Nieuwe Testament (Zuidnederlandse vertaling)

Hier beghint sente Pauwels epistole ad tessalonicenses deerste

I

Pauwels ende Silvaen ende Tymotheus ontbieden, dat gracie ende vrede van Gode den vader ende van onsen Here Ihesu Christo moet sijn der kerken van Thessalonien in Gode den vader ende in onsen Here Ihesu Christo.

Wi dancken altoes Gode vore u allen, gedinkenesse doende uwer in onsen bedingen sonder onder laet ende [memores operis fidei uestre et laboris et caritatis et sustinentie spei Domini nostri Ihesu Christi, ante Deum et patrem nostrum] sijn gedinkende uwes wercs uwes geloeven, uwer caritaten ende uwes arbeits ende uwer verdrachlecheit vor [der hopen ons Heren Ihesu Christi, vore Gode ende onsen vader (vervanging corr.)] Gode, den vader ons Heren Ihesu Christi. Gheminde

[fol. 106r]

bruedere van Gode, wi sijn bekinnende uwe uutvercorenheit, want onse ewangelium en heeft niet allene geweest bi u in sermonen, maer inder cracht ende in den heilegen geeste ende in groter volheit. Ende alsoe in dier wisen dat wi onder u geweest hebben om u, also sidi worden onse navolgeren, ontfaende dwoert des Heren in vele tribulatien met vrouden des heilechs geests, also dat gi worden sijt alse ene forme allen geloevegen in Macedonien ende in Achadien. Want dat sermoen des Heren es van u te niemaren worden, niet allene in Macedonien ende in Achadien, maer uwe geloeve, dwelke es te Gode, es volmaect in allen steden, also dat niet noet en es u yet te seggene. Want si boetscapen ons, hoe gedanen inganc wi tote u gehadt hebben ende hoe gi ghewandelt hebdt te Gode van afgoden, te dienenne den levenden, gewaregen Gode ende te ontbeidene sijns soens vanden hemele, den welken hi verwecte vanden dooden, Ihesuse, die ons verloest heeft vanden toecomenden toerne.

II

Want, bruedere, gi bekint onsen inganc tote u, want hi en heeft niet ydel geweest, maer te voren leden wi vele ende worden gepijnt met versmaedheiden, also

[fol. 106v]

gi wet te Philippis, eer wi betrouwenesse hadden in onsen Here tote u te sprekene dat ewangelium Gods in vele sorfhertecheiden. Want onse troestinge of vermaninge en es niet van dolingen noch van onreinecheiden noch van afgoden, maer wi sijn geprueft van Gode, op dat ons geloeft of bevolen soude werden dat ewangelium. Also spreken wi niet alse den menscen behagende, maer Gode, die onse herten prueft. Noch wi en hebben niet geweest in eneger tijt in sermonen der smeekingen also gi wet, noch in ocsuunne van gierechheiden, dies God onse getuge es. Noch wi en sueken niet glorie vanden menscen, noch van u no van anderen alse wi nochtan u mochten sijn in swaerheiden ocht in bordenen alse apostelen Christi, maer wi sijn cleine worden in midden u alse ochte ene voestere voedt hare sonen. Also wouden wi u begerlec met begerten niet allene leveren dat ewangelium Gods, maer oec onse sielen, want gi sijt worden onse alre liefste. Bruedere, gi sijt herdechtech ons arbeits ende moyenessen, nacht ende dach arbeitende, om dat wi niemene van u beswaren en souden, wi predecten in u dat ewangelium Gods.

[fol. 107r]

Ende gi sijts orconden ende God, hoe heilechlec ende hoe gerechtelec ende sonder clage dat wi u geweest hebben, u die geloevet. Want alsoe gi wet alse een vader sine sonen, so sijn wi biddende ende troestende yegewelken van u ende hebben getugenesse gegeven, op dat gi werdechlec wandelt te Gode, die u geroepen heeft in sijn rike ende in sine glorie.

Ende daeromme danken wi oec Gode sonder onderlaet, want doe gi van ons ontfaen hadt dwoert der horingen Gods, doe en ontfingt dijt niet als dwoert der menscen, maer also alst gewaerlec es dwoert Gods, dwelke werct in u, gi die in hem geloeft hebdt. Bruedere, gi sijt worden navolgeren der kerken Gods, welke kerken in Judea sijn in Christo Ihesu, want [quia eadem passi estis et uos a contribulibus uestris, sicut et ipsi a Iudeis: qui et Dominum occiderunt Ihesum et prophetas] gi hebdt gedoegt die selve dinge van uwen maghen [(verbetering corr. van "vanden in uwer tribulacien")], also alse si geleden hebben vanden Joden, die gedoodt hebben den Here Ihesum ende de propheten, ende si hebben ons persecucie gedaen, ende si en behagen Gode niet ende sijn contrarie allen menscen, ons verbiedende te predekene den heidenen op datse salech worden, op datse altoes vervullen hare sunden, maer de toren Gods es over hen comen tote in dinde.

Maer, bruedere, wi die mestroest waren van u ter tijt metten gesichte ende niet metter herten, wi hebben

[fol. 107v]

ons seer gehaest met groter begerten u anscijn te siene, want wi wouden tote u comen, ja ic Pauwels een werf ende anderwerf, maer Sathanas belettet mi. Want welc es onse hope ocht onse vroude ocht de crone onser glorien? En sidi dat gi niet vore onsen Here Ihesum Christum in sijnre toecomst? Want gi sijt onse glorie ende vroude.

III

Om dwelke en sijn wi niet gedoegende voertmeer, ons heeft allene behaget te woenenne tAthenen, ende wi hebben gesonden Thimotheeuse, onsen brueder ende diennere Gods in den ewangelio Christi, u te confiermerenne ende te troestene vore onsen geloeve, op dat niemen beruert en worde in desen tribulacien, want gi wet, dat wi daer in geset sijn, want doe wi bi u waren, predecten wi u, dat wi tribulacien liden souden also alst gesciet es, ende gi wet, dat ic dese dinge hieromme voertmeer niet en ben gelidende ende hebbe gesonden te bekinnenne u geloeve, op dat bi avonturen de gene, die becoert, u niet en becore ende dat onse arbeit niet ydel en werde. Maer nu alse Tymotheus van u tote ons comt ende boetscaept u geloeve ende caritate ende want gi hebdt goede herdinkenesse van ons, ende gi al\toes

[fol. 108r]

begert ons te siene also wi oec u doen, hieromme bruedere, sijn wi in u getroest in al onser noot ende in al onser tribulacien, want wi leven nu uut uwen geloeve, eest dat gi staet in Gode. Want wat danke ende loeve mogen wi Gode wedergeven vor u in alre blisscap, daer wi ons in verbliden overmids u voer onsen Here, nacht ende dach overvloylekere biddende, dat wi u anscijn sien mochten ende dat wi mochten vervullen die dinge die gebreken uwen geloeve?

God onse vader ende onse Here Ihesus Christus moet rechten onsen wech tote u. Ende God de Here moet u menechfuldegen ende moet uwe minne doen overvloyen onderlinge ende in allen menscen, also alse onse minne overvloyt in u, om te bestedegene uwe herten sonder beclaginge in heilechheiden vore Gode onsen vader, in der toecomst ons Heren Ihesu Christi met allen sinen heilegen. Amen.

IV

Daeromme voertane so bidden wi u, bruedere, ende bemanen in onsen Here Ihesu Christo, dat gi wandelt also gi ontfaen hebdt van ons, hoe u behoerlec es te wandelne ende Gode te behagene, also gi oec wandelt, op dat gi meer overvloeyt. Want gi wet wel, wat gebode ic u gaf overmids onsen Here Ihesum

[fol. 108v]

Christum. Want dat es de wille Gods: uwe heileginge [of geheilechtheit], ende dat gi u onthoedt van keufdoeme, so dat yegewelc uwer cunne sijn vat <besitte> in heilegingen ende in eren, niet in passien of lidingen der begerten, alse de heidene, die Gode niet en bekinnen, ende dat niemen en overga noch en bedriege sinen brueder in comescape, want God es een wrekere van allen desen dingen, also wi u oec vore geseit hebben ende betuget hebben. Want God en heeft ons niet geroepen in onreinecheiden, maer in heilegingen. Also so wie dese dinge versmeedt, die en versmeedt niet enen mensce, maer Gode, die oec sinen heileghen geest in u gegeven heeft.

Maer vander caritaten der bruederlecheit en hebben wi niet noet u te scrivene, want gi selve hebdt van Gode geleert, dat gi u onderlinge mint, ende dat doedi in allen bruederen ende in al Macedonien. Maer wi bidden u, dat gi meer overvloyt ende dat gi hulpe geeft, dat gi rastelec sijt ende dat gi uwen orbore doet ende werct met uwen handen also wi u geboden hebben, op dat gi oec eerlec wandelt te dien dingen, die van buten sijn, ende en begert niet, dat yemens es.

