De Nieuwe Stem. Jaargang 8

[p. 378]

Kort bestek

Korea en Big Business

Men praat er niet graag over en daarom weet het publiek ook niet hoe grote, puur materiële belangen er aan Amerikaanse zijde bij de Koreaanse oorlog zijn betrokken.

Zo af en toe wordt er echter, onwillekeurig, wel eens een strook van dat andere gordijn opgetrokken, waarachter zich die zaken-belangen verbergen.

Bijvoorbeeld in het tijdschrift Business Week van 24 Januari van dit jaar, dat ons door vriendelijke bemiddeling werd toegezonden. De kleine grafiek, die men daar op bladzijde 30 vindt is onthullend.

Wat leert zij? Zij licht ons in omtrent de geldswaarde der contracten, door de Amerikaanse regering gesloten, resp. voor de krijgsvoering in de oorlog van '4l-'45 en in die van Korea voor de periode Juli 1950-Juni 1952. In het eerste geval beliepen die gezamenlijk de som van 175, in het tweede van 73.8 milliard dollar.

Bedenkt men dat de Tweede Wereldoorlog, voor Amerika, ongeveer 40 maanden geduurd heeft en die van Korea hier maar voor 24 maanden staat genoteerd, dan leert een eenvoudig rekensommetje, dat de werkelijke verhouding, in contract-waarde uitgedrukt, 175: 123 is, of m.a.w. stelt men het in Amerika aan de Tweede wereldoorlog verdiende op 100, dan blijkt dat voor de Koreaanse nog altijd ruim 70 te zijn!

Die cijfers spreken nog meer, wanneer men uit diezelfde grafiek ook leert, dat van die 175 milliard 67% en van die 73.8 milliard nog altijd 62% door de honderd grootste bij die oorlogsleveranties betrokken firma's ontvangen werd.

Ligt de veronderstelling dan niet voor de hand, dat de directies dier honderd firma's nu juist niet honderd vredespropagandisten zullen zijn?

En nu kan men nog zoveel bezwaren maken tegen het communisme als men wil, het gevaar dat, zeg, een duizendtal van de invloedrijkste groot-industriëelen nu niet bepaald naar de vrede zal snakken, dát bestaat aan gene zijde van het ijzeren gordijn, moet men toegeven, in elk geval niet.

Inde Ira

In de ‘New York Herald Tribune’ (23 Mei) schrijft Walter Kerr over Europa en McCarthy, de befaamde, ja beruchte heksenjager uit Wisconsin. Over de man is, tussen twee haakjes, juist een boek verschenen, van Anderson en May. Wie er f 11.70 voor over heeft, kan

[p. 379]

de senator hier ten voeten uit getekend zien. Er is wel geur, maar geen heerlijkheid aan. Kerr's stuk is merkwaardig, niet zozeer om wat er wel, als om wat er niet in staat. Kerr is namelijk getroffen door het feit, dat hij hier in Europa zoveel over deze man te horen kreeg en vraagt zich nu af, wat daarvan wel de reden mag zijn. Hij somt er verscheidene op; de voornaamste daarvan zijn deze. In de eerste plaats, de mening die hier zou heersen, dat McCarthy een grote invloed op de buitenlandse betrekkingen van de Ver. Staten heeft of toch zal hebben. Wij hier zouden hem dan zien als een isolationist, als iemand voor wie elke vreemdeling, als zodanig, een vijand is. Een tweede reden is, dat het verschijnsel McCarthy iets totaal nieuw voor ons zou zijn, dat wij ons een afgevaardigde of senator hoogstens kunnen voorstellen als leider van een oppositie en niet als iemand met directe invloed op het regeringsbeleid. Een derde, dat, omgekeerd, de figuur van McCarthy juist niet zou stroken met onze voorstelling van een Amerikaanse politieke leider. Kortom: wij zouden hem niet begrijpen en daardoor hem vrezen.

Verspilde scherpzinnigheid. Kerr zegt zelf, dat van al die antwoorden, geen enkele op zichzelf afdoende is. Dat kan uitkomen, want geen van de genoemde redenen treft o.i. de roos. De zaak is, dat zij al te vernuftig zijn - en de werkelijkheid, dit keer, heel eenvoudig.

McCarthy is voor ons niet iets nieuws, maar integendeel iets heel ouds. En McCarthy is voor ons geen individuele waanzinnige-met-toevallig-invloed, maar iemand wiens invloed op zijn waanzin berust en van die waanzin leeft. Van de heksenjacht namelijk weten wij in Europa alles af. Waar wij haar aantreffen in de oudere Amerikaanse geschiedenis - in ‘The Scarlet Letter’, om het beroemdste voorbeeld te noemen, meesterlijk verbeeld -, zagen wij haar als een kwade erfenis, met de eerste immigranten uit Europa meegereisd, tegelijk met de ratten op het schip.

En wat zien wij nu? Niet alleen, dat zij ook in de Ver. Staten nog bestaat, maar zelfs dat zij er virulenter is - en invloedrijker - dan wij haar zelfs ooit gekend hebben. Is onze schrik en afkeer hiermee niet afdoende verklaard? Schrikt men, in het algemeen, wel van iets méér en heeft men méér afkeer van datgene, dat men als eigen zonde herkent en nu elders in nog afstotender vorm ziet herleven? Het is toch een algemeen bekend psychologisch verschijnsel, dat men die fouten het meest verafschuwt, die men zelf heeft of gehad heeft.

Wat zich in de tegenzin tegen McCarthy derhalve uit en haar - gelukkig - zo onoverwinnelijk maakt, is de desillusie, dat de Ver. Staten zich niet vrij hebben weten te houden van een geestesgesteldheid die

[p. 380]

in Europa eeuwenlang zoveel bloed en tranen heeft gekost. En dat wij als gevolg daarvan moeten vaststellen, dat een ‘vrijheid’, die middelen tot haar verdediging behoeft waarmee zij zichzelf in haar tegendeel verkeert, niet waard is, verdedigd te worden. Inde Ira - Vandaar de Toorn.

The Coronation

Als dit nummer verschijnt, zal de kroningsplechtigheid te Londen tot het verleden behoren. Een grootse en indrukwekkende plechtigheid, die met al het ceremonieel van eeuwenoude tradities is voltrokken, tot in de uiterste finesses geregeld en gerepeteerd, opdat niets onvoorziens zou kunnen gebeuren.

Heeft één der vorige kroningen in deze eeuw, die van Edward VII, George V en George VI zoveel publiciteit genoten, zovelen van heinde en ver naar Engeland getrokken?

De British Commonwealth of Nations omvat enorme gebieden, die de koningin van Groot-Brittannië en Ierland als hun hoofd erkennen en welker bewoners bijna één vierde van de wereldbevolking vormen.

Deze kroning symboliseert en representeert een macht en een eenheid, die in de werkelijkheid echter niet meer gedemonstreerd kan worden. De luister is veel meer van weleer dan van nu en straks.

Er steekt iets navrants in deze met zoveel opgevoerde spanning tegemoet geziene en door radio, televisie en film over heel de wereld gedivulgeerde ceremonie, waaraan nochtans honderden millioenen, die de koningin van Engeland als hun hoogste gezag moeten erkennen, met geen zweem van verknochtheid en verering kunnen deelnemen. En iets krampachtigs in deze fictie van eenheid, die al zo los geworden is en dagelijks verder uiteen wordt gerukt. Een soberder plechtigheid zou van meer werkelijkheidszin getuigd hebben en misschien treffender geweest zijn.

Of moeten wij het stoïsche heroïsme bewonderen waarmee Engeland de slagen opvangt die het historische lot deze natie toebrengt? Het kan echter niet anders dan dat gemengde gevoelens zich hebben moeten meester maken van velen bij het aanschouwen van zoveel luister, die tot het verleden behoort.