De Nieuwe Stem. Algemeen onafhankelijk maandblad der jongeren

[p. 332]

De droomer

Het was wel van zijn kleine kamer,
Dat de droomer de wanden wijken zag
En ademstil hij droomenblauw ontwaarde
Dieper, dieper dan het blauw van zonnedag
En hij het wonder welluid droomehoorde
Woordeloos verstaan en klaarder dan de lach
Der dagen. Of was hij wel op hemelweiden,
Waar het vochte gras huivert en blinkt
En de schoone, fiere paarden draven,
Flanken glimmend? Hun oog drinkt
Het raadselvolle licht, hun hinniken
Bruischt rusteloos blijde over den hart-
Verrukkenden bronzang uit de diepten
Der schemerkoele dalen aan den voet
Der lichte droomebergen.
De zoete koele murmelbronnen beuren
Hun nevelvage mompellied eeuwig op
Tot de hoogten, waar al het gebeuren,
Zelfs het kleinste, schoon wordt door hun rhytme.

Of was hij wel op marmerbanken
Ontwaakt aan de kust dier oude zee,
Die den sagenheld droeg op haar flanken,
Oedipus, gevoerd naar veilige ree
Van Ithaka door Pallas, die hem leidde?

Het purperen voorhang week ter zijde
En de zee lag glanzend voor hem. Haar
doorploegden de riemen der trieeren.
Nog wist het eeuwig water dit. Baar
Na baar vertelde 't hem, brekend aan het strand.
Zij waren dezelfden en toch anders.
Zag hij niet die zee zoo in zijn droomen,
Toen heel zijn wezen was gelouterd
En doortrild van levensblijde stroomen
Kracht en schoonheid uit dien tijd?

Hoog en somber rees d' immense Kathedraal
Het spitse boogwerk heffende in versteening.
De vensters reiden tot den einder zich,
Dreigend-biddend boven hem - een verwarring
Als van kanten kraagwerk in de verte.

[p. 333]

 

Onder loodkleurigen angsthemel

 

Ging de processie over de sneeuw;

 

Onder de puntkappen zag men schimmen

 

De vale gelaten - als tot wanhoopsschreeuw

 

Om de zonde halfgeopend streepten monden.

 

Zij gingen langs het water zwart en dik,

 

Als bloed en grauw bewogen door gruwel

 

Onder het oppervlak. Zij voerden in den stoet

 

Het bloedig foltertuig en kleeden dekten

 

Iets zòò luguber listig toe, dat het

 

Tot lichten 't huiverbange wenschen wekte,

 

Tot lichten van 't kleed en tot doodlijken aanblik

 

Van het droom-vreeslijke.

 

 

 

Werd hij wakker wel als hij wéér keerde?

 

Was heel zijn leven niet een bangen droom,

 

Waar stootend zich hij stromplen leerde?

 

Hij was een, die aarzelend opstaat

 

Van weidsche visioenen en in den nacht

 

Tastend gaat en ontwaakt in ellende

 

Eindelijk, als de heimelijke pracht

 

Van hem wijkt. Hij droeg zijn droomen als lampen

 

Door het donker leven, dat als de lucht vlood

 

Tusschen zijn handen, zoo snel.

 

Zijn lichtende lampen deden verbleeken

 

Het levenslicht naast hem, dat hij niet zag.

 

Nooit heeft hij verstaan het droevig smeeken

 

Dier oogen en den eenvoud van dien lach

 

Dan nà him heengaan. Zij vroegen slechts aan

 

Hem: Aanvaard den nederigen dienst

 

Mijner liefde en zie mij eenmaal aan

 

Met oogen, die mij zoeken.

 

 

 

Zoo droeg hij zijn droomen als een beker,

 

Bang voor plengen, met beide handen hoog.

 

Hij vergat te laten drinken, wie begeerde;

 

Aan het levenseinde was zijn beker droog.

 

 

 

In hem was ook den wil tot geven....

 

Maar zijn droomen waren hem zòò lief en schoon,

 

Dat hij geen woorden vond in 't leven

 

Van den dag voor hen. Dit was hem slechts vaag bewust.

 

Hij zag een vlinder eens, die wreed gevangen was

 

Op een Meidag - droevig sloegen de wieken

 

Tegen het onzichtbaar, toch zoo harde glas,

 

Dat hem van 't lichte vrije scheidde.

 

Toen was zijn leven en dat van den vlinder

 

Een schoon bewegen, wijl dezelfde smart

 

Hen moede maakte. Want wat toch scheidde

 

Hem van daad, die het schoonste uit zijn hart

[p. 334]

 

Zou zetten in den lichten, vollen dag,

 

Dan iets als glas onzichtbaar, en rëeel

 

Toch, sterk, genadeloos.

 

Want scheppingsdaad was toch zijn diepst verlangen,

 

Dat hij nauw te ademen voelde en wist

 

geheel niet. Hoe fel bewaakte hij zijn schat

 

Van droomen. Daarom zweeg hij, als hij trad

 

Onder menschen en zijn arme leven

 

Verbloedde, wijl hij voor de poort bleef staan.

Philipp Exei.