De Nieuwe Stem. Jaargang 9

[p. 311]

Kort bestek

De cavalerie van de Rechterlijke Macht

Dit is een plaats, waar niet veel gesproken moet worden over een conflict, dat een officier van justitie met een journalist had. Dat daarna de Minister van Justitie bracht tot een disciplinaire maatregel - en openbaarmaking daarvan. Wij willen hier volstaan met de opmerking, dat het instituut ‘het openbaar ministerie’ zelf wel eens op zijn waarde mag worden beproefd. Misschien moeten wij het Angel-Saksische stelsel prefereren, al gaat men dáár tot zekere hoogte naar ‘public prosecution’ toe.

Ons openbaar ministerie acht zich de ‘cavalerie’ van de Rechterlijke Macht. Nu, wij zijn van geen enkele cavalerie onder de indruk. Ook dit paardenvolk heeft de burger in oorlogstijd weinig bescherming geboden. Verscheiden nu nog fungerende officieren van deze cavalerie hebben de Duitse ‘vrederechter’ bijgestaan en maar zeer weinigen zeiden hun diensten aan de nieuwe Heer op. En afgezien van het feit, dat in het algemeen de Nederlandse staande magistratuur zich niet beter heeft gedragen dan de zittende, dit ambt kàn haast niet nalaten een déformation professionelle te vormen. Wij kennen zó vreemde officieren van justitie, dat wij het alleen dáarom liever met het Engelse counsel-stelsel zouden willen proberen.

Maar in de zaak die wij bedoelen heeft een o.v.j., in hoeverre hij nu fout of goed was, te weinig onderscheidingsvermogen getoond. Hij heeft het met ene Johan Luger van doen gehad en is, vreemd genoeg, niet op aanzienlijke afstand van dat heer gebleven. Want Luger kan wel leuk schrijven, dat hij liever verwijlt in het hok van een poema dan in de kamer van de officier - deze officier had moeten beseffen, dat men beter een ratelslang voor een onderhoud kan uitnodigen dan een pasquino.

Johan Luger, in de oorlog medewerker van die Duitse TELEGRAAF,

na de oorlog enige tijd van DE WAARHEID en nu weer van de ‘nieuwe’ TELEGRAAF, heeft sedert onze (niet de zijne) bevrijding iets tegen rechters, tegen rechtspraak en zuivering. Dat spreekt vanzelf. Hij toonde gedurende de oorlog hoogst weinig bezwaar tegen duizenden rechterlijke (eventueel stand-rechterlijke) doodvonnissen. En honderdduizenden executies zonder vorm van proces. Hij gaat zich pas weer voor de rechtspraak interesseren na de oorlog, en durven dat-ie dan doet!

[p. 312]

Wij bladerden nog eens in een mapje van zijn Telegraaf-werk van 1933. Dan is er ook een proces. Er moet even een Nederlandse arbeidersjongen onthoofd worden ter verduistering van de Rijksdagbrand, het sein voor een dertienjarige bloeddorstige terreur. Luger is ‘onze speciale verslaggever’.

Dat waren nog nobele rechters, in die goeie Göring-tijd! De kop van DE TELEGRAAF vermeldt: Directeur: H.J.F. Holdert. Daar hebben we dus Hakkie, onze S.S.-er. En Johan schrijft in de kop van zijn artikel: In De Model-Gevangenis te Leipzig. Humane Beambten, Zeer Goede Verpleging. Wij lezen: ‘Een gedeelte der buitenlandse pers heeft geïnsinueerd, dat Van der Lubbe vergiftigd wordt en mishandeld. De Moskou-zender stuurt een vloed van beledigende verdachtmakingen uit aan het adres van het gerecht te Leipzig. De Duitsers zijn terecht geprikkeld, dat ondanks al hun pogingen de buitenwereld getuige te doen zijn van de eerlijkheid en onbevooroordeelde berechting door het Rijksgerechtshof, de laster niet ophoudt’.

Luger ziet de gevangene Torgler lopen. ‘Men heeft hem juist weer in een der spreekkamers’ mishandeld’ (deze aanhalingstekens zijn van Luger) - ‘hij heeft namelijk met de gerechtsbeambte een sigaret zitten roken.’

Onze correspondent meldt ons de ‘onbeschaamdheden’ van Dimitrof. Hij schrijft over de president, die de zaak zo rustig en goed behandelt ‘opdat van te voren het verwijt ontzenuwd zou kunnen worden, dat partijgeest of vooringenomenheid aanwezig waren’. ‘Van der Lubbe is belangrijk in den strijd van het Duitsche volk om de waarheid inzake der rijksdagbrand.’ Volgens onze speciale correspondent is wel vast komen te staan ‘dat het verhaal van Van der Lubbe's contact met de Nazi's volkomen ontrafeld en achterklap gebleken is’.

Wat had die Luger vroeger toch een vertrouwen in de rechtspraak! Wat naar voor hem, dat alles na 1945 zo min geworden is!

Moordenaar Polak is dus Duitser. West-Duitsland levert hem niet uit. Wij geloven niet, dat de regering-Drees ernst zal maken met het aangekondigde protest bij de West-Duitse Bondsregering. Deze regering zal alles opofferen aan haar ideaal om met het in wezen geheel onveranderde Duitsland in de E.D.G. te gaan, zij heeft er de 5 Meiviering voor over en zij zal zeker Polak er voor laten schieten.

Maar nu Polak dan Duitser is, hebben wij de oplossing van een probleem dat de regeringen sinds de bevrijding bezig houdt: het vraagstuk, wat wij met de overlopers moeten, die hun Nederlanderschap kwijt

[p. 313]

raakten door dienstneming bij de vijand. Zij willen nu eenmaal niet allemáál naar Korea. Welnu, laten wij ze niet te gauw weer Nederlander maken en laten wij de noodmaatregelen daartoe als 't je blieft snel intrekken. Wij zitten helemaal niet met hen. Zij zijn niet statenloos! Wij kunnen ze naar Zevenaar vervoeren en uitwijzen. West-Duitsland zal ze moeten ontvangen.

Het zou niet kwaad zijn dit de Bondsregering nu reeds te doen weten.

Auto-ongeluk, atoomongeluk; tweeërlei maat

Een Nederlands chauffeur is in Duitsland veroordeeld wegens dood door schuld, tengevolge van onvoldoend werkende remmen van een vrachtauto waardoor verscheidene slachtoffers zijn gevallen. In de Stille Oceaan, proeftuin van het opperste geweld, zijn een aantal vissers door de uitwerking van een enorme geweldoefening met een waterstofbom door radioactieve stof getroffen waardoor hun ernstig letsel is toegebracht. Deze militaire monsteroefening met een bom van maximale vernietigingscapaciteit heeft blijkbaar een uitwerking gehad, die de organisatoren niet hadden voorzien en waarvan zij zijn geschrokken. Ook in dit geval was onvoldoende in remmende werkingen voorzien, die de uitwerking binnen de perken der veiligheid voor buitenstaanders moesten houden, regering, legerleiding en geleerden hebben de gevolgen van wat zij ondernamen onvoldoende beheerst, waarvan een paar dozijn buitenstaanders het slachtoffer werden. Waar echter de burger voor vervolgd wordt, wordt de verantwoordelijke autoriteit niet vervolgd, hoewel deze nog groter verantwoordelijkheid heeft voor leven en welzijn van de medemens dan de individu reeds heeft. Zolang aldus met verschillende maten wordt gemeten, is ons aller veiligheid onvoldoende gewaarborgd en zal een verbetering van de wereldsituatie door gebrek aan eerbied voor het leven bij de hoogste instanties een illusie blijven. Zij immers gaan aldus voor in het spelen met mensenlevens, dat zij bij hen die zich individueel aan het veelvuldig verkeersgeweld schuldig maken betraffen.

