De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 1

Strafpredikatiën voor vrouwen en moeders.

Zoolang de vrouwen voor hare bestemming, voor haar beroep, niet anders opgevoed worden, dan thans gebeurt, zoolang wordt het in de wereld ook niet beter, zoolang zullen er slechts weinig gelukkige huwelijken zijn, en zoolang zal 't menschdom ook naar lichaam en geest zwak zijn.

Of meent men soms, dat de bestemming eener vrouw als levensgezellin van den man, als opvoedster der kinderen en bestuurster der huishouding zoo gering en eenvoudig is, dat zij zonder eene geschikte opvoeding daartoe behoorlijk vervuld kan worden? Men schijnt dit haast te gelooven; anders is het niet te verklaren, dat vele meisjes, die nog halve kinderen zijn, volstrekt zonder ondervinding reeds in het huwelijk treden. Door het beetje Engelsch en Fransch praten, zingen en pianospelen, dansen, naaien en breien, koken en braden wordt een meisje, welks verstandsorgaan (de hersenen) bovendien nog zooveel lichter is dan dat van den man, waarlijk niet in staat gesteld, de opvoeding der kinderen naar lichaam en geest behoorlijk te besturen en eene gelukkigmakende gezellin van den man te zijn. Hierdoor wordt zij hoogstens dat, wat zoovelen onzer tegenwoordige vrouwen zijn, namelijk: zich opsierende en vermakende, twistzieke en heerschzuchtige, verwaande, bekrompene en listige, maar toch onbeschaamde, meestal hartelooze en toch sentimenteele (nerveuse,) wezens met eenige inwendige vormen en conventioneele spreekwijzen, maar zonder eigen inwendig verstands- en gemoedsleven. Van daar komt het dan ook, dat de meeste mannen over hun huwelijk bitter berouw hebben en door de vrouwen voor en na uit het huis gedreven worden, om ergens anders te zoeken, wat zij te huis missen. Door dergelijke vrouwen, die hardnekkig in de eenmaal opgevatte, verkeerde meening volharden, wordt dan natuurlijk alle schuld op den man geworpen; zich zelven spreken zij altijd vrij.

Wat helpt echter al dat klagen over de vrouwen, waarmede wij toch niets veranderen? Laat ons liever, ten voordeele onzer nakomelingschap, zulk eene opvoeding van het menschelijk geslacht trachten te verkrijgen, waardoor de vrouw in 't vervolg behoorlijk in staat gesteld wordt, de door God haar toegewezen plichten naar eisch te vervullen. Hiertoe draagt ongetwijfeld het meest bij eene juiste kennis en behandeling der kindsheid van den mensch. Zijn meisjes en moeders eenmaal overtuigd van het gewicht eener natuurlijke lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van den mensch in den eersten tijd van het leven, dan zullen zij zeker trachten, de kinderen van zulk eene opvoeding te doen partij trekken, waarbij zij gelijktijdig ongetwijfeld ook zich zelven beter zullen opvoeden. Thans echter weet men werkelijk soms niet, wie minder goed opgevoed is, de moeder of het kind. Thans kan men de meeste moeders beschuldigen van hare overleden kinderen, schoon zonder opzet, vermoord en de gezondheid harer nog levende kinderen bedorven te hebben. Thans moesten moeders de tranen, welke zij over zieke of slechte kinderen, bedorven en ondankbare kinderen schreien, liever over hare eigene misslagen bij de opvoeding dezer kinderen vergieten. Dit klinkt wel vreeselijk, maar is niettemin de zuivere waarheid. Men hoort dergelijke waarheden niet gaarne, vooral vrouwen niet, welke liever aan ieder ander (b.v. aan de min, het kindermeisje, de school, het ongelukkig lot, den ongunstigen aanleg en het temperament van het kind, enz.) de schuld geven van het lichamelijk en geestelijk bederf van het kind, dan aan zich zelven.

De groote sterfte onder de kleine kinderen vindt hare oorzaak bijna alleen in de verkeerde behandeling der kinderen door de moeders. De bewoonsters van Westmann-Ooe, een eiland aan de zuidkust van IJsland, geven hare kinderen aanstonds na de geboorte aan de bakers mede ter verzorging; 80 percent dezer kinderen sterven voor den 9den dag van het leven aan kaakkramp. Van 26 echte kinderen komt er slechts 1 dood ter wereld, terwijl onder 17 onechte kinderen reeds 1 doodgeboren is. Van de onechte, uitbestede kinderen sterven er minstens ⅔ in het eerste levensjaar. De meeste sterfte-tabellen toonen aan, dat 25 percent van alle jonggeborenen sterven, en dat later tot de derde maand na de geboorte nog omstreeks 1/10 der geborenen bezwijkt. Uit de statistieke opgaven van Duitschland blijkt, dat vóór het einde van het 5de jaar reeds 35,5 percent van alle kinderen gestorven zijn. Deze groote sterfte onder de kinderen is echter geenszins het gevolg eener bepaalde, onveranderlijke natuurwet (van den wil Gods), maar alleen het gevolg eener ondoelmatige behandeling der kinderen. Men behoeft slechts de ziekten te beschouwen, door welke kleine kinderen weggeraapt worden, en men zal vinden, dat deze doodelijke ziekten bijna alle door eene verstandige en oplettende moeder voorkomen kunnen worden. Op geen leeftijd is het zoo gemakkelijk, ziekten te voorkomen, en tevens zoo moeielijk, ze te genezen, als bij jonge kinderen.

Wij zijn het geheel eens met Dr. Besser: ‘Wij beschouwen, als de gewichtigste en eerste oorzaak der groote sterfte onder de kinderen, het gebrek der moeders aan kennis van haar beroep. Eene moeder, die geheel doordrongen en vervuld is van den omvang harer taak, die zoo geheel thuis is op het veld der kinderver-

[p. 369]

pleging, als wij verlangen, zulk eene moeder kan niet lichtzinnig worden. Moeders, welke zich gedurende de zwangerschap door andere omstandigheden hebben laten leiden, dan waarop het welzijn van haar ongeboren kind berust, moeders, welke, in plaats van haar kind gade te slaan en te verzorgen, verstrooiingen najagen, moeders, die haar kind liever aan eene min toevertrouwen, dan het zelf te zogen (namelijk als zij dit kunnen), die zijn, om 't even tot welken stand zij behooren of welken rang zij in de maatschappij bekleeden, nietdie ware beschaving deelachtig geworden, waarbij het weten van den mensch ook zijn denken en doen bepaalt. Wij behoeven er nauwelijks bij te voegen, dat deze ware beschaving, deze ontwikkeling van den mensch, waardoor hij tot zelfbewust handelen geschikt wordt, uitsluitend weder afhankelijk is van den rijkdom aan kennis, welke hem ten dienste staat. Menschen, die niet gewend zijn, gedachteloos door de wereld te trekken, maar naar den grond der dingen te vragen, die trachten bekend te worden met het leven, dat hen omringt, bij deze allen regeert het weten, het denken en handelen, en in dit opzicht noemen wij het gebrek aan kennis der moeder van haar beroep de hoofdbron der sterfte onder de kinderen.’

Niet alleen, echter, is de groote sterfte onder de kinderen vooral de schuld der moeders; ook aan de vele ziekten, niet slechts gedurende de kindsheid, maar ook gedurende het geheele leven, hebben zij de grootste schuld. Vooral zijn het de verkeerde voeding en de grove misslagen tegen de voornaamste organen van het kind, welke eene menigte kwalen verwekken, wier gevolgen zich nog zeer lang, veeltijds zelfs tot den dood, op lateren leeftijd doen gevoelen. De zoogenaamde klierziekte, de bloedarmoede en longtering, de Engelsche ziekte met mismaking des lichaams, de ongeneeslijke en lastige aandoeningen der werktuigen van de ademhaling en van den bloedsomloop, alsmede vele ongesteldheden der zintuigen en hersenen (het orgaan van het verstand, het gemoed en den wil) zijn bijna alle uit de kindsheid afkomstig en zouden bij eene natuurlijke, goede verzorging voorkomen hebben kunnen worden. - Jammeren en klagen, waken en zorgen kunnen de moeders aan het ziekbed harer kinderen, maar zich te onderrichten, hoe een kind van ziekte verschoond blijft, hiertoe hebben zij geen tijd en geen lust. Velen zelfs beschouwen het als eene schikking der Voorzienigheid, als hare kinderen (veeltijds bij de onnatuurlijke behandeling) ziek worden. Alsof God den mensch het verstand niet gegeven heeft, om goed en gelukkig, vroolijk en gezond te kunnen leven, en alsof het niet eene zonde is, de door God gegeven natuurwetten niet tot heil van zich zelven en van anderen aan te wenden! - Als de kinderen, vooral de meisjes, volwassen zijn, hoe gaarne pronken de moeders er dan mede, maar hoe zelden kunnen zij er dan werkelijk trotsch op zijn! Kale hoofden, roode oogen, zwarte tanden, hooge schouders, een kromme rug, kromme beenen enz., alle produkten der verkeerde opvoeding, matigen niet alleen den trots der moeder, maar benevelen ook maar al te dikwijls de toekomst van 't kind. - Het is waarlijk treurig en ergerlijk, gedurig te moeten zien en hooren, hoe zelfs zoogenaamde beschaafde lieden zich verzetten tegen inlichtingen omtrent het lichaam van den mensch en zijne natuurlijke verpleging; ofschoon de mensch alleen daardoor beter, verstandiger, gezonder, ouder en schooner kan worden, dan hij thans is.

Niet alleen dragen de moeders de meeste schuld van het vroegtijdig sterven en dikwijls sukkelen der kinderen en volwassenen; ook op de verstandelijke en zedelijke ontwikkeling van den mensch oefenen zij in den regel den nadeeligsten invloed uit. Immers, juist de eerste levensjaren van het kind, als de grondslag voor de latere ontwikkeling van den geest gelegd moet worden, laten zij veeltijds niet alleen ongebruikt voorbijgaan; maar daarin leggen zij zelfs reeds de kiem tot het kwaad en de eerste beginselen der mismaking van den geest. Ondeugende kinderen en slechte menschen in het algemeen moeten slechts beschouwd worden als ongelukkigen, die hun ongeluk in den regel alleen te danken hebben aan de verkeerde opvoeding door de ouders; meestal heeft de moeder daartoe het meest bijgedragen. - Zoo lang het ongelukkige denkbeeld bij de meeste moeders nog blijft bestaan, dat het kind zich wel verbeteren zal, als het verstandiger wordt, laat ook de opvoeding van verstand en hart nog veel te wenschen over, en zal de school niet meer goed kunnen maken, wat het ouderlijk huis er aan bedorven heeft. Alleen dan wordt het beter, als de moeders hebben geleerd, in te zien, dat de mensch van den dag zijner geboorte eene geschikte behandeling naar lichaam en geest noodig heeft, om een geschikt mensch te worden, en dat de vrouwen de leiding van dergelijke behandeling moeten leeren, als zij geschikte moeders en opvoedsters willen zijn. Dit zal echter nog wel lang duren!

(Slot volgt.)