De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 2

Over de gymnastiek.
(Vervolg.)

De gymnastiek als kunst beschouwd bevat:

1^o.	De actieve- of spierbewegingen,
2^o.	De passieve bewegingen,
3^o.	De rust.

De actieve oefeningen behelzen al die spelen, waarvoor spierbeweging noodzakelijk is zooals: loopen, wandelen, springen, dansen, worstelen, schermen, zwemmen, enz. enz. Deze oefeningen doen de spieren in om vang toenemen, versterken de ledematen en geven haar eene bijzondere behendigheid om allerlei bewegingen uit te voeren. Men staat verwonderd, hoe zwakke jonge lieden met een teeder gestel, na eenige maanden oefening, uit de gymnastiekschool sterk en krachtig terugkeeren; zware, luie en werkelooze personen doen er eene ongelooflijke lichtheid en buigzaamheid op. Kortom, men kan zeggen, dat de gymnastiek der spieren behendigheid en stoutheid verkrijgen en de kracht vermeerderen doet.

De passieve oefening omvat alle bewegingen, die men neemt, als men zich doet dragen.

De spieren zijn in rust, maar de beweging, opgewekt door het voorwerp, waarin men zit of ligt, deelt zich aan het lichaam mede, doordringt de organen en wijzigt hunne verrichtingen: - draagstoelen, draagbaren, rijtuigen met en zonder veeren, schommels, zwemmen, rijden enz.; de trillingen en schokken door het dragen veroorzaakt, zijn voor alle verrichtingen in 't algemeen nuttig, in 't bijzonder voor die der spijsvertering en voeding. - De rust oefent op onze organen een verzwakkenden invlsed uit, die hunne levensuiting doet dalen.

Het lichaam bevindt zich onder de macht van de drie volgende toestanden; of het beweegt zich zelf, of het ontvangt de beweging uit eene vreemde bron of het is in rust.

In de rusturen herstelt de natuur het verlies, dat men door den arbeid verloren heeft; als die rust eventwel te lang duurt, ontstaat er verzwakking en de wezenlijke verrichtingen van het leven worden gestoord. De natuur heeft derhalve, om die verzwakkende oorzaken te verwijderen, voor iederen leeftijd eene instinctmatige gymnastiek ingesteld. - In de eerste kindsheid werken de schommelingen, die de moeder den zuigeling mededeelt op zijne teedere organisatie, maar zoodra het kind zijne ledematen kan bewegen, ziet men, dat hij ze naar alle kanten verplaatst. - In de jongelingschap zijn de bewegingen zoowel vlug als afwisselend; jongelieden van eene bijzondere beweeglijkheid en prikkelbaarheid kunnen niet lang in rust blijven. - In den volwassen leeftijd geven de menschen zich uit hun zelven, volgens hun smaak, aan spelen van allerlei aard over; het is nu het geschikte oogenblik hen aan regelmatige oefeningen te onderwerpen.

Men moet wel in 't oog houden, dat de noodzakelijke, onvermijdelijke voorwaarde om te gelijker tijd de krachten en de schoonheid der vormen te ontwikkelen, daarin bestaat, om de oefeningen af te wisselen. Zij moeten zoo ingericht zijn, dat ze regelmatig over de verschillende spieren van de romp en de ledematen verdeeld worden. De ondervinding leert, dat men nooit bij uitsluiting een enkel lid, een enkel orgaan moet oefenen, en de anderen tot eene gedwongen rust doemen; hiervan zou het gevolg zijn, dat gene een verbazenden omvang zouden verkrijgen, deze daarentegen zwak zouden blijven en aldus eene onbevallige tegenstelling te weeg brengen. Al de beroepen, die eene bepaalde, onophoudelijke werkzaamheid van een lichaamsdeel vereischen, bewijzen dit voldoende. Zoo hebben dansers van beroep de beenen meer ontwikkeld dan hunne armen en borst, die in ontwikkeling zeer ten achteren zijn. Pakkedragers hebben verbazende schouders in vergelijking met hunne zeer dun gevleeschde beenen enz. enz.

We wilen hier zeer beknopt de voornaamste gymnastiek-oefeningen aanstippen.

Actieve bewegingen.

De gang is de eenvoudigste, alsmede de natuurlijkste van alle physische oefeningen; hij brengt de beenspieren en die van den tronk en der armen in werking. Wij moeten hierbij opmerken, dat de beweging der armen naar achteren en voren, in omgekeerde reden staat tot die der beenen, zoodat de bovenste ledematen tot balanceerstukken voor het lichaam dienen. De gang op een hellend terrein, hetzij men omhoog of omlaag gaat, vereischt meer inspanning der spieren dan op den vlak-

[p. 52]

ken grond. Als men stijgt, wordt het lichaam naar voren gebogen, als men daalt, kromt men den rug naar achteren, men buigt de knieën, en de schreden worden korter. Het is zeer goed, dat men zich van tijd tot tijd matig aan die beide soorten van gang gewenne.

hangende brug over de east-rivier, tusschen new-york en brooklyn.

De gang is voordeelig voor de meeste verrichtingen van ons lichaam; hij wekt den eetlust op, is de spijsvertering behulpzaam, begunstigt den bloedsomloop, en vermeerdert de huiduitwaseming. Maar, hoe voordeelig de gematigde gang voor onze verrichtingen moge zijn, des te nadeeliger is voor haar de gedwongen marsch, wegens de vermoeienis, afmatting en uitputting, die zij na zich sleept

De wandeling of gematigde ging verbetert treurig gestemde en verdrietige karakters, zij geeft afleiding en maakt somtijds vroolijk; zij komt ledige menschen te hulp en bezorgt hun afleiding. De wandeling op lachende plaatsen, onder schoon lommer, langs den zoom van een bosch, in het midden van weilanden, met bloemen versierd, verdrijft de zorgen van den geest, sombere denkbeelden en vlagen van zwartgalligheid; het gebeurt dikwijls, dat hij, die zijne woning treurig en zedelijk gedrukt verlaat, haar na de wandeling betreedt met eene zoete vreugde in 't hart. De redenen van die verandering ontstaan door eene opwekking, die haren zetel in het spierstelsel heeft; gedurende die op-

[p. 53]

het zouavenfeest te basse-motte. - Toespraak van generaal De Charette.

[p. 54]

wekking hebben de hersenen rust, en die verrichtingen, welke tot het gebied des gevoels behooren, verkeeren in een aanmerkelijk verslapten toestand.

Daar de gang en de wandeling natuurlijke oefeningen zijn, die niet door woorden kunnen verklaard worden, hebben de modernen ze niet in de gymnastiek opgenomen; we hebben er van gesproken om de aandacht op het nut en de noodzakelijkheid er van te vestigen.

De gymnastiek als kunst beschouwd, kan in drie klassen verdeeld worden.

De eerste klasse bevat den loop, het springen, worstelen en verder hunne onderafdeelingen.

De tweede klasse bevat de kunst van zwemmen, werpen, op eene bewegelijke smalle plank loopen, klimmen, zich ergens aan hangende houden, balanceeren, en een volmaakt evenwicht te bewaren.

Tot de derde klasse behooren de krijgsoefeningen, de gymnastische pas, schermen, paardrijden en voltigeeren.

(Wordt vervolgd.)