Nieuw Vlaams Tijdschrift. Jaargang 6

Vous etes quelques-uns, aujourd'hui, pour avoir decide... (Benda)

Onder de titel What's wrong with the Nobel Price, heeft het uitstekend tijdschrift BOOKS ABROAD (an international literary quarterly) enige tijd geleden de jacht geopend aan een achttal speurhonden uit de literatuur, w.o. professoren, critici en auteurs. Niemand zal wel vreemd opkijken als ik zeg dat het opgejaagde wild een gemakkelijke prooi bleek. De Nobelprijs voor literatuur scheen inderdaad niemand te voldoen en eigenlijk zou het tegendeel slechts verwonderlijk zijn geweest.

Voor dhr. Henri Peyre (Yale Univ.) bv. ‘is het een schandaal’ dat Proust, Valéry, Claudel, Malraux, Joyce, Lawrence e.a. nooit in aanmerking zijn gekomen, terwijl het ‘klaar is’ dat Sully-Prudhomme, France, Gide, Eliot, enz. (om van Sienkiewicz maar te zwijgen) nimmer op de lijst hadden mogen staan. Deze keuze niet te na gesproken ging ieder er trouwens mee akkoord, dat er ‘shocking omissions’ zijn, dat de Zweedse Academie nogal provinciaal van smaak is en dat haar preferenties daarenboven ‘stuffy, uninformed, very middle-class and oddly Germanistic’ zijn. Vervolgens zet elkeen vanzelfsprekend zijn eigen candidaten voorop, welke, men kan het grif toegeven, toch dikwijls dezelfde blijken (zoals Valéry, Strindberg, Tchekov, Rilke, Ortega, e.a.). Zoniet ware deze misschien gepaste, maar daarom niet minder goedkope terechtwijzing, slechts een lachwekkende slag in het water geweest.

Er is echter, last but not least, ook een originele preutelaar bij, dhr. Benj. Woodbridge (Reed College), ‘specialist in Belgian literature’ zoals de redactie ons verduidelijkt, die niet aarzelt het voor ons land, slechts ‘represented by a single author’, op te nemen. Nu heeft deze geleerde man in de Columbia Dictionary of Modern European Literature een rubriek over de Frans-Belgische letteren geschreven en heeft tevens een essay over hetzelfde onderwerp op zijn actief, gepubliceerd in Belgium, dat door Goris werd uitgegeven. Thans vraagt hij de Zweden aandacht voor onze letterkunde, hetgeen niet anders dan onze nationale trots kan strelen. ‘Were the claims of Verhaeren ever noticed?’ vraagt hij de jury en voegt er aan toe ‘Years ago I asked consideration of Jean Tousseul, who gave his life to the artistic portrayal of the humble’. Dat doet hij nu ook voor Hubert Krains, ‘who strove to combine the stylistic perfection of Flaubert with deeply felt but restained compassion for the peasant’. Dhr. Woodbridge heeft trouwens voor elck wat wils want ‘if a more cosmopolitan range is desired Franz Hellens comes at once to mind’, terwijl hij ook

[p. 1118]

gaarne Henri Pirenne wil aanbevelen ‘since historians are honored’.

Alleen voor de Vlamingen heeft hij niets op zak. En dat is misschien wel spijtig voor een specialist in ‘Belgische literatuur’, want er zijn kenners die (ook in het buitenland) menen dat Streuvels of Van de Woestijne zich gerust met de Franstalige petekinderen van dhr. Woodbridge kunnen meten, onder dewelke Maeterlinck overigens reeds onderscheiden werd. De brochure Belgian Letters van onze welbekende Commissioner of Information (die hij zeker kent) had hem trouwens in dit verband nuttig in herinnering kunnen brengen dat, behoudens tegenbewijs, de Vlamingen, zelfs in Amerika, nog steeds bij de Belgen dienen gerangschikt.

Er zal nochtans wel niemand onder u zijn die dhr. Woodbridge om een en ander een kwaad hart toedraagt. Laat ons zeggen dat wij hem integendeel zelfs dankbaar kunnen zijn voor een vermelding die, alles bijeen genomen, dan toch, hoe indirect ook, ons betreft. Omdat wij de goede bedoelingen kunnen eren, zelfs als zij zo ongelukkig worden voorgebracht. En omdat wij tenslotte soms nog erger meemaken dan door een Amerikaan over het hoofd te worden gezien. Thans reeds een poos geleden verscheen van de zeer competente en welwillende heer Paul Martinage in La Revue Nouvelle (Brussel) volgende bespreking (in extenso) naar aanleiding van de Franse vertaling van een boek dat ons om verschillende redenen dierbaar geworden is:

‘Dans ce livre, publié en néerlandais sous le pseudonyme de Marnix Gijsen, l'époux de la “Chaste Suzanne”, - la Suzanne de la Bible - raconte sa vie, “Pendant trente ans, je fus marié à la vertue. Ce n'est pas drôle”. Récit sans prétention, ne visant qu'à distraire et y parvenant sans peine. Des trouvailles, une action qui se déroule sans ennui, le tout imprégné d'un tranquille scepticisme’.

Ik onderstreepte. Als tweede bericht aan de notabelen.

Hugo Walschap.