Nieuwe Testament (Zuidnederlandse vertaling)

XV

Ende enege, die comen waren van Judea, leerden de brueders: Want ensi dat gi besneden wert na Moyses sede, so en seldi niet mogen behouden werden. Hieromme en gesciede niet cleine gestrijt Pauwelse ende Barnabasse jegen hen. Si ordineerden, dat Pauwels ende Barnabas op gaen souden ende enege andere uten anderen toten apostelen ende den papen te Iherusalem over dese questie. Hieromme doe dese ute geleidt waren vander kerken, so leden si dore Fenicen ende Samarien, vertellende der heidene wandelinge, ende si maecten alle den brueders grote blisscap. Ende doe si te Iherusolima comen waren, so worden si ontfaen van der kerken ende vanden apostelen ende vanden ouders, ende si boetscaepten, hoe grote dingen God met hen gedaen hadde. Maer enege van den Phariseen secten, die geloevech waren worden, stonden op, seggende, want het behoert besneden te werdene ende dat men hen gebiede te

[fol. 203r]

houdene Moyses wet.

Ende de apostelen ende douders quamen te besiene van desen waerde. Maer doe hier af groet ondersuec wert, soe stont Peter op ende seide tote hen:

Manne bruedere, gi wet, want van ouden dagen in u lieden God vercoes bi minen monde den heidenen te hoerne dwaert der ewangelien ende te geloevene. Ende God, die de herten kint, hi gaf hen orcontscap, gevende den heilegen geest gelijc in ons lieden, ende en ondersciet niet tusscen ons ende hen, suverende hare herten metten geloeve. Nu hieromme, wat becoerde Gode in te leggene een joc op der jongere necke, dat wi noch onse vaders niet en mochten dragen? Maer wi geloeven, dat wi bi der gracien ons Heren Ihesu Christi selen werden behouden also si selen.

Maer alde menechte swech ende hoerden Barnabam ende Pauwelse vertellen, hoe grote wondere ende tekene God bi hen gedaen hadde in den heidenen. Ende na dien datse swegen, antwerdde Jacob seggende:

Manne brueders, hoert mi. Symoen heeft vertelt, hoe God ierst visiteerde om te nemene te sinen name volc uten heidenen, ende desen concorderen der propheten waerde, also als gescreven es: Hier na salic weder keren ende stichten Davids tabernakel, dat gevallen was, ende sine te vallene dingen salic herstichten, ende ic saelt op rechten, op dat andere menscen den Here sueken selen ende alle de heidene, over de welke mijn

[fol. 203v]

name op anroepen es, seit de Here, doende dese dinge. Van beginne es den Here cont sijn werc. Omme dat vonnesse ic, datmen niet en ontsate den genen, die vanden heidenen bekeert werdt toten Here, maer dat men tote hen scrive, dat si hen wachten van bevleckingen der afgode ende van fornicacien ende van verworgeden dingen ende vanden bloede. Want Moyses heeft van ouden tiden in elke stede die hem predeken in den synagogen, daermenne alle saterdage leest.

Doe genoeget den apostelen ende den ouders met alder kerken manne te kiesene ute hen ende te sendene te Anthiochien met Pauwelse ende Barnabam Judam, die getoenaemt was Barsabas, ende Sileam, dierste manne in den brueders, scrivende een epistele bi haren handen, houdende dese waerde: Den apostelen ende douders brueders dien bruederen, die sijn te Anthiochien ende te Syrien ende Cylicien uten heidenen saluut. Want wi gehoert hebben, dat enege liede van ons ute comen sijn ende hebben u gestoert met waerden, uwe sielen verkerende, dien wijt niet bevolen en hebben, soe genoegede ons, doe wi te gadere vergadert waren, manne te kiesene ende te u te sendene met onsen alre liefsten bruederen Barnabam

[fol. 204r]

ende Pauwelse, manne, die hare sielen hebben gelevert om den name ons Heren Ihesu Christi. Hieromme hebben wi gesonden Judam ende Syleam, die u selve selen vertellen met waerden die selve dinge. Want den heilegen [geest] genoech dunct ende ons oec, dat men u niet meer lasts op en legge dan dese, die noetorstech sijn: dat gi u wacht van dat den afgoden geoffert es ende van bloede ende van versmachten beesten ende van fornicacien, vandien gi u selt sijn huedende, weldoende. Blijft met Gode.

Hieromme die gesonden waren gingen neder te Anthiochen, ende de menechte vergadert leverden si de lettere, welke doe sise gelesen hadden, wordense verblijdt vander troestingen. Maer Judas ende Syleas, doe si selve propheten waren, soe troestense de bruedere met vele waerden ende gesterctense. Maer het gesciede, doe si daer enen tijt geweest hadden, wordense vanden bruederen laten gaen met payse tot hen, diese gesonden hadden. Maer het dochte Syleamme goet, dat hi daer bleve, maer Judas ginc allene wech in Iherusalem. Maer Pauwels ende Barnabam woenden te Anthiochen met vele anderen, leerende ende ewangelizeerende sHeren waert.

Maer na een deel dagen seide Pauwels tot Barnabam: Keren wi

[fol. 204v]

weder, visenteren wi de brueders bi alden steden, daer wi in gepredect hebben sHeren waert ende besien, hoe si hen hebben. Maer Barnabas woude Janne met hem nemen, die men toenaemt Marchus. Maer Pauwels bat hem, seggende, dat hi, die van Pamphiliam van hen gegaen was ende met hen niet en ginc, dat menne niet sculdech en ware mede te nemene in desen werke. Maer een gescel gesciede tusscen hen, soe dat si daer scieden deen vanden anderen, ende seker Barnabas nam Marchum ende sceepte te Cypers wert, maer Pauwels vercoes Syleam ende trac wech, gelevert vanden brueders der gracien des Heren. Maer hi doer wandelde Syrien ende Cylicien, gesterckende de kerken, ende hi beval hen te hoedene der apostele ende der ouders gebode.