De Nieuwe Stem. Jaargang 7

[p. 61]

Kort bestek

Herstel.

In het Septembernummer van het vorige jaar, op blz. 540, bespraken wij in Kort Bestek de actie, die was gevoerd tegen de redactie van het Franse dagblad Le Monde, een van de weinige overgebleven non-conformistische bladen van West-Europa. Die actie scheen toen uit te monden in een verwijdering van de onafhankelijke figuur Beuve-Méry uit de leiding van de krant. In dat verband spraken wij de verwachting uit, dat ook de Monde zou worden een ‘Monde où l'on s'ennuie’.

Achteraf blijken wij de wereld te zwart te hebben gezien; wij willen thans onze fout herstellen. Beuve-Méry heeft de strijd gewonnen en is weer in zijn functie hersteld. En wat verder nog hersteld moet worden... is een drukfout, die ons vorig Kort Bestek zwarter maakte dan wij bedoeld hadden. Wij vroegen, wat de redenen waren van de actie tegen de hoofdredacteur. Wij schreven: ‘Waren dan de talrijke lezers van het blad ontevreden? Als wij het Parool moeten geloven, ging het om iets anders’. En in het vervolg zetten wij uiteen, dat de werkelijke bezwaren kwamen uit de kringen, die Le Monde financieren, en voorts uit die van de Quai d'Orsay.

De zetter nu heeft van die passage gemaakt: ‘Als wij het Parool moeten geloven, ging het om niets anders’, en daarmee een onbedoelde en onverdiende blaam geworpen op de Franse krantenlezers. Althans in de ogen van hen, die het Parool plegen te geloven - maar die vinden het misschien weer geen blaam! Het feit is namelijk, dat het juist deze Monde-lezers zijn geweest, die met een grootscheepse actie, door het stichten in verscheidene grote steden van lezerscomité's waarin tal van bekende figuren zitting hadden, hebben bereikt dat de aandeelhouders tenslotte Beuve-Méry met meer dan 75% van de stemmen hebben gehandhaafd.

Dit blijk van gezond verstand èn organisatievermogen onder de lezers is voor de redactie van een maandblad, dat er ook naar streeft onafhankelijk en non-confomistisch te zijn, een moedgevend verschijnsel. Het sterkt haar in de overtuiging, dat zij de bekwaamheid van de Nederlandse lezers tot een zelfstandig oordeel toch niet overschat... en dat het conformistische denken in West-Europa alweer over zijn hoogtepunt heen is.

En dit is een hoopgevend teken voor een herstel van een gezond en levenskrachtig West-Europa.

[p. 62]

Witte pakken, zwarte toga's, blauwe boezeroenen

‘De man in een wit pak’ is een film, die bijblijft - omdat achter de dolle scènes een gezond brok sociale filosofie schuil gaat. De man, die een onverslijtbaar, onbesmeurbaar pak uitvindt en hiermee denkt aan de mensheid een grote dienst te bewijzen, staat eenzaam in de wereld. Allen, die gevestigde belangen hebben, verzetten zich tegen het in toepassing brengen van zijn vinding: de arbeiders en het wasvrouwtje evengoed als de textielmagnaten, die bang zijn dat er voor hen straks niets meer te doen valt. Groot is de vreugde, als het witte pak na enkele dagen zijn bijzondere eigenschappen verliest en de uitvinder in zijn hemd staat. De uitvinder gaat, aan het eind van de film, als eenling eigenzinnig zijn weg. De textielmagnaat is toch een beetje ongerust - la vérité est en marche. Maar voor de geniale enkeling hoeft hij niet bang te zijn. Voor mannen in witte pakken is in onze maatschappij geen plaats. De geleerden, die zich aan haar hebben aangepast, dragen zwarte toga's als teken van hun waardigheid.

Pas wanneer de mannen in witte pakken en zwarte toga's en de mannen in blauwe boezeroenen elkaar vinden in een gezamenlijke strijd voor een nieuwe maatschappij - een maatschappij waarin niemand bang hoeft te zijn voor werkeloosheid als gevolg van arbeidbesparende uitvindingen daar elke stap naar de vooruitgang wordt geïntegreerd in een harmonisch welvaartsplan - pas dan zal de textielmagnaat op zijn tellen moeten passen!

Rasdiscriminatie

Neen, het gaat niet over Zuid-Afrika of de Zuidelijke Staten van de V.S. Evenmin over voor Surinamers beledigende opmerkingen van een Amsterdams politierechter, of over anti-semitische verhaaltjes in Katholieke schoolboekjes.

Wij willen het hebben over discriminatie tegenover Indische Nederlanders, toegepast door enkele met Nederland bevriende mogendheden. Het ene geval betreft Australië en Nieuw-Zeeland. Bij de behandeling van de begroting voor Sociale Zaken werd door enkele Kamerleden aan de Minister gevraagd, of hij de regeringen van die landen niet kon verzoeken, Indische Nederlanders op dezelfde voet als andere Nederlanders als immigranten toe te laten. Al eerder was geïnformeerd naar de Australische belangstelling voor Joodse grootouders van immigranten in spe. Het antwoord van de Minister kwam er op neer, dat hij er heus niets aan doen kon. Daarom wordt nog steeds bij de uitreiking van aanmeldingsformulieren voor emigratie tot Indische Nederlanders gezegd: ‘Jùllie komen daar niet voor in aanmerking.’

[p. 63]

Het tweede geval gaat over Amerika. In dit land wordt een deel van onze luchtmacht opgeleid voor de omgang met straaljagers [U weet wel, 1 straaljager = 2 orkesten]. We moeten immers gereed zijn om een oorlog te kunnen voeren ter verdediging van de menselijke waardigheid en ter beveiliging van onze westerse beschaving. Regelmatig gaan dus groepen militairen naar de overzijde van de Oceaan. Enige weken geleden is weer een groep vertrokken. Enkele jongelui moesten, naar wij vernamen, hoewel reeds aangewezen, toch achterblijven. De reden? Onze bondgenoten maakten bezwaar tegen hun ‘Indisch bloed’.

De westerse beschaving is, ondanks zijn eerbied voor de menselijke waardigheid [‘respect... for all without distinction as to race, sex, language, or religion’, zegt het UNO-charter], allesbehalve kleurenblind!

Rasdiscriminatie II

Het bovenstaande was al geschreven, toen in de pers berichten verschenen over discriminatie tegen Indische Nederlanders, niet door bondgenoten, in wier houding een Nederlands Minister van Sociale Zaken geen verandering kan brengen, maar door een instantie, voor het beleid waarvan deze bewindsman direct verantwoordelijk is. Het Rijksarbeidsbureau, op zoek naar personeel voor de Rotterdamse olieraffinaderij, stelde geen prijs op ‘Indonesische typen’.

Het is dus niet alleen het buitenland, dat blaam treft. In dit geval kàn en móét de Minister iets doen.

Gelijke kansen bij gelijke bekwaamheid voor alle Nederlanders, zonder onderscheid naar afstamming of afkomst!