De Nieuwe Stem. Jaargang 12

[p. 129]

H. Renckens
Een zak knikkers

Als mijn vader een sigaar opstak
kreeg ik het bandje.
Waar zijn de bandjes gebleven?
Waar is mijn vader gebleven?
Ik rook sigaren.
De bandjes gooi ik weg.

Mijn vaders vader plantte een kastanje.
‘Ik speelde al in zijn schaduw’ zei mijn vader.
De stam kon ik niet meer omvatten.
Gisteren is hij omgehakt.

Mijn vader had een kippenhok gemaakt.
Er gaat niets boven eigen verse eieren.
De kippen riekten zoet aangebrand.
Waarvoor de haan nodig was
begreep ik niet.
Ik wilde zelf wel haan zijn
met veel kippen.
En dan heel hard kraaien.

Als het feest was
hing mijn vader de vlag uit.
Dat maakte me blij
ik wist niet waarom.
We hadden de grootste vlag van de straat.
Bij regen met wind
klapte de vlag als een zweep.
Dan spitsten de paarden hun oren.

[p. 130]

 

Als ik met de aker water schepte

 

rinkelde de ketting.

 

De rand van de put was uitgesleten.

 

Het water smaakte naar ijzer.

 

Soms keek ik in de put

 

en zag een jongensgezicht in een rond gat.

 

Ik spuwde er op.

 

 

 

Eén kastanje is fijn

 

aan een emmer kastanjes heb je niks.

 

Of je moet een paardeleidsel maken.

 

Maar wie wil paard zijn?

 

En hoe kom je aan pijpestelen?

 

Ik gaf de kastanjes altijd weg

 

aan jongens zonder kastanjeboom.

 

‘Hier’ zei ik dan onverschillig.

 

 

 

Op een keer dat ik in de treures klom

 

- mijn hoofd stak boven de bladeren uit -

 

keek ik in de tuin van de buren.

 

Daar speelde die rotjongen

 

met zijn rotzusje.

 

Ze riepen ‘bangeschijter’.

 

Ik zei niets terug.

 

Ik zat hoog in de boom.

 

 

 

De meester had een stok

 

voor de landkaarten en de jongens.

 

Hij sloeg zijn eigen kinderen het ergst.

 

Lezen was gemakkelijk

 

de tafels schudde ik uit mijn mouw.

 

Op school heb ik geleerd

 

met de armen over elkaar te zitten.

 

 

[p. 131]

 

De hele stad was mijn speelterrein

 

elke straat elke steeg.

 

Ik kende Eierenpikker en Driekoeiedrie.

 

Ik wist de steen

 

waar de galg had gestaan

 

en het Weeshuis

 

waarin de Spanjaard had gezeten.

 

 

 

De pakhuizen van de Oostindische Compagnie

 

keken naar de kinderhoofdjes.

 

 

 

Aan de haven was ik graag.

 

Het rook er naar kaas teer en vis.

 

De kaapstanders bij de sluis

 

waren net insekten.

 

Ik luisterde aan de walkant

 

naar het klotsen van het water

 

en keek naar de olievlekken.

 

 

 

Na een tijdje ging ik toch weg.

 

Een haven is niet voor lang.

 

 

 

Liep ik door de stadspoort

 

dan gaf ik een schreeuw.

 

Het klonk zo hol en machtig.

 

Er stond een latijnse spreuk boven de deur.

 

Mijn vader wist wat het betekende:

 

‘Wat baten torens en wallen als God niet helpt’.

 

 

 

Ik liep door de poort.

 

Je kon alle kanten uit.

[p. 132]

 

Op de Kaasmarkt staat in brons

 

de beroemde gouverneur-generaal.

 

‘Hij kijkt met zijn kont in de Havensteeg’

 

zeiden de jongens van het Gerritsland.

 

De mussen poepen op zijn hoofd.

 

Op de sokkel is gebeiteld:

 

‘Dispereert niet’.

 

 

 

Op de Rodesteen

 

dribbelden des donderdags de kaasdragers

 

met berries vol edammers.

 

De kopers sloegen op de kazen

 

en boorden er pijpjes uit.

 

Ik liep achter hen aan.

 

‘Donder op’ zeiden ze.

 

Ik donderde niet op.

 

 

 

De kazerne was oud en smerig.

 

Het rook er naar leer en zweet.

 

Als de soldaten exerceerden op de Veemarkt

 

mocht ik soms even een geweer vasthouden.

 

Dan trilde ik van opwinding

 

en keek of mijn vriendjes het zagen.

 

 

 

In het kolenhok stond de bijl.

 

Hourjes hakken was mijn baantje.

 

Een plank splijten was eigenlijk mannewerk.

 

De kwasten en spijkers waren de pest.

 

Ik zei zachte kindervloeken

 

als ik bijna op mijn vingers sloeg.

 

 

 

Een bijl in je hand

 

gaf een heerlijk gevoel.

[p. 133]

 

Langs de stoep voor het huis

 

liep de goot.

 

Als het hard geregend had

 

spoelde het water met gorgelgeluidjes

 

alle paardevijgen weg.

 

 

 

Van een krant vouwde ik een boot.

 

Ik voer naar verre landen

 

naar het onbekende

 

naar het riool.