Klein Gewin
Dick Welsink
Half november 1902 verscheen bij uitgeverij Gebrs. E. & M. Cohen, Arnhem-Nijmegen, overigens zonder jaar van uitgave op de titelpagina, zoals te doen gebruikelijk bij deze firma, een heruitgave van de Reisontmoetingen van Joachim Polsbroekerwoud en zijne vrienden, uitgegeven door Vlerk, met een 8 pagina's tellende inleiding van W.F.C. van Laak. Zij was gedateerdarnhem. arnhem. Augustus 1902. Oorspronkelijk was dit boek, het verslag in Dickensiaanse trant van een reisje van een groepje studenten door Duitsland, Zwitserland en Italië, in de jaren 1839-1841 in 12 afleveringen, elk met een plaatje van Hork (J.W. Kaiser), gepubliceerd. Achter het pseudoniem Vlerk verschool zich de Leidse student in de theologie Bernard Gewin, die bevriend was met Nicolaas Beets (Hildebrand), J.P. Hasebroek (Jonathan) en Johannes Kneppelhout (Klikspaan). Wie was deze Van Laak, die,zoals hij meedeelde, het boek met veel plezier voorhet eerst had gelezen toen hij een jaar of twaalf was? Van zijn vaderen moeder had hij te horen gekregen dat ‘dat grappige boek van Oome Bernard [was], van Bernard Gewin, die het als student of proponent geschreven had en die nu reeds lang een deftig predikant was.’ Weliswaar, vervolgde hij, was Gewin ‘wel niet rechtstreeks van de familie, maar het scheelde toch niet veel, want hij was de zwager van eene tante van mij.’ Met die schamele gegevens moeten we het doen, wan t over Van Laak is, althans voor zover mij bekend, in geen enkel letterkundig bio-of bibliografisch naslagwerk iets te vinden.
Na enig speurwerk heb ik deze onbekende in het land der letteren weten te traceren. Willem Frederik Christianus van Laak werd op 22 november 1841 geboren te Maastricht, waar zijn vader, ook Willem Frederik Christianus van Laak geheten, predikant was. De zoon trad aanvankelijk in de voetsporen van zijn vader: op 3 augustus 1859 werd hij ingeschreven als student theologie te Utrecht, en in i867 beroepen als predikant te Nieuw Helvoet. Hij trouwde op 10 oktober van dat jaar in Amsterdam met Elbertina Elisabeth Catharina Abeleven (1848-?). Dit huwelijk werd in 1884 door echtscheiding ontbonden. Van Laak had inmiddels bef en steek aan de wilgen gehangen en had een betrekking aanvaard als leraar aan het gymnasium en bibliothecaris van de Stedelijke Openbare Bibliotheek te Arnhem. In laatstgenoemde plaats hertrouwde hij op 22 juli 1886 met Auguste Wekker (1849-1915). Na de dood van zijn tweede vrouw vestigde hij zich in Amsterdam waar hij op 13 november 1923 overleed.
En hoe zat het nu met die indirecte verwantschap van de inleider met de schrijver van de Reisontmoetingen? Johanna Jacoba Maria van Galen (1814-1895), een jongere zuster van zijn moeder, Geertruida Johanna van Galen (1810-1878), was gehuwd met Adrianus Marinus Gewin, een oudere broer van Bernard Gewin.
nbsp;
Voor dit onderzoekje is gebruik gemaakt van de volgende literatuur en bronnen: Nederland's Patriciaat, jg.3 (1912) p.117, 119 [genealogie Gewin]; idem, jg.32 (1946) p.24 [genealogie Abeleven]; Album Studiosorum Academiae Rheno-Traiectinae, kol.427; cbg, familieadvertenties Van Galen, Van Laak en Wekker.
Auteursrechtelijk beschermd