Wereldtentoonstelling van Antwerpen.
Onderwijs.
V.
Wij zijn in ons overzicht gekomen tot de gestichten voor bijzondere vakken, of voor uitzonderlijke personen.
Handelen wij eerst over de Nijverheidsscholen, welke in groot getal vertegenwoordigd zijn. In 't algemeen kunnen wij aanmerken, dat in de meeste steden onzes lands de Nijverheidsschool het een of ander vak meer in 't bijzonder beoefent; dit is zeer practisch, wanneer dit vak daar ter plaatse voornamelijk uitgeoefend wordt. Zoo zien wij dat Gent en Verviers, bij voorbeeld, zich vooral toeleggen op de weefsels, Luik op de werktuigen en de metaalbewerking, Oostende op den scheepsbouw, enz.
Indien onze nota's juist zijn, hebben er niet minder dan drie en twintig Nijverheidsscholen onzes lands teekeningen, uitgevoerde werken en verzamelingen tentoongesteld. Het is ons onmogelijk van elk gesticht afzonderlijk te spreken; wij zullen dus enkel het merkwaardigste aanhalen. De Nijverheidsschool van Gent, eene der eerste gestichten van dien aard, welke in ons land zijn ingericht, heeft zeer schoone, veelkleurige teekeningen ingezonden als patronen voor katoenen weefsels, ook geweven stoffen, door de leerlingen naar voorgestelde teekeningen uitgevoerd, alsmede eene verzameling kleurstoffen, en modellen voor bouwing en versierschildering.
Het is jammer dat in die school, die overigens zoo practisch schijnt, sommige leergangen, te oordeelen naar de tentoongestelde handleidingen en schrijf boeken, uitsluitelijk in 't Fransch gegeven worden (mécanique, économie industrielle, chimie). En dat in 't oude Gent, in de hoofdstad van 't Vlaamsche land!! Het grenst waarlijk aan 't ongelooflijke!
Helaas! vele Nijverheidsscholen der Vlaamsche provinciën prijken met Fransche titels en Fransche opschriften. Is dat eigenwaarde, eigen volkskarakter toonen? - De Nijverheidsschool van Veurne alleen maakt loffelijke uitzondering: deze heeft haren titel en de opschriften op de werken der leerlingen in onze moedertaal.
De Nijverheidsschool van Luik, nog eene der oudste, onderscheidt zich ook op gunstige wijze. Zij heeft zeer goede teekeningen tentoongesteld van metaalbewerking en mekanieken, ook modellen in hout en ijzer uitgevoerd; verder studiën over de smeltovens, de gasbereiding, de staalfabrieken, enz. Zeer practisch in verhouding met de plaatselijke noodwendigheid.
Ook de Nijverheidsschool van Seraing houdt haren rang goed staande. Daar ook gaan grondige theorie en goede praktijk hand aan hand, en worden voortdurend goede leerlingen gevormd.
De Nijverheidsschool van Verviers, nog eene der oudste van ons land, heeft ook merkwaardige dingen ingezonden: teekeningen en uitgevoerde werken in betrek met de lakenweverijen en -verwerijen, alsook met de mekanieken, bij de lakenbereiding in gebruik. Een werk, dat bijzondere vermelding verdient, is een groot album, voor titel voerende: Etude du dessin pour application à la draperie, par A. Maquinay. (Studie der teekening voor toepassing op de lakenweverij, door A. Maquinay.) Dit album bevat eene zeer rijke verscheidenheid van teekeningen in allen aard met stalen van weefsels, waarin die teekeningen zijn uitgevoerd. Wij brengen hier onze hulde aan professor Maquinay, die zeker veel moet bijdragen tot de immer toenemende verscheidenheid der schoone lakenstoffen van Verviers.
Stippen wij onder de vele andere Nijverheidsscholen nog die van Brugge en van Doornik aan: in de eerste dezer schijnt men zich voornamelijk toe te leggen op de kantenweverij, de plaastersieraden en de werktuigen; in de tweede meer op het meubelmaken, het timmer-
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd
