De Nieuwe Stem. Jaargang 8

[p. 481]

Remco Campert
Episode

De middag gaat snel voorbij.
Een zilveren schemer
Omwikkelt de fietsers
Die opgelucht naar huis rijden.

Door de Zuid-poort
Gadegeslagen door een oude man
Nadert in zijn auto
De generaal van acht legers
Op weg naar het juwelen paleis
Waar de schemer van tin is.

Door de Noord-poort
Vluchtten op paarden
De witte geleerden.
Het riet langs de sloten
Buigt naar het Noorden,
De wind vaart naar het Noorden.

Wind is in alle steden.
Vrienden blijven achter
Schrijven sierlijke woorden
Drinken wijn
En zien de dansmeisjes
Steeds wilder rondgaan.

Heb je de maan zien bloeien
Boven de gebouwen
Die zij tot eigen verdriet verwaarlozen?

Heb je de scherven gezien in de sponningen
En op de binnenplaats het rottend huisgerei
De oude pendule, de beeldjes van porcelein
Het veren matras?

Waarom doet de gemeente niets?
Dat zijn zijzelf de gemeente

[p. 482]

 

Volkskrachtig kwebbelend

 

Leuterend en wat zij vroeger maakten

 

Sterft onder hun handen

 

Wordt onder hun ogen tot een weerspannige

 

Gedachte voor de al evenzeer weerspannige

 

Dichter.

 

 

 

De stad is dood.

 

De wijze mannen zijn allen vertrokken

 

Op snelle paarden

 

Gedreven door de wind en de weemoed.

 

De vreemde legers plunderen

 

Hun verlaten huizen.

 

 

 

Alleen de bleke maan

 

Omkranst door schuiten

 

In de trage rivier

 

Kunnen zij niet stelen.

 

 

 

Aan een chromen tapkast

 

Drinken zij koffie

 

De werkelozen, de chauffeurs

 

En de hoerejongens.

 

Zij lijken wel de enigen

 

Die de dag kennen van uur tot uur.

 

 

 

Liefde en het voorjaar

 

Bij ten als een groene tand

 

Hun handen in.

 

 

 

Het eerst vluchtten de bankiers

 

En hun schone dochters

 

Op witte schepen

 

Hun geld tellend onder grammofoonmuziek.

 

Later ook de wethouders

 

Met koffers vol beschreven papieren

 

En de generaals als laatsten.

 

 

 

Resten slechts de dichters

 

Om de bevreesde onderdanen

[p. 483]

 

Hun bevreesde verzen voor te lezen.

 

Geef me je handen.

 

Ook vanavond gaat de barbaarse generaal

 

Langs de huizen

 

Op zoek naar mannen

 

Om in zijn overwinnend leger te vechten.

 

 

 

Geef me je handen.

 

Sluit de deur die op straat uitziet.

 

 

 

Het is winter.

 

De boten liggen stil.

 

En de vreemde soldaten

 

Die ons elke dag vertrouwder worden

 

Vieren feest met warenhuismeisjes

 

En denken aan hun land.

 

 

 

Wel herinner ik mij vriend

 

Hoe wij eertijds dwaalden door de stad

 

En vermoeidheid als schoonheid ondergingen

 

Schoonheid als vermoeidheid.

 

In de haven lagen de geteerde schepen gemeerd

 

De wolken verzamelden zich

 

Een verwaaiende bloem aan het Oostelijk raam.

 

 

 

We zagen de schepen uitvaren

 

Bedrijvigheid van mieren op hun dek.

 

De zon verzonk in het gat van de aarde

 

Het water golfde duisternis aan.

 

Wij begaven ons huiswaarts.

 

Zonder hartzeer

 

En tevreden.

 

 

 

Zeven zeeën ver is nu de vrijheid

 

Melden de boodschappers

 

Die verhoeds en zonder vlaggeruis

 

Met de nacht de vier poorten binnensluipen.

 

 

 

Regen aan de ramen

 

Ook geen vogels meer

[p. 484]

 

Papieren onbeschreven

 

Wie zal ik nog verhalen?

 

 

 

De barbaren vermogen zelfs niet

 

Met verzet mijn dagen te vullen.

 

Door de stad ga ik als een vreemdeling

 

Die schonere steden heeft gekend.

 

 

 

Hij schreef eens een gedicht

 

Over de schoonheid van de vriendschap.

 

Hij is met de vogels weggetrokken

 

Naar onbereikbare steden.

 

 

 

Ik tel de uren als dagen.

 

Ik sta aan de Noordpoort

 

En kijk van nevel tot schemer de wegen af

 

Maar zie slechts de auto's

 

En de glinsterende wapens van de heerser.

 

 

 

O, de gevluchten hebben geen goed gedaan...

 

Zij namen de muziek mee.

 

De heerser heeft een fanfare-corps

 

Trommels en trompetten.

 

Misschien komt nog eens de dag

 

Dat ik mij bij hem melden zal.

 

Maar zal dat goed doen?

 

 

 

Alles is voorbij.

 

Ik ben nog slechts een leeg lichaam.

 

Ik zie de stofwolken op de weg.

 

Ik sta aan de Noord-poort en huiver.

 

Wijn en oude manuscripten

 

Zwijgende vrienden en nachten zonder slaap

 

Daarmee schijnen de dagen gevuld

 

Nu vreemde heersers over ons kwamen.

 

 

 

In de twaalf vouwen van de wolken

 

Gaat het zonlicht schuil.

 

In de dertien vouwen van het hart

 

Gaat mijn liefde schuil.

[p. 485]

 

Vandaag dacht ik er aan

 

Hoe wij vroeger zongen

 

En naar de dansmeisjes keken

 

Tot de ochtendzon ons wekte.

 

 

 

Eens luisterde een koning

 

Naar muziek van snaren en besnaarde stemmen.

 

De ronde maan scheen boven zijn wit paleis

 

En meisjes liepen door de geurende tuinen.

 

Hun fietsen leunden al weken

 

Tegen de paleismuur.

 

 

 

Nu is dat alles voorbij

 

En zal niet meer terugkomen.

 

 

 

De koning is in ballingschap

 

En schrijft verwarde brieven

 

Aan zijn eerste minister.

 

 

 

Geen muziek en geen stemmen

 

Worden meer in het paleis gehoord.

 

 

 

De nacht is zwart.

 

De rozen uitgebloeid.

 

 

 

Stil! Wat beweegt daar in de struiken?

 

Het is de wind

 

Die geen afscheid kon nemen.