Thierry Baudet
Seks en civilisatie
Niet zo lang geleden stelde Boris Johnson dat moslimterroristen stuk voor stuk ‘seksueel gefrustreerde rukkers’ zijn. Die opmerking sluit aan bij een algemeen gevoel in de moderne westerse samenleving dat seksuele bevrijding goed is - en omgekeerd: dat wie zijn driften onderdrukt, wie ‘seksueel gefrustreerd’ is, niet goed terechtkomt.
Weinigen zullen betwijfelen dat er van alles misgaat bij fundamentalistische moslims, en het is tamelijk evident dat seksuele frustratie in die kringen endemisch is. Maar is er ook een causaal verband? Lange tijd zou zoiets bizar hebben geklonken. Eeuwenlang werd algemeen aangenomen dat een dergelijke frustratie juist het beginpunt zou zijn van cultivering, scheppingsdrang en waardigheid. Gedurende het grootste deel van onze geschiedenis werd seksuele onderdrukking gezien als voorwaarde voor beschaving. Dit zien we al terug bij Maria die - juist omdat ze nog maagd is - het kind van god kan baren. Ook Jezus blijkt vervolgens zonder driften, en juist daarin toont zich zijn goddelijke afstamming en zijn kracht. Verzaken we onze kuisheid, zoals de decadente keizers deden in het Romeinse rijk, dan gaat de boel ten onder.
Vele Europese mythen en verhalen bevatten een versie van deze moraal. Faust sluit een pact met de duivel om de bevallige Grätchen te kunnen schaken; Madame Bovary richt zichzelf (en haar Charles) te gronde door haar vele affaires; het graalslot uit het Parsifal-verhaal is grauw en onvruchtbaar geworden doordat koning Amfortas zich liet verleiden en zo zijn plicht verzaakte. Tegelijk hadden onze helden - de Christelijke heiligen en de vrome ridders van de Tafelronde, de héroïnes Penelope, Lucretia, Susanna en de maagd Jeanne d'Arc - stuk voor stuk hun driftleven volledig onder controle.
Het goede was het beheerste; het slechte het losbandige. Dit idee is pas zeer recent gekanteld. Waar de Freudiaanse cultuurtheorie nog uitgaat van de noodzaak van onderdrukking om via ‘sublimatie’ tot grote cultuurschepping te komen, daar leert zijn leerling Wilhelm Reich enige decennia later dat het de onderdrukking van de seksuele - vooral oedipale - drift is, die de patriarchale verbanden in stand houdt en de bloei van de vrije, open samenleving tegenhoudt. Geen wonder dat Narziss en Goldmund - en trouwens het hele oeuvre van Hermann Hesse - zo graag en zoveel werd gelezen door de Nieuwe Generatie. Geen wonder dat die arme Jake uit The Sun also Rises, impotent uit de Eerste Wereldoorlog gekomen, als laatste slachtoffer van de Oude Wereld werd beweend. Philip Larkin had eenvoudigweg gelijk toen hij dichtte dat ‘seks begon in negentiendrieënzestig’, het jaar waarin Sergeant Pepper's Lonely Hearts Club Band verscheen.
In Eros en Civilisatie (1955) bekritiseert Herbert Marcuse, heraut van de Nieuwe Orde, ‘Sigmund Freud's gedachte dat beschaving gebaseerd is op de voortdurende onderdrukking van menselijke instincten’. Hij hekelt de opvatting dat ‘de vrije bevrediging van menselijke instincten onverenigbaar [is] met een beschaafde samenleving’, en dat ‘afzwering en uitstel de voorwaarden [zouden zijn] voor vooruitgang’. Het project dat hij onderneemt, is het ‘heropenen van de discussie [...]. Is een niet-repressieve beschaving mogelijk?’
Marcuse beantwoordt deze vraag niet, maar zijn overtuiging dat dit niettemin mogelijk zou moeten zijn, heeft grote navolging gevonden, zoals opnieuw bleek uit de opmerking van Boris Johnson. Het is echter onwaarschijnlijk dat de fundi's die afreizen naar Syrië, deze anti-Freudiaanse aanname delen. Kijk maar naar Andalusië, zegt de Jihadist, dat ging ten onder doordat men het niet nauw genoeg nam met de leefregels. Door onze decadentie kon uiteindelijk ook Arabië gekoloniseerd worden en ging de Islamitische wereldheerschappij verloren.
De opmerking van Boris Johnson zal door Jihadisten dus maar nauwelijks als krenkend worden ervaren. Seksueel gefrustreerd? Inderdaad! Juist daarin zien zij hun kracht. Terwijl westerlingen zich slap neuken, laten zij hun baard staan, geven ze geen handen en zien ze nooit een naakte vrouw. Misschien rukken ze vaak - hoewel ik het betwijfel - maar in elk geval hebben ze het lef voor iets te strijden en te sterven, iets dat wij, het moet gezegd, in de verste verte niet meer kunnen opbrengen.
Auteursrechtelijk beschermd