Een nieu Guese liede boecxken
(1576)–Anoniem Een nieu Guese liede boecxken– Auteursrechtvrijende gaet op de wijse van Munster.Doen den Spaenschen Senacherib hoort
Tot Haerlem dede so groten moort,
Sachmen vele in waterlant treuren
Om Prince en Duc men groot discoort
Binnen Alcmaer sach ghebeuren.
Hier op nam menich Papist merck,
En seyden twert nu verloopen werck,
Laet inde stadt gheen Geusen comen:
Laten wijse wthouden met moede sterck
So salt ons Burghers vromen.
Als nu monseur Cabeliau dat beuont
Dat t Alckmaer so qualicken stont,
Wilde hy met vier vendels daer in wesen
Twelck hem de Burghers ontseyden goet ront
En toonden vyantschap in desen.
Norkarmen hoorende des gewach,
Quam voor Alckmaer den sestienden dach
Julij, met drie duysent Soldaten,
Ende heyschste de stat op alsoomen sach,
Belouende veel ghenaden.
| |
[Folio 103v]
| |
Cabeliau, Ruychauer inde stadt,
Jn vreese haers lijf, nochtans niet mat,
Hebben met hulp die Poort op geslegen,
En tegen som haer wille al speet haer dat,
Het Princen volck in ghecreghen.
Groote beroerte was daer ghespoort,
De Clocke sloecher aent een boort,
Men hoorden iammerlick suchten,
Van Papou, Geuzen, elck maecte hem voort
En steldent op een vluchten.
Bin dat wy ter poorte zijn in gerocht,
De Spaeniaerts hadden selue de stadt gedocht
Jn te crijghen na haer begeerte,
Maer hebben haest ons schutten gebrocht
Tegen haer op schut geueerte.
Wy dreuen die spaeniaerts vander hant
En hebben ons voorsteden afgebrant
Stellende op God ons betrouwen,
Die stadt lach open aen elcken cant,
Die wy flucx gingen op bouwen.
Die Spaeniaerts siende seer cleen bescheet
Om de stat te crijgen, mocht haer zijn leet
Want haer aenslach conde haer niet baten
Veel was haer beloeft, maer weynich ghereet
Dies sy de stadt mosten verlaten.
Als den vyant nu vertrocken was,
De Burgers quamen weder te huys seer ras,
Elck excuseerde hem te deghen,
So dat Burgers, soldaten op tselue pas
Vrientschap met den anderen vercreghen.
| |
[Folio 104r]
| |
Den eenentwintichsten dach daer naer
Van Augustus al vielt ons Geusen swaer,
Quam Duc dAluens gantsche armeye,
En beley met Ruyters en Knechten daer
Om Alckmaer de gantsche contreye.
Den vyant op tsijne niet en sliep,
Maer ten eersten de schans op Tonne of liep
En heeft zijn aenslagen listich begonnen:
Ooc sommige van hen tot den onsen riep
Geus, v stadt is ons ghewonnen.
Doen quam Steenback als een Heraut,
Seyt hy v stadt is nu benaut,
Wiltse behouden, tlijf goet, ouergheuen,
Maer hy wert gehoort als een rabaut,
En met clooten van de stadt gedreuen.
Als dit den ouersten heeft verstaen,
So heeft hy flucx een beuel gedaen
Dat Burgers noch soldaten en souden
Wt vreese van te worden verraen,
Met den vyant sprake houden.
Een loose Vrouwe was so bedacht
De stadt te branden op eender nacht
Somen ons meende te overuallen,
Want sy hoorde den vyant met grooter macht,
Tegen ons schieten onder de wallen.
Daer na dede maken Don Frederick
Menige schans seer autentijck
Dicht onder de Alckmaersche mueren:
Sy en hadden ghebrec van Water noch slijc
Dat deed die Spaengiaerts treuren:
| |
[Folio 104v]
| |
Die Papouwen wrochten met ghewelt
En hebben tgeschut voor de stadt gestelt,
Wel tot twintich groote sticken,
Sy dochten de mueren haest te hebben geuelt
Maer Godt sachment anders beschicken.
Den achtienden van September fris
Van smorghens, tot den drie uren is
Op Alckmaer gheschoten
Met twintich stucken seffens gewis
Twee duysent ende dertich schoten.
Haer schieten heft ons weynich veruaert
Want niemant en heeft zijn leuen gespaert
Om wat sy af schoten weder te maken,
Het geleeck een myrakel tsy v verclaert,
Dat die wallen soo weynich braken.
Daer quamen sy in slachoorden gereet
Siende als bloetghierige Leeuwen wreet
Ons op vier oorden beuechten,
Te schepe ende ouer bruggen breet,
En veel leeren sachmense oprechten.
Die stormen gingen seer vreeslick an,
Nochtans en treurder kint, wijf, noch man,
Maer elck sachmen hem ter weere voegen
Vier ende heete pis brochten die Vrouwen an,
So dat wijse viermael afsloegen.
Vanden drien tot dat het duyster was
Gheduerde haer stormen op tselue pas,
Vele spiessen in stucken cloncken,
En men stackse ter mueren af also ras
Dat vele inder vesten verdroncken.
| |
[Folio 105r]
| |
Twee daghen daer naer verstaet bediet
Maecten sy weder een nieu geschiet
Diet hoorden mocht zijn verwondert,
Met twintich stucken al hielpt haer niet,
Schooten meer schoote dan seuenhondert.
Om stormen met macht sachmense staen
Maer wat haer deerde sy en wilder niet aen
God hadde haer cloecheyt benomen,
Watmen haer beuelhebberen sach steken en slaen
Aent stormen wilden sy niet comen.
Don Frederick tvolck siende so versaecht
Heeft na een ghetrou verrader geiaecht,
Dies Norkarme, Vitelle, hem rieden
Dat drie geuanghens sal worden geuraecht
Of haer een de stadt wilde gaen bespieden
Een Fransche Vendrich nampt aen subijt
Des werden sy drie vander doot beurijt
Ende beloefden den Vendrich te loonen,
Conde hy wat wt rechten op seker tijt,
Met twee duysent Goude Croonen.
Don Frederick dede hem een vermaen
Hiet den Vendrich door dat slijck ende water gaen
Om datmen sou meenen hy waert ontloopen
So quam hy tscheen voor ons niet belaen
Dicht onder de stadt ghecropen.
Als hy quam in d Ouerstens logement
Ende de sake selfs heeft recht wt bekent
Heeftmen een Spaeniaert die daer was ghevangen
Des Fransoys cleet aenghetrocken ient,
| |
[Folio 105v]
| |
Als een verrader op de mueren gehanghen.
Dit maecte den vyant seer bedruckt,
Siende zijn aenslach so misluckt,
Want Godt openbaerde al haer treken,
Sijn den achten October af gheruckt
Van Alckmaer soot is ghebleken.
Nu bidde ick v vriende al int slot,
Gheeft niemant deere dan alleene Godt
Die sulck wonder heeft laten geschieden,
Een stadt te houden ten is geen spot
Tegen gewelt met so weynich lieden.
|
|