Het spoor terug

Het West-Duitse Hooggerechtshof heeft dus beslist, dat de uit Breda ontvluchte oorlogsmisdadigers op grond van een Führererlasz van 1943 de Duitse nationaliteit verworven hebben, indien ze deutschstämmig zijn, en dan niet aan Nederland uitgeleverd mogen worden. Blut und Boden moeten dus worden onderzocht om de status van de

[p. 314]

vluchtelingen te bepalen. Terwille van de duidelijkheid heeft het Hof nog eens de bedoeling van de Führer gereleveerd: bescherming van hen, die zaak van het Derde Rijk zo uitnemend dienden.

Onlangs werd door een andere rechtbank in West-Duitsland een man tot gevangenisstraf veroordeeld wegens Beleidigung der Spätheimkehrer. Sprekend over de uit Rusland terugkomende transporten Duitsers had hij gezegd, dat er kaf onder dit koren school.

Volg het spoor terug schijnt bij onze oostelijke EDG-bondgenoten meer aan te slaan dan bij ons.

Twee citaten over Nieuw-Guinea

‘Die dikke was Hauptmann bij de SS, nu hoofdambtenaar bij het gouvernement in Hollandia’, fluisterde hij. ‘Zo zijn er nog een paar.’

‘Het aantal Papoea-militairen, dat dient bij de Landmacht, is betrekkelijk gering en dateert voornamelijk uit de Indonesië-tijd. Men heeft de werving stopgezet, omdat men in Nederland geen goede en bevredigende betalingsregeling weet te vinden. De huidige militairen verdienen namelijk de Europese soldij en deze is, hun behoeften in aanmerking genomen, veel te hoog. Hierdoor laat men de zaak maar onbeslist.’

De regering heeft immers zelf verklaard, dat Nederland West-Irian alleen vasthoudt tot heil en zegen van de Papoea's?

Kogels en recht

Kort geleden stond kapitein Gerald Griffiths terecht voor een militaire rechtbank in Kenya. Hij werd schuldig bevonden op vijf punten: hij had zijn ondergeschikten opdracht gegeven gevangen genomen Afrikanen te martelen en ook eigenhandig daaraan deelgenomen. Zijn verdediger voerde ter verontschuldiging aan, dat de kapitein in de war was geweest, doordat zijn paard vermoord was, naar vermoed werd door Afrikanen. Kapitein Griffiths kreeg vijf jaar.

Voor een andere rechtbank in Kenya stond een Afrikaan terecht, Quaker, dus tegenstander van geweld. Hij is afkomstig van buiten het Kikuyu gebied, waar hij woont is de rust nooit verstoord. De aanklacht luidt, dat in zijn huis twee kogels gevonden zijn. Van vuurwapens spoor noch sprake. Ook hier spreekt de rechter het schuldig uit, een beroep wordt verworpen. Het vonnis zal worden uitgevoerd: de doodstraf.

De vaderlandse pers speurde discriminatie, toen in Djakarta een Nederlander tot een jaar gevangenisstraf werd veroordeeld, omdat hij ongerechtigd 49 kogels in zijn bezit had...

[p. 315]

Jeffersons posthume zuivering

David Schine en Roy Cohn zijn de hoofdfiguren in de zaak tussen het Amerikaanse leger en senator MacCarthy. Maar ze hebben al eerder hier de aandacht getrokken: dat was toen hun meester hen naar Europa stuurde om naar subversieve literatuur te speuren in de Amerikaanse bibliotheken. Hun missie had resultaten vergelijkbaar met die van Hitlers actie tegen entartete Kunst. Het goede voorbeeld leidde tot navolging: Robin Hood werd als ideologisch communist ontmaskerd en moest verwijderd worden. De waakzaamheid verslapt gelukkig niet. USIA (de opvolger van USIS, de officiële Amerikaanse instantie tot voorlichting van het buitenland dus) heeft nu een selectie uit Jeffersons werken uit zijn bibliotheken verwijderd. De reden? De verzorger van deze uitgave heeft geweigerd vragen te beantwoorden, die betrekking hadden op het communisme. En dus heeft hij misschien wel fragmenten uit Jeffersons werk gekozen, waarin sprake is van rechten, die tegenwoordig niet al te nauwgezet meer gewaarborgd worden. We zullen dus gelukkig geen verkeerde indruk van Amerika meer kunnen krijgen.