Maer, bruedere, wi en willen niet, dat gi onwetende sijt vanden slapenden [doden], opdat gi niet bedroeft en werdt also

[fol. 109r]

alse dandere, die geenen hope en hebben. Want eest dat wi geloeven, dat Christus gestorven es ende opverstaen, also sal God de gene, die geslapen hebben [dats die doot sijn], overmids [bi] Ihesum toeleiden met hem. Want dit seggen wi in den woerde des Heren, want wi die leven ende bleven sijn in der toecomst des Heren, en selen wi niet voer comen de gene die geslapen hebben. Want onse Here selve sal in den gebode ende in der stemmen des arche ingels ende in der businen Gods nedercomen vanden hemele, ende de doode, die in Christo sijn, selen ierst opverstaen, daerna wi, die leven ende bleven sijn, wi selen tegadere genomen werden met hen, Christo te gemoete in de locht, ende alsoe selen wi altoes sijn metten Here. Ende aldus, bruedere, werdt onderlinge getroest in desen waerden.

V

Bruedere, gi en behoeft niet, dat wi u scriven vanden tiden ende uren, want gi wet selve erenstelec, want sHeren dach sal comen in der nacht als de dief. Want als de liede seggen selen: Vrede, ende: Sekerheit es met ons, dan sal hen overcomen haestege verderffenesse, also alse de droefheit des wijfs, die in den lichame ontfaen heeft, ende si en selen niet ontvlien. Maer bruedere, gi en sijt niet in donkerheiden, dat u yet begripen sal dese dach alse de dief, want gi sijt alle sonen des lichts ende sonen des daechs. Wi en selen niet sijn sonen des nachts ende der donkernessen.

[fol. 109v]

Daeromme en selen wi niet slapen also als dandere, maer wi selen waken ende sober sijn. Want die slapen, slapen snachts, ende die dronken sijn, sijn snachts dronken, maer wi, die sonen des daechs sijn, wi selen sober sijn, ane hebbende den halsberch des geloeves ende der minnen ende den helm in hope der salecheit, want God en heeft ons niet geset in den toerne, maer in vercrigingen der salecheit overmids Ihesum Christum onsen Here, die gestorven es vor ons, op dat wi, weder wi slapen ocht waken, te gadere met hem leven. Daeromme troest u onderlinge ende sticht deen den anderen, also gi oec doet.

Maer bruedere, wi bidden u, alse gi bekint de gene, die onder u arbeiten ende die uwe prelate sijn in den Here ende die u vermanen, dat gi die hebdt overvloylekere in <caritaten> overmids hare werc ende hebdt vrede met hen. Wi bidden u, bruedere, berespt de onrasteleke ende troest de cleinmoedege, ontfaet de sieke ende sijt gedoechsam tote allen menscen, ende siet, dat gi niemene quaet en geeft voer quaet, maer dat goet es, dat volget altoes underlinge ende in allen menscen. Altoes vervroudt in den Here ende bedet sonder onderlaet, in allen dingen sijt gracien doende of dankende, want dit es de wille Gods in Christo Ihesu in u allen. En wilt den geest niet verblusscen, de prophecien

[fol. 110r]

en wilt niet versmeeden. Alle dinge seldi prueven ende dat goet es, dat houdt, van alre quader gedaenten verhuedt u of verrent u.

God des vreden moet u heilegen in allen dingen, dat u geest ende u siele ende u lichame geheel sonder clage behouden werde in de toecomst ons Heren Ihesu Christi. God, die u geroepen heeft, die es getrouwe, de welke diet oec doen sal.

Bruedere, bidt voer ons ende gruet ons alle de bruedere inden heilegen cusse. Ic beswere u bi den Here, dat dese epistele gelesen werde alle den heilegen bruederen.

De gracie ons Heren Ihesu Christi si met u allen. Amen.

Hier es ute Sente Pauwels ierste epistole tot dien van Tessalonien.

Een argument op de epistole ad Tessalonicenses.

De apostel scrijft dandere epistele tot dien van Tessalonien ende doet hen cundech vanden lesten tiden ende vander verwerpingen des wedersaken. Hi scrivet hen dese epistele van Athenen bi Tytusse den dyaken ende Onesinusse den acolijt.

Hier es uut dargument.