[Van de redactie]
Op 1 februari 1967 overleed op zeventigjarige leeftijd Nico Rost. Nog vol plannen en strijdlust. Rost behoorde tot de in ons land helaas al te schaarse groep linkse publicisten van het type dat in de jaren twintig geloofde in een nieuwe wereld, in de jaren dertig verbeten streed tegen de nationaal-socialistische dreiging, in de jaren van het illegale verzet geen verstek liet gaan en tot slot in de na-oorlogse jaren ongebroken voortging te waarschuwen tegen nog niet gedood, herlevend of nieuw fascisme waar ook. Rost was wel te schokken maar niet te ontmoedigen; zijn geloof in een leefbaarder aarde verloor hij nooit. Rost putte steeds weer nieuwe hoop uit een niet aflatend, intens contact met de meest uiteenlopende mensen, vooral jongeren, in tal van landen in oost en west. Ontelbaar zijn de publicaties: boeken, brochures, reportages, kritieken, vertalingen en artikelen die van zijn hand verschenen. Aan hoeveel periodieken zou hij wel niet zijn medewerking verleend hebben? Ook De Nieuwe Stem telt vanaf de eerste jaargang bijdragen van Rost, in totaal vijftien, die door de uiteenlopende onderwerpen die zij bestrijken, juist zo karakteristiek voor hem zijn. Bekend werden zijn boeken ‘Goethe in Dachau’ en ‘De Vrienden van mijn vader’. Kort voor zijn dood verscheen een voortreffelijke keuze uit zijn opstellen: ‘Tegenover de Anderen’. Het is te hopen dat er meer bundels zullen volgen. Er is genoeg werk dat dit zou rechtvaardigen.
Wij plaatsen in dit nummer een reportage van Nico Rost over de dichter en de componist van De Internationale, die de redactie nog in portefeuille had. Dit boeiende stuk sociale geschiedenis zonder pretenties verscheen eerder als feuilleton in tien afleveringen in het Vlaams socialistische dagblad Vooruit, eind augustus 1964. Het opnemen van deze reportage in één stuk en in een maandblad, maakten een aantal bekortingen, samenvoegingen en ook enkele wijzigingen nodig, waar Rost in dit verband geen bezwaar tegen had. Wij menen dat dit stuk bijzonder typerend is voor zijn werkwijze en idealisme.
redactie