De Nieuwe Stem. Jaargang 10

[p. 181]

Remco Campert
Een morgen van liefde

Hij dacht dat ze hem volgde, hij die weer de hotelhoudster volgde, de nauwe, versleten, maar tot zijn verbazing niet krakende trap.

Het meisje - want dat was ze tenslotte nog, een meisje van misschien negentien jaar, al zag ze er wat ouder uit - bleef echter beneden staan, in de gang op de loper, waarin onduidelijke figuren geweven waren. Het was donker in de gang, er brandde een schraal nachtlampje.

De hotelhoudster opende deur van kamer zestien en ging hem voor. Voor hij naar binnen ging keek hij achterom en wenkte het meisje, dat glimlachte en haar hoofd schudde. Hij wenkte nogmaals en knikte geruststellend en toen, langzaam als onder een dwang die zij heimelijk saboteerde, besteeg ook zij de trap.

Kames zestien was een pijpenla van een kamer, bekleed met bruinig behang, waarop vale rozen de dood van het seizoen verbeidden. In de achterwand was een raam, waar de hotelhoudster nu voor stond en met haar nagels een vlekje van wegkrabde.

Er stond een bed in de kamer met een gehaakte sprei er over. Naast het bed stond een keukenstoel en aan het voeteneind een laag mahoniehouten tafeltje.

Alles was op het bed geconcentreerd, de meubels, het daglicht dat zich, door het raam siepelend, op de sprei vleide en vooral ook zijn gedachten.

Het meisje stond in de deuropening, nog in de gang, de drempel had zij niet overschreden.

De hotelhoudster zei, een bezorgde trek in haar gelaat: ‘Het is niet het mooiste behang, maar u zult er genoegen mee moeten nemen.’

Hij mompelde iets. Toen hoorde hij de muziek, een geluid op de achtergrond, maar toch een geluid dat er was, zoals het ruisen van de zee als men in een kustplaats woont.

De hotelhoudster scheen met zijn oren geluisterd te hebben.

‘Dat is de radio van hiernaast,’ zei ze. ‘Dat gaat de hele dag zo door, van negen tot half een, van half twee tot half zes. Maar je kunt het ze niet kwalijk nemen.’

‘Hoe bedoelt u?’ vroeg hij. Hij hoorde hoe een mars eindigde, toen een paar seconden stilte en dan de klanken van een Engelse wals.

‘Hiernaast is een atelier’, legde de hotelhoudster uit. ‘Regenjassen.

[p. 182]

Die meisjes moeten iets aan hun dag hebben. En ze hebben uitgevonden dat de mensen beter werken als ze muziek horen.’

Hij knikte. Hij trachtte de muziek te vergeten, maar desondanks bleven de klanken zich in zijn oor verzamelen.

‘Hier is het raam,’ zei de hotelhoudster. ‘Komt u maar eens kijken. Die bomen daar, dat is het park en een stukje van de vijver er onder, ziet u, maar er zijn nu natuurlijk geen zwanen in.’

‘En wat is dat daar?’ vroeg hij, wijzend. ‘Ernaast? Dat gebouw?’

‘Dat is het lijkenhuisje. Maar als u zo gaat staan hoeft u dat niet te zien. Kijkt u maar liever naar de bomen, dat is voor de dame ook gezelliger.’

‘Ja,’ zei hij.

‘Als u iets nodig hebt dan roept u maar. Bellen hebben we niet.’

‘Ja. Dank u.’

Het meisje stond nog in de deuropening. Ze ging een stapje opzij om de hotelhoudster door te laten.

‘Waarom kom je niet binnen?’ vroeg hij. Hij stond voor het raam en keek naar de bomen, zoals de hotelhoudster hem had aangeraden. Heel gehoorzaam, dacht hij, en draaide zich om.

Ze was een meisje uit een droom, uit zijn droom. Ze had lange, smalle, Chinese ogen, maar verder waren haar trekken en haar huidskleur er het bewijs van dat ze een negerin was.

Ze droeg een groen kapje over haar haren, geen hoed, maar een hoed teruggebracht tot zijn oervorm. Ze had een wijde grijze mantel aan. Ze deed twee voorzichtige stapjes over de drempel.

‘Is dit de kamer?’ vroeg ze.

‘Ja. Kom eens hier. Je kunt het park zien.’

Het was nog vroeg, het was nog morgen. De lucht was grijs, zoals gewoonlijk in dit jaargetijde, grijs en helder. Hij hield van de winter. Die maanden waren zuiverende maanden. Je wist waar je aan toe was.

Ze kwam naast hem staan. Hij legde een arm om haar schouder en plotseling joeg een vreemd gevoel van ontroering de tranen naar zijn ogen. Hij kuste haar voorzichtig op het oor.

‘Je hebt de deur niet dicht gedaan,’ zei hij toen.

‘Nee,’ zei ze en keek hem aan. Ze kusten elkaar en het was een warm bad van liefde en hij hoorde hoe de radio in het atelier zong: ‘You had plenty money down in twenty-two, you let all the women make a fool of you, why don't you do right like some other men do, now get out of here and get me some money too’ en hij dacht, dit moment moet ik zo spoedig mogelijk vergeten.

[p. 183]

Hij maakte zich uit haar omhelzing los en sloot de deur.

‘Dit is geen goede kamer voor liefde,’ zei hij, terwijl hij weer naast haar kwam staan.

‘Nee?’

‘Nee. Ik weet het uit ervaring.’

‘Was het dan altijd liefde?’

‘Misschien niet,’ zei hij. Ja, dacht hij, het was altijd liefde. Met iedere vrouw. Met mijn eigen vrouw, met alle andere. Iedere handdruk is liefde. Elke ademtocht is liefde. Of niet?

‘En nu?’

‘Nu is het liefde,’ zei hij. De grootst mogelijke, dacht hij. Dat was waar. Hij had nooit zo sterk liefgehad als nu, als op dit moment dat zijn volwassen liefdesgevoel combineerde met de uitkomst van een jeugddroom.

‘Wat doet de omgeving er dan toe?’

‘Veel. Kijk, het park, zie je? Bomen, een paar bomen maar, maar toch bomen en een vijver daaronder en 's zomers drijven daar zwanen in rond en lopen er moeders met kinderwagens over de paden en jonge verliefden....’ ‘....zoals wij....’

‘.... zoals wij en god weet wat en wie nog meer. Maar kom nu eens hier staan. Zie je dat gebouwtje? Dat is een lijkenhuisje.’

‘Stoort je dat?’

‘Ja. Het maakt alles haveloos.’

‘Waarom? Of kijk er dan niet naar.’

‘En dat behang,’ zei hij. ‘En die muziek. En die sprei op het bed.’

‘Laten we dan maar weggaan.’

‘Waar moeten we naar toe?’

‘Naar je huis.’

‘Dat kan niet, dat weet je.’

‘Waarom niet?’

‘Omdat ik dan op straat wordt gezet door mijn hospita.’

‘Een man als jij en dan een hospita. Je ziet er niet uit als iemand die op kamers woont.’

Hij lachte.

‘Waarom lach je?’

‘Zo maar.’

Ze wendde zich af van het raam en ging op het bed zitten.

‘Er zit niet eens een knip op de deur,’ zei ze.

Hij zette zich naast haar op het bed.

‘Ik hou van je,’ zei hij. Het is niet waar, dacht hij, het is heel anders, het is meer misschien.

[p. 184]

‘Waarom doe je dan zo liefdeloos? Waarom maak je op alles aanmerkingen?’

Hij pakte haar met een tot voorzichtigheid bedwongen woede bij de schouders en drukte haar achterover op het bed. Hij kuste haar en kuste haar tot zij zei: ‘Wacht even,’ (dat zeggen vrouwen altijd, dacht hij geprikkeld) en op stond en haar jas uittrok. Het groene kapje hield ze op.

Ze wilde weer naast hem komen liggen, maar hij zei: ‘Is dat alles?’ en ze glimlachte en trok haar jurk over haar hoofd en zo verder tot ze naakt voor hem stond.

Hij lag al in bed, zijn kleren in een slordige hoop op het tafeltje, en zei: ‘Je komt er niet in.’

Ze lachte en trok haar wenkbrauwen op en ging bij het raam staan.

‘Dan niet,’ zei ze, met de rug naar hem toe staande, haar schouders onverschillig opgetrokken.

Haar rug was smal en stevig, een vlinder, een stuk gladgesleten hout, een dag aan het strand, een zwoele avond met schemerend licht; hij sloot zijn ogen even en dacht aan zijn jeugd, aan voorbije dagen, aan tuinen waarin hij vrij was geweest, terwijl vliegtuigen overvlogen, hun witte kam van sporen trekkend door de lucht. Maar nu is het werkelijkheid, dacht hij, een betwiste en benarde schone werkelijkheid, een gestolen morgen van liefde in een goedkope hotelkamer, maar werkelijkheid en elk volgende moment een andere werkelijkheid.

Hij opende zijn ogen en daar stond ze nog voor het raam en wat kon er eigenlijk nog gebeuren?

‘Kom hier,’ zei hij. ‘Straks vat je kou.’

Maar ze kwam niet en hij moest uit bed komen om haar te halen.

Hij had haar lief en terwijl zijn handen haar rug omvat hielden en zijn lippen zich beurtelings vastzogen aan haar schouders, haar hals, haar lippen, trok een rij van bevrijdende en zuiverende beelden door zijn hoofd: een haven, beschenen door een koude zon en in het water kleine sleepbootjes met kleurrijke vlaggen in top; een besneeuwd landschap met de klare witte vloeistof overgoten van dezelfde koude zon; ook vruchten, schalen met glanzende appels en rijpe sinaasappels of blikjes met ananassap, voorzien van prachtig gekleurde etiketten, voorstellend een meisje in een Jantzen-badpak, surfriding in een diepblauwe oceaan; een winkel vol blinkende muziekinstrumenten, saxofoons, trompetten en een buikige tuba. En melk tenslotte, honderden flessen melk, die hij met inspanning van zijn laatste krachten aan scherven sloeg, glinsterende scherven, omspoeld door reine witte melk.

[p. 185]

‘Jezus,’ zei hij. ‘Jezus, ik hou van je.’

Ze lagen naast elkaar onder de dekens, gele dekens met rode banen. De sprei lag op de grond. Hij rustte op zijn zij en keek naar haar gezicht.

‘Ik hoor de muziek niet meer,’ zei ze na een tijdje.

‘Dan is het middag.’

Het was middag. De meisjes van het atelier aten, al wandelend langs de straten, boterhammen uit vetvrije papiertjes; die een fiets bezaten reden naar huis, van tijd tot tijd ongeduldig wachtend voor stoplichten. Kerkklokken sloegen, schooljongens namen hun les door, het opengeslagen boek naast hun bord, het nieuws werd voorgelezen en de lucht, de wind en de zon verkenden het pas veroverde gebied van de middag.

‘Ik moet gaan,’ zei ze. ‘Mijn ouders wachten.’

‘Ja,’ zei hij.

Ze kleedde zich aan. Hij bleef in bed liggen en sloeg haar gade. Hij balanceerde op het gespannen koord van de tevredenheid. Ze ging weg, hij zou haar nog wel eens terug zien, hij wist waar ze werkte en zo groot was de stad niet, maar hij maakte geen afspraak en zij vroeg daar ook niet naar. Ze kuste hem op de lippen en ging weg.

Nu was ze weg.

Hij rekte zich uit en keek naar zijn sokken, die op het tafeltje lagen. Ik moet ook weg, dacht hij. Zijn vrouw zat thuis. Ze had boodschappen gedaan. Ze had koffie gezet en boterhammen gesmeerd. Ze las een boek, rookte een sigaret en wachtte op zijn thuiskomst. Hij sloeg de dekens van zich af. Ze had hem lief. Hij trok zijn sokken aan. Hij had haar lief.