De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 2

Wetenswaardigheden.

Het kruidje-roer-me-niet.

Dr. George Sigersau en Dr. Edouard Divers hebben belangrijke onderzoekingen gedaan omtrent de eigenschappen van het kruidje-roer-me-niet. Zij hebben eene groote overeenkomst gevonden tusschen het stelsel, dat de bewegingen dier plant beheerscht en het zenuwstelsel, en schrijven haar een magnetisch karakter toe. Na zekere proef gevoelde de eerste eene pijnlijke aandoening in zijn arm, die hem door de plant scheen medegedeeld te zijn. De samentrekkende bewegingen hingen af van de personen, die ze aanraakte; was het eene kinderhand, dan waren de bewegingen sneller. Maar de belangrijkste proef was zeker, dat, wanneer men de plant met een stuk glas aanraakte, zij zich niet bewoog. ‘Is het nog langer mogelijk,’ vraagt Dr. Sigersau tot besluit, ‘om de oude grenzen tusschen de rijken der natuur te behouden? Die volstrekte afdeeling is niet meer mogelijk.’

In zijn fraai gedicht ‘Evangeline,’ zegt Longfellow:

‘Aanschouw dat teedere bloempje, dat zijn hoofdje boven de weide verheft en zijne blaadjes, even als de magneetnaald, naar het noorden richt: dat is het kompasbloempje, door Gods hand op zijn ranken stengel geplaatst om den reiziger te geleiden in de onmetelijke woestenij. Zoo werkt ook het geloof in 's menschen ziel.’

Het uurwerk van Flora.

Plinius heeft reeds de aandacht gevestigd op de verschillende uren, waarop sommige planten ontwaken. ‘Het is,’ zegt hij, ‘alsof de natuur den landbouwer toeroept: Waarom ziet gij naar den hemel? waarom raadpleegt gij de starren? Ik heb u planten gegeven, die de uren aanwijzen, en, opdat de zon uwe blikken niet van de aarde aftrekke, volgen de heliotroop en de vijgenboom haar op haren dagelijkschen tocht.

Het uurwerk van Flora door Linnaeus te Upsala samengesteld gaat achter bij dat van Candolle te Parijs. Het ontluiken wisselt af met het licht en de warmte en bij gevolg met de breedte.

De plattelandsbewoners kunnen het uur van den dag weten aan het ontwaken der volgende planten, die allen in ons klimaat groeien en gemakkelijk te herkennen zijn:

'S morgens.
Te	1	uur.	De Laplandsche latuw of het melkkruid.
Van	2	tot	3	uren.	De boksbaard, het bitterkruid.
Van	3	tot	4	uren.	De haaglelie.
Van	4	tot	5	uren.	De wilde chicorei, het basterd havikskruid, de papaver.
Van	5	tot	6	uren.	De paardebloem, de wilde mosterd, het vlas, de Turksche lelie.
Van	6	tot	7	uren.	De latuw, de waterlelie, het kroonbloemig havikskruid, de ringelbloem, het muizenoor.
Van	7	tot	8	uren.	De malwe.
Van	8	tot	9	uren.	De goudsbloem.
Van	9	tot	10	uren.	De Amerikaansche malwe, de ijsplant.
Van	10	tot	11	uren.	De scorsoneerwortel, de veldajuin.
Van	12	uren.			De latuw sluit hare bloem.

'S namiddags.
Van	12	tot	1	uur.	De postelein.
Van	1	tot	2	uur.	De grasanjelier en de malwe sluiten hunne bloemen.
Van	2	tot	3	uur.	Het muizenoor en het longkruid sluiten zich.
Van	3	tot	5	uur.	De goudsbloem, de Turksche lelie sluiten zich.
Van	5	tot	6	uur.	De welriekende oenothera opent zich, de witte waterlelie sluit zich.
Te	7	uren.			De nachtschoone opent zich.
Te	8	uren.			De grootbloemige cactus opent zich, de dagbloem sluit zich.
Te	9	uren.			De nyctanches arbor tristis opent zich.
Te	10	uren.			De purpere lelie opent zich.