De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 1

[p. 137]

[Nummer 18]

Onze gravures

Het verdachte boek.

het verdachte boek, naar von hoeszlin.

Het zijn beroerde tijden. Zwaarstraffende verordeningen verbieden niet alleen het drukken, maar ook het bezitten van vervalschte en verderfelijke boeken, wier schrijvers oproer tegen Kerk en Vorst zaaien willen. Meer uit aangekleefdheid tot den alouden godsdienst en het wettige koningshuis dan uit schroom voor de dreigende straffen, doorzoekt de eerbiedwaardige edelman ook de boekerij zijner dochter om zich te overtuigen dat geene verdachte druksels daarin aanwezig zijn. Tot zijne groote ontsteltenis treft hij er tegen verwachting een boek in aan, dat hem argwaan inboezemt, en streng ondervraagt hij, de vader, de jonkvrouw over de herkomst van het gevaarlijke drukwerk. De maagd kan zich echter niet te binnen brengen hoe dit boekdeel in hare bibliotheek gekomen is, en het grieft haar diep de verdenking haars geliefden vaders, als zou zij naar de nieuwe Leer neigen, op zich te voelen drukken. Indien de nauwgezette grijsaard echter wist met hoeveel voorliefde en godsdienstzin zijne lieve dochter sinds lang ijverig aan den Communiedoek borduurt, die voor haar ligt, zou hij spoedig door eenen verzoenenden kus op het reine voorhoofd van het vrome kind aan zijne en hare bekommernis een einde stellen.

Na den kerkdienst.

De Hoogmis is ten einde en op het kerkhof schoolt oud en jong samen om een praatje te voeren over hetgeen hun het meeste aanbelangt; want voor den dorpeling is het kerkplein of de doodenakker de Beurs, waar op den Zondag na de Mis politiek en familiebelangen, oogst en veestal, vermakelijkheden en droefenissen, kortom de meest uiteenloopende gebeurtenissen besproken worden. De hoogstaltige en patriarchale grijsaards, de kloeke jongere mannen en de knapen op den voorgrond handelen zoowel over een dier onderwerpen als de oude besjes en overige personaadjes, die wij in het verschiet ontwaren. De eigenaardige kleederdracht der Friesche boeren, voornamelijk gekenmerkt door eenen jas, waar geen laken aan gespaard is, en eenen buitengewoon hoogen hoed, die zijnen bezitter eene bijzondere deftigheid bijzet, maakt dit tafereel zeer belangwekkend. Het is overigens vol ongezochte natuurlijkheid, bevat flinke geteekende typen, en geeft voortreffelijk den lokalen toon weder. Het onderwerp dezer gravure heeft zelfs eene hoogstwijsgeerige waarheid ten grondslag, immers zij geeft ons te aanschouwen hoe luttel het denkbeeld van den dood den men-

[p. 138]

schelijken geest bezig houdt. Onverschillig toch, ja, schier vroolijk, staan al die lieden te praten op de bloemige zoden, die de asch van hunne bloedverwanten en kennissen bedekt en die zich voor de meeste van hen ook weldra over hun gebeente sluiten zal. Dan de goede God heeft zijne menschenkinderen niet zonder een alwijs inzicht die weinige bekommernis met den dood geschonken; want als wij allen met trappisten-denkbeelden moesten bezield zijn, dan zou het er, rechtuit gesproken, in het aardsche dal al te treurig uitzien.

Duitsche landverhuizers.

Telkenmale als wij een troep Duitsche landverhuizers de stad Antwerpen zien doortrekken om zich aan boord van eenen of anderen grooten stoomboot voor Amerika in te schepen, bekruipt ons een weemoedig gevoel. Immers, men verlaat niet lichtzinnig voor altijd den geboortegrond: dit afscheid is het gevolg van rijp overleg, door den prangendsten nood in het leven geroepen. En die drang bestaat voor den Duitscher zoowel in de weinige hulpbronnen, die het vaderland tot onderhoud zijner kinderen bezit, als in de godsdienstvervolging en den algemeen verplichtenden krijgsdienst. Om zich aan die veelzijdige kwelling te onttrekken, verlaten jaarlijks duizenden en duizenden het machtige keizerrijk en laten honderdduizenden achter zich, wien het slechts aan geldmiddelen mangelt om hun spoor te volgen. Zoo verliest Duitschland voortdurend het bemiddeldste, kloekste en ondernemendste gedeelte zijner plattelands-bevolking, en behoudt het armste en misnoegdste buitenvolk als een gistend element naast de ontelbare massa oproerige behoeftigen der groote steden. Dat deze toestand niet zonder gevaar is voor Duitschlands' toekomst is eene algemeen erkende daadzaak. Beteugelingswetten tegen de uitwijking zijn voor alsnog echter niet ter sprake. In België bestaat de landverhuizing naar de Nieuwe Wereld op uiterst geringe schaal, dank zij den betrekkelijken welstand en de dragelijke staatslasten, die tot nu toe ons deel waren. Hopen wij, dat niettegenstaande de betreurenswaardige hevigheid onzer partijtwisten, onze landgenooten nimmer naar het voorbeeld der Duitschers de welvaart en de vrijheid buiten hun vaderland zullen moeten zoeken.

Eene trouwe verpleegster.

Nelleken Krab, de dochter van den koeboer, kan op eene kattenliefhebberij roemen, die voor hare jaren buitengewoon sterk ontwikkeld is, want doorgaans komt deze genegenheid slechts bij oude juffrouwen in vervanging van een of ander gevoel van edeleren aard, waarbij zij het ongeluk hadden eenige teleurstelling te ondervinden. Toen Nelleken Krab nog op het Beggijnhof bij Uffra Kato ter school ging, bestond er tusschen haar en de dikke, rosse poes der schoolmeesteres zulke wederzijdsche gehechtheid, dat hare medescholiersters vol jaloerschheid uitriepen, dat zij die kattenliefde aan haren katachtigen naam te danken had. Hoe stug Nelleken Krab die bespotting van haren eerzamen familienaam ook opnam, werd er toch door Uffra Kato menig rozenhoedje tot straf dier onlogische gevolgtrekking aan de jeugdige klappijen opgelegd. Weinigen tijd na dat Nelleken Krab de school van het Beggijnhof verlaten had, stierf de rosse poes, en de kleine snapsters zegden dat het beest het verlies harer vriendin niet had kunnen overleven; maar Uffra Kato logenstrafte die ongegronde bewering en verzekerde dat hare viervoetige gezellin van ouderdom bezweken was. Niet lang daarna werd de bejaarde juffrouw beggijn gewaar, dat zij het moeilijk zonder kat zou gewend worden en zij aanzocht Nelleken Krab om naar eene plaatsvervangster der overledene poes uit te zien. De jonge kattenvriendin had reeds eenige dagen vruchtelooze navragen gedaan, toen hare moeder haar zekeren morgen meldde, dat er des nachts in den nest van Rita, hunne zwartwitte stalkat, vier allerliefste poezekens gekomen waren. Welke blijdschap schitterde er niet uit de oogen van Nelleken Krab bij het vernemen dezer goede tijding. Zij stormde naar den scheerzolder boven den stal, danste juichend rond den kattennest en liep daarop spoedig Uffra Kato met het belangrijk nieuws bekend maken en haar uitnoodigen een katteken uit den nest te komem kiezen. Met groot genoegen voldeed de oude schooljuffrouw aan het verzoek en koos den kleinen zwartekop, dien gij op het printje zoo fiks te poot en met uitgestoken staart naar Nelleken Krab ziet toekomen om zijn deel van het ontbijt te eischen, dat de jonge verpleegster haren beschermelingen iederen uchtend brengt nog vóór zij zich gewasschen en geheel gekleed heeft. Eer de kleine beestjes van hunne moeder weggenomen worden, hebben wij voor onze jonge lezers en lezeressen het portret van Nelleken Krab en hare viervoetige verzorgelingen in het geheim willen laten maken, als een stichtend voorbeeld van genegenheidsgevoel jegens de dieren. Wij hopen echter dat die jonge juffer zulks niet zal te weten komen; want anders is er groote kans dat zij ons de vrijpostigheid erg kwalijk nemen zal, haar zoo in négligé afgebeeld te hebben.