‘De Pauwhof’ in Wassenaar
Omsloten door de bomen van een oud park staat er een huis open in Wassenaar: ‘De Pauwhof’. Op deze buitenplaats wordt gastvrijheid geboden aan wetenschapsbeoefenaars en kunstenaars die een rustige omgeving zoeken - om ongestoord te kunnen werken of om nieuwe inspiratie op te doen.
Het centrum biedt gelegenheid tot concentratie in eenzaamheid, maar ook de stimulans van de ontmoeting en discussie met anderen. Er worden ook werkbijeenkomsten gehouden, waarop vakgenoten van gedachten wisselen over problemen en nieuwe ontwikkelingen op hun werkterrein. Voor gasten en andere belangstellenden worden regelmatig concerten, exposities en lezingen op het gebied van cultuur en wetenschap georganiseerd.
‘De Pauwhof’ staat open voor academici en leden van kunstenaarsorganisaties. Ook buitenlanders kunnen gebruik maken van de gastvrijheid.
De instelling wordt beheerd door de Overvoorde-Gordon Stichting, die daar een vijftiental gasten kan ontvangen, voor een periode van enige dagen tot zes maanden.
De stichting beoogt geen winst. De gasten betalen voor hun verblijf niet meer dan de kostprijs. Indien dit bezwaar oplevert, kan in bepaalde gevallen reductie worden verleend. Dit is mogelijk dank zij de inkomsten van het kleine stichtingskapitaal.
In het stichtingsbestuur zijn genootschappen op het gebied van kunst en wetenschap vertegenwoordigd, zoals de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, de Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond, de Federatie van Kunstenaarsverenigingen en de Bond van Nederlandse Architecten.
‘De Pauwhof’ is ontstaan uit een initiatief van het echtpaar Overvoorde-Gordon. Mr. dr. J.C. Overvoorde (1865-1930) was gemeentearchivaris van Leiden en conservator van het Stedelijk Museum ‘De Lakenhal’. In het begin van deze eeuw kocht hij een deel van ‘De Paauw’. Dit landgoed was, samen met de daartegenover gelegen ‘Horsten’, eigendom geweest van prins Frederik, de broer van koning Willem II. De parkaanleg van ‘De Pauwhof’ toont een deel van het werk van de bekende Duitse landschapsarchitect Karl Eduard Petzold, die in de jaren 1854-1859 in opdracht van prins Frederik diens Wassenaarse bezittingen opnieuw inrichtte. In 1912 liet de heer Overvoorde door ir. Jos.Th.J. Cuypers een landhuis ontwerpen, de tegenwoordige ‘Pauwhof’.
De heer Overvoorde is vooral bekend geworden door zijn werk op het gebied van de monumentenzorg. Hij was mede-oprichter en eerste secretaris van de Nederlandse Oudheidkundige Bond.
De heer en mevrouw Overvoorde hadden van hun talrijke vrienden in artistieke en wetenschappelijke kringen vaak de verzuchting gehoord, dat zij in eigen omgeving niet voldoende rust vonden voor studie en scheppende arbeid. Zo werd het plan geboren om ‘De Pauwhof’ te maken tot een cultureel centrum. Toen haar man in 1930 was overleden, ging mevrouw J. Overvoorde-Gordon (1881-1957) dit denkbeeld verder uitwerken. Zij liet het huis volgens plannen van de binnenhuisarchitect Paul Bromberg geschikt maken voor zijn nieuwe bestemming.
Op 9 maart 1940 - precies tien jaar na het overlijden van de heer Overvoorde - ontving ‘De Pauwhof’ zijn eerste gasten. In de oorlog die twee maanden later begon, werd het centrum een toevluchtsoord voor mensen uit het kunstenaarsverzet, zoals prof. dr. N.A. Donkersloot (Anthonie Donker), en hen die om andere redenen werden vervolgd, zoals de componist Sem Dresden. Maar ook na 1945 heeft ‘De Pauwhof’ dikwijls gastvrijheid verleend aan kunstenaars en geleerden die om politieke redenen hun land hadden moeten verlaten.
In de loop der jaren hebben talrijke wetenschapsbeoefenaars in ‘De Pauwhof’ gewerkt. Zo zijn daar onder andere vele proefschriften en andere publikaties geheel of gedeeltelijk tot stand gekomen.
Daarnaast hebben vele kunstenaars op het gebied van de letteren, de muziek, het toneel en de beeldende kunst in Wassenaar gelogeerd. Op letterkundig gebied variëren de namen van J.C. Bloem, Jan Greshoff en Martinus Nijhoff tot Mensje van Keulen en Tessa de Loo.
M. Laboyrie
Voor nadere inlichtingen en het aanvragen van logies kunt u zich wenden tot de gastvrouw van ‘De Pauwhof’, Paauwlaan 2A, 2243 AA Wassenaar (telefoon 01751-14283).
Als u het werk van ‘De Pauwhof’ wilt steunen, kunt u zich bij de Vereniging ‘Vrienden van de Pauwhof’, Penninghove 5, 2726 BT Zoetermeer (telefoon 079-515660), opgeven als lid of donateur.