In memoriam
Het Noodlot van alle eenzijdige karakters heeft hen achterhaald. Maar op een wijze, die niemand had durven verwachten en die schokkender is, dan enige gebeurtenis der laatste maanden.
Het is niet moeilik te beweren, dat Karl Liebknecht oneindig kleiner was dan zijn grote vader en dat hij daarvoor compensatie zocht in een theaterachtig optreden, in een ziekelike voorliefde voor de heldenrol. Dat Rosa Luxemburg in krankzinnig fanatisme nog alleen het absolute, dus het onmogelike wilde en daardoor gevaarliker was voor haar eigen ideaal, dan haar politieke antipoden zelf.
Laat dit zo zijn.
De vreugde over hun bevrijding uit de gevangenis was lang getemperd en zelfs in droefheid verkeerd door hun wanhopig en uiterst-gevaarlik drijven tegen de regeringssocialisten, en de woeste gebeurtenissen der laatste weken had de sympathie voor hen wel zeer geschokt. Maar is er één, die niet geloofde in hun goede trouw? Is er één, die zou durven beweren, dat zij beter wisten, die hen zou durven beschuldigen niet geloofd te hebben aan de overwinning hunner beginselen, niet ook aan de noodzaak van die overwinning voor het geluk van de wereld?
Zij verloren alle grenzen uit het oog, zij waren onverzoenlik....
Goed. Maar zij zijn eerlik geweest in deze tijd, evenals zij het waren, toen alle geesten onder de bedwelming van de nationale waanzin lagen. Karl Liebknecht was het, die, alleen tegenover geheel Duitsland, tegenover zijn eigen broeders ook, het trotse woord sprak van hoge menselikheid en er de verantwoording voor wist te dragen. Met dat woord en met die daad heeft hij een plaats verdiend en verworven in de harten van alle socialisten der wereld. En zo zullen wij hem blijven zien in onze van warme genegenheid doorschenen herinnering: de kerel, die dat vlammende woord sprak te midden van de overal om hem razende waanzin. Toen was Karl Liebknecht een held en als zodanig zullen wij hem gedenken. Hem en Rosa Luxemburg, de beide onverzoenliken inderdaad, maar die voor hun onverwoestbaar idealisme in de gevangenissen van het oude Duitsland leden, en - die door het nieuwe Duitsland in een moment van onbegrijpelike razernij voor volmaakt datzelfde idealisme zijn vermoord als vuige schelmen, als laaghartige verraders van de revolutie en het socialisme.
De ziel der massa is een duister mysterie en verborgen loert er het sombere monster Bloeddorst met glariënde ogen, de klauwen gereed tot uitslaan. En het nobelste bloed wekt het meest zijn wreed begeren. Eerst als het kwaad gedaan is, als het beest is teruggekeerd in zijn donkere krochten, komt de bewustheid weer in de grote ziel der massa en zij
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd