|
| |
| |
| |
Aantekeningen
| (1) | Friedrich von Schlegel. 10 Maart 1772 - 12 Jan. 1829. Filosoof, aestheticus, historicus en dichter, die met zijn broeder August Wilhelm de periode van de Duitse romantiek opende. Bedoeld werk kan zijn de Geschichte der alten und neuen Literatur, 2 dl., 1815. |
| (2) | Het is mij niet gelukt te achterhalen of Maurits die woorden inderdaad uitgesproken heeft en, zo ja, wanneer. Zij blijken overigens niet in overeenstemming te zijn met zijn bekende houding. Een niet grondig doorlezen van C.M. VAN DER KEMP's Maurits van Nassau, prins van Oranje, 4 dl., 1843, dat Snieders kan hebben geconsulteerd, heeft niets opgeleverd. |
| (3) | Guillaume Groen van Prinsterer. 21 Aug. 1801 - 19 Mei 1876. Historicus en staatsman, leider van de anti-revolutionnaire richting. Uitgever van de Archives ou correspondance inédite de la maison d'Orange-Nassau, 14 dl., 1835-1861. Het hier bedoelde werk is vermoedelijk het Handboek der geschiedenis van het vaderland, 2 dl., 1841-1846. |
| (4) | Op 5 April 1814 keurde de Senaat een ontwerp van grondwet goed, waarbij de Bourbons hersteld werden op de troon. Lodewijk XVIII deed op 3 Mei als koning van Frankrijk zijn intocht in Parijs. |
| (5) | Karel Gijsbert, graaf van Hogendorp. 27 Oct. 1762 - 5 Aug. 1834. Nederlands staatsman, die een belangrijke rol speelde bij het herstel van het Huis van Oranje in 1813. Blijkbaar is hier bedoeld zijn Opinion émise le 17 avril 1817 ensuite de la réunion de la Hollande et de la Belgique, 1831. |
| (6) | Protocole de la conférence du 21 juin 1814, in COLENBRANDER (H.T.). Ontstaan der Grondwet, II, blz. 32-33. Toen werden de acht artikelen als basis van de vereniging aanvaard. Het tweede daarvan luidde: ‘Il ne sera rien innové aux articles de cette constitution qui assurent à tous les cultes une protection et une faveur égales et garantissent l'admission de tous les citoyens, quelle que soit leur croyance religieuse, aux emplois et offices publics’. Ibid., blz. 27. |
| (7) | Ferdinand Augustijn Snellaert. 21 Juli 1806 - 3 Juli 1872. Schets eener geschiedenis der Nederlandsche letterkunde, Gent, 1850, 2e uitg., blz. 211-212. |
| (8) | Fabels van Phaedrus, V, 5, v. 1. |
| (9) | Geschrapt: Belg. |
| (10) | Bedoeld is de regeling van de spellingkwestie, waarover Snellaert nauw keurig verslag heeft uitgebracht in zijn, te Gent, in 1842 verschenen Taelcongres en Vlaemsch Feest, gehouden te Gent den 23 en 24 October 1841. |
| (11) | Resp. in Aug. 1849, Sept. 1850 en Aug.-Sept. 1851. |
| (12) | Na grondige nalezing van de Handelingen der eerste drie congressen, heb ik die zin niet teruggevonden. Naar alle waarschijnlijkheid is hij uitgesproken door A. des Amorie van der Hoeven, in zijn slotrede als voorzitter van het eerste congres. Van die rede is in de Handelingen, blz. 175-177, slechts de korte inhoud opgenomen. Des Amorie van der Hoeven maakt er een onderscheid tussen volkseenheid en staatseenheid, de laatste het werk van de mensen, de eerste het werk van God.
Driemaal citeert Snieders deze zin: op deze plaats, als motto en aan het einde van de verhandeling, telkens in een andere versie. |
| (13) | Johannes Bosscha. 19 Maart 1797 - 9 Dec. 1874. Historicus, letterkundige en politicus. Schrijver van Het Leven van Willem den tweede, Koning der Nederlanden, 1852. Neerlands heldendaden te land, van de vroegste tijden af tot in onze dagen, 8 dl., 1836-1856. |
| (14) | Johannes Pieter Arend. 6 Nov. 1796 - 5 Oct. 1855. Historicus en taalkundige. Algemeene Geschiedenis des Vaderlands, 1840- (door anderen voortgezet). Geschiedenis der Dichtkunst en fraaie Letteren in Europa, 1843. |
| |
| |
| (15) | Hendrik baron Collot d'Escury. 1773- 14 Mei 1845. Advocaat, lid van de Tweede Kamer. Hollands roem in kunsten en wetenschappen, 7 dl., 1824-1844. |
| (16) | Abraham des Amorie van der Hoeven. 22 Febr. 1798 - 29 Juli 1855. Remonstrants predikant (ook aan het Hof) en hoogleraar. Beroemd door zijn welsprekendheid. Vele van zijn redevoeringen zijn uitgegeven. |
| (17) | Petrus Hofstede de Groot. 8 Oct. 1802 - 5 Dec. 1886. Predikant, hoogleraar in de theologie te Groningen. Voorman van de liberale richting in de protestantse theologie. |
| (18) | Dirk Molenaar. 28 Jan. 1786 - 9 Oct. 1865. Predikant en theoloog. Practicale Bijbelbeschouