Kort bestek
Rekenkundige ergernis
De heren van de Rekenkamer - eerwaardig lichaam waarvan we het 500-jarig bestaan in '46 alleen niet gevierd hebben, omdat we toen nog aan 't vernieuwen waren en dat door die ouderdom alleen al zijn onmisbaarheid heeft bewezen - de heren van de Rekenkamer dan hebben zo ook hun ergernissen.
Eén daarvan is dat zij de minister van Oorlog op zijn vingers moesten tikken, omdat diens chauffeurs alleen al in 1948 het Rijk f 1.200.000 schade hebben toegebracht door al rijdend en rossend palen, muren, bomen en mensen van de sokken te kegelen, die dat niet namen. Een tweede ergernis is hun dat genoemde minister het niet de moeite waard gevonden heeft op hun verwijt dienaangaande zelfs maar te reageren, laat staan beterschap te beloven.
Het zij verre van ons dat wij die ergernis niet zouden delen. Het verheugt ons integendeel oprecht, dat er nog altijd mensen zijn die op de ‘kleintjes’ letten, ook wat Oorlog betreft. Maar we zijn toch dieper getroffen door de tragi-comische rol die bedoelde heren huns ondanks op zich hebben moeten nemen. Willen zij zich zelf daarvan overtuigen, zij hebben slechts het genoemde bedrag te delen op de totale begroting voor Oorlog voor dat jaar om tot de ontdekking te komen dat zij gedaan hebben wat een bankier zou doen die zijn loper zou berispen, niet omdat hij een enveloppe met f 1000 had verdonkeremaand, maar omdat hij op die enveloppe een dubbeltje teveel aan postzegels geplakt had.
We begrijpen hun verweer. De schade, zullen zij zeggen, is onnodig, de uitgaven voor Oorlog nodig. Oppervlakkig beschouwd is dat afdoende. Maar dieper, maar historisch bekeken? Is het geld in datzelfde jaar '48 niet bij milliarden vermorst aan een strijd in Indonesië, die wel verre van zijn doel te bereiken, slechts een sta-in-de-weg is en tot in de lengte van dagen blijven zal voor de uiteindelijke regeling, die op de Ronde-Tafel-Conferentie met de Unie-partner is getroffen?
Goed beschouwd zijn niet alleen die milliarden, is niet alleen dat millioen, maar is elke cent door het Departement van Oorlog uitgegeven niet alleen onnodig, maar schadelijk. De verdediging van 's lands onafhankelijkheid immers, waarvoor het nu heet te worden uitgegeven, is daarom alleen reeds een fictie, omdat in de situatie waarin wij sinds '45 verkeren, die onafhankelijkheid alleen verdedigd kan worden door haar op te geven. Aan Amerika om precies te zijn. Dus niet verdedigd kan worden. Op geen enkele manier.