Nieuwe Testament (Zuidnederlandse vertaling)

I

Dierste redene seker, o Theophile, hebbic gedaen van aldien, dat Ihesus begonste te doene ende te leerne tote in dien dage, in welken hi geboet den apostelen, welke hi vercoren hadde overmids den heilegen geest, ende werdt op genomen, ende den welken hi hem selven levende gaf na sijnre passien in vele prueven bi XL dagen, dat hi hen oppenbaerde ende sprac hen vanden rike Gods. Ende etende met hen soe beval hi hen, dat si van Iherusolima niet gaen en souden, maer dat si des vaders belofte ontbeiden souden, die gi gehoert hebdt bi minen monde, want seker Jan doepte met watere, maer gi selt werden gedoept metten heilegen geest, niet vele na dese dage.

Daeromme die daer vergadert waren, si vrageden hem ende seiden: Here, ochtu in desen tide sels weder setten dat rike van Israhel? Ende hi seide hen: U [of u en es niet te kinnenne] en behoert niet te wetene de tide noch de wilen, die de vader in sine macht geset heeft, maer gi selt ontfaen de cracht des heilechs geests, die van boven in u comen sal, ende gi selt sijn mijn orconden in Iherusalem ende in al Judea ende Samaria ende toten inde der werelt. Ende doe hi dit geseit had\de,

[fol. 173v]

so wert hi op geheven daer sijt sagen ende een wolke ontfincken van haren ogen. Ende doe si sagen hem opgaen in den hemel, siet, soe stonden II manne neven hen in witten clederen, ende die seiden: Manne van Galylea, wat bestadi ende siet in den hemel? Dese Ihesus, die van u op ontfaen es in den hemel, hi sal alsoe comen als gine saget gaen in den hemel.

Doe keerden si weder te Iherusolima van den berge, diemen heet van Olyveten [De berch van Olyveten hiet hebbende den wech vanden saterdage, want hi lach VIII stadien van Iherusalem, dat was een half mile, ende in wat steden de Joden waren op den saterdach, en mochten si maer vander stat so verre gaen ende so verre vander stat hen verwandelen alomme], die neven Iherusalem es ende heeft den wech vanden saterdage. Ende doe si in de camere comen waren, so gingen si op int hoechste, daer woenden Peter ende Jan, Jacob ende Andries, Philips ende Thomas, Bertholomeus ende Matheus, Jacob Alpheus sone ende Symon Zelotes ende Judas Jacobs brueder. Alle dese waren volherdende eenmoedeleke in bedingen, metten wiven ende met Marien, Ihesus moeder, ende met sinen bruederen.

Ende in dien dagen stont Peter op in midden den bruederen [Dit dede Peter tusscen Ascensi dage ende Tsincsen dach, maer de dach en es niet genoemt. Ende om dat hier staet: in dien dagen, so begennen meest die epistelen ende die prophecien, die uter apostelen epistelen niet en sijn: In dien dagen. Ende Sente Pauwels epistelen beginnen: Bruedere, om dat hi in sinen epistelen dicke seit: Bruedere. Ende de ewangelien beginnen meest: In dien tiden, om dat ter selker stat in dewangelie alsoe staet] ende seide, want der scaren van den menscen was omtrent C ende XX:

[fol. 174r]

Manne brueders, men moet voldoen de screfture, die de heilege geest voerseide bi Davids monde van Judasse, die der geenre leidsman was, die Ihesum vingen, die onder ons met getelt was, ende hi hadde gecregen dlot van desen dienste. Ende hi heeft beseten enen acker vanden loene der quaetheit, ende doe hi hem verhangen hadde, so barst hi overmids ende al sijn inader viel ute. Ende dit werdt cont hen allen die woenen te Iherusalem, so dat die acker werdt geheten na hare tonge Acheldemach, dat es de acker des bloeds. Want het es gescreven in den boeke der Salme: Hare woeninge moet woest werden ende also en sal niemen sijn, die in hare woene ende: Sijn besscopdoem moet een ander ontfaen. Hieromme eest behoerlec, dat van desen mannen, die met ons verga\dert

[fol. 174v]

sijn in alder tijt, dat de Here Ihesus in quam ende ute ginc onder ons, beginnende van Jans doepsele tote in den dage, dat hi van ons op ontfaen wert, orconde werde sijnre verrisenessen met ons enen van desen. Ende si settenre II: Joseph, diemen heet Barnabas, die getoenaemt was Gerechtech, ende Mathiam. Ende bedende seiden si: Du, Here, die alre menscen herten kinds, toene den enen van desen II dien, die du vercoren heefs om te ontfane de stat van desen dienste ende des apostelscaeps, daer Judas overdadechlec af gedaen es om dat hi wech gaen soude in sine stat. Ende si gaven hen lotte, ende dlot viel op Mathiam ende hi werdt met den XI apostelen getelt.