De Nieuwe Stem. Jaargang 20

[p. 737]

Kort bestek

Zure d'Oranges

Hoofdstuk I - Weg met de socialen etc.

Zou Marijnen het al geweten hebben? - dat is de eerste vraag. En de laatste is: moeten we het nú pas van Mozer horen? Daartussen in ligt een wijd gebied van gissingen en onzekerheden. Alleen een hypothese kan ons uit de moeilijkheden helpen. Zullen we het wagen? Als ze niet juist is, ligt dat aan het spaarzaam feitenmateriaal, dat ons ten dienste staat. Dat zou overigens wel jammer zijn, want alles klopt zo mooi in onze redenering.

We veronderstellen dus: Marijnen wist het tóch al. En hij wist ook, dat Oranjeliefde een wig in de P.v.d.A. zou drijven. Fluks dus een crisis geforceerd en de P.v.d.A. in de regering getrokken. Wel bewust hapte ze, nog geen fotograaf op de Vuurse bespeurd hebbende. Toen die zich eenmaal met zijn product den volke getoond had, kwam een brief die wel en die niet openbaar was, en die wel en die niet republikeins was. Enfin gewoonwat bochtenwerk. Nu naar rechts, daar gaat mijn linkervleugel; dan naar links au, daar gaat mijn rechter!

Het gekke is, dat je op die manier niet alleen je vleugels, maar ook je gezicht verliest. Maar dat was toch de bedoeling?

Weg met de socialen, leve je weet wel wie!

[p. 738]

Hoofdstuk II - Van de Koning

‘De Koning is onschendbaar’.

Men mag ook een sexueel mopje uithalen en zeggen: ‘de Koningin’. En dan blijft uitbreiding niet uit: je mag nu ook al zeggen: de familie van de Koningin.

Dat betekent dat je van die familie nooit iets kwaads mag zeggen; eigenlijk, dat je er altijd wat goeds van dient te zeggen. Voorschrift van de Constitutie (uitleg - Van Riel). Ik heb dan ook de familie altijd geëerd.

Hoofdstuk III - De Eendracht van het land

De eenheid van het volk rond de troon is de pit van onze natie. Zelfs nu is dan ook de eenheidsworst uit de eerste wereldoorlog nog beroemd. Dat is één van de mooie dingen in tijden van grote nood.

Het allermooiste is, dat wie de worst niet lust, er uit wordt gegooid. Neen, laat ons ene meer juiste formulering betrachten: dezulken stellen zich zelve buiten de wet - het is dan aan het eensgezinde volk hen ‘er uit te gooien’.

Als dat wat moeilijk gaat, verdient het ten zeerste aanbeveling rond de worst een oranjelintje te binden. Het is trouwens toch beter, eer op het uiterlijk, dan op de inhoud acht te slaan.

Wat voor afval er ingestopt wordt - dat kun je beter aan de deskundigen overlaten.

[p. 739]

Onze bedrijfsgewijze productiemethode (wie heeft dat euforisme toch uitgevonden?) kent vele deskundigen.

Onze reclamebureaus weten alles van verkooptechniek af.

Wilt u even slikken - het is een algemeen, een nationaal, een vaderlands belang.

Ze slikken ook alles!

HOEZEE - HOEZEE - HOEZEE.

de J.

Leve de republiek

Ze hadden in Groningen vrolijk kermis gevierd. In de wafelkraam van Dove Saar hadden ze flink wat wijn ingeslagen, en laat op de avond hadden er een paar geroepen: Leve de Republiek!

Een van de aanwezigen stond bij de geheime politie in Groningen bekend als een woelig element; hij was redacteur van een radicaal blaadje, geheten De Tolk der Vrijheid. Het was dan ook een prachtige kans om hem en het blaadje er onder te krijgen. De jonge journalist, Eijlert Meeter, werd eerst enige maanden zonder vorm van proces in de gevangenis gestopt, en daarna voor de rechter gesleept en veroordeeld wegens het ‘boosaardiglijk en openbaar aanranden van de waardigheid en het gezag van den koning benevens de regten van het koninklijk stamhuis’. Dit kon op grond van een strafbepaling die, tegen groot verzet in, in 1830 was tot stand gekomen. En het baatte de beschuldigde niet, dat hij in zijn pleitrede voor de rechter verklaarde, misschien wel bedoeld te hebben: ‘Leve de Republiek Haïti’. Hij werd veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf, en enige medebeklaagden, die alleen maar in de wafelkraam rumoer hadden gemaakt maar niet konden worden beschuldigd van oproerige schrijfsels, tot kortere vrijheidsstraffen. Dit gebeurde in 1840.

[p. 740]

Het is 125 jaar later. De wet van 1830 is intussen al lang afgeschaft en vervangen door een modern Wetboek van Strafrecht. Op het ogenblik is Benelux omringd door republieken en zitten wij stikvol vooraanstaande politici, die dagelijks, ieder op hun manier, roepen: Leve de Republiek. Ze bedoelen bepaald niet meer de Republiek Haïti. In PvdA-kringen bedoelt men: de Republiek der Verenigde Staten; in KVP-kringen: de Duitse Bondsrepubliek; in CPN-kringen: de Unie van Socialistische Sowjet-Republieken; Hiltermann bedoelt: de Vijfde Republiek van Charles de Grote; Kief: de Joegoslavische Fed. Soc. Republiek; Wertheim: de Chinese Volksrepubliek; en Verolme: de Republiek Indonesia.

Dat mag allemaal. Het republikeinse systeem bevordert, in al die landen, althans volgens bepaalde groepen politici, de openbare rust en orde.

De enige plaats, waar zelfs het vertonen van het woord REPUBLIEK de openbare rust verstoort, is.... de Hollandse wafelkraam.

W.F. Scherpslijper