excellentie?’ zegde de jonge militair; ‘ik ben misschien mijn geheel leven niet in staat, u het geld terug te bezorgen.’

‘Misschien eer dan gij vermoedt,’ meende de generaal, en fluisterde den beboete iets in het oor.

Het gelaat van den aangeklaagde helderde plotseling op.

‘Ik neem de som aan,’ sprak hij.

Een poosje later was de dame in het bezit van een wisselbrief en wilde zich aan den arm van haar man verwijderen.

‘Een oogenblik nog,’ riep de officier haar achterna. ‘Ik verzoek mijnheer den president mij mijn eigendom te helpen in bezit nemen.’

‘Hoe zoo?’ vroeg deze.

‘Het kleed behoort mij, ik heb het betaald.’

‘'t Zal vandaag nog aan uw adres bezorgd worden,’ antwoordde de dame haastig, ‘daar het schijnt dat de vod voor u nog iets waard is.’

‘Dat is de bedoeling niet, mevrouw, ik heb ook het recht mijne zaken terstond af te doen. Wilt gij zoo beleefd zijn, mij mijn eigendom te geven? Ik heb haast.’

Slechts met moeite slaagde de rechter er in, het algemeen gelach te onderdrukken.

‘Maar ik kan hier toch mijn kleed niet uittrekken!’ riep de koopmansvrouw purperrood uit.

‘Het is uw kleed niet meer, mevrouw,’ antwoordde de officier koelbloedig.

De man verzekerde nogmaals verlegen, dat het kleed hem terstond zou gezonden worden, want het kon toch slechts kortswijl zijn, dat hij het hier, in de volle gerechtszaal, opeischte.

‘Ik spreek in vollen ernst,’ verzekerde de officier, ‘en verzoek op mijne beurt den rechter aan mijn rechtmatigen eisch gevolg te geven.

Deze wenkte den gerechtsdienaar, een ouden gebaarden doggekop, die met militairen pas op de dame toetrad. De algemeene vroolijkheid groeide ontzaglijk aan.

‘Het verlangen is billijk,’ zei de rechter droog, ‘de officier heeft aanspraak op de onmiddellijke inbezitneming van zijn eigendom; weigert gij, mevrouw?’

‘Natuurlijk.’ snauwde de dame, ‘nooit zal ik hier mijn kleed uittrekken.’

‘Halt!’ riep haar man, ‘ik koop het kleed; ‘hier zijn tweehonderd roebels.’

‘Dat is niet genoeg,’ antwoordde de dragonder, den hem aangeboden wisselbrief afwijzend. ‘Ieder kan naar believen een prijs voor zijn eigendom vaststellen. Het kleed kost mij waarschijnlijk arrest wegens dienstverzuim, bovendien de proceskosten van het zooeven verloren geding. Ik eisch duizend roebels.’

De toehoorders barstten in een luid gelach uit; de rechter gebood met een krachtig gebaar stilte en verklaarde:

‘De eisch is buiten verhouding hoog; intusschen behoeft de beklaagde partij er geen genoegen mee te nemen. De dame kan van den terugkoop van het kleed afzien en het hier laten.’

‘Duizend roebels - dat is onbeschaamd!’ schreeuwde de dame woedend.

‘In het minst niet,’ antwoordde de luitenant beleefd; ‘ook denk ik er niet aan, eenig voordeel uit deze zaak te trekken. Hetgeen er na aftrek van 't bedrag des wisselbriefs en de onkosten overblijft, zal den weezen van de in den laatsten oorlog gevallen militairen ten goede komen. Met het oog hierop, stel ik mijn eisch nog iets hooger en vorder tweeduizend roebels!’

De koopman haalde zijne portefeuille te voorschijn. ‘Gij zult doen wat ik van plan was, mijnheer!’ zeide hij; ‘ziehier de som. De les is duur, doch kan haar nut hebben,’ waarop de rechter vol waardigheid sprak:

‘De partijen hebben elkaar verstaan, de zaak is geëindigd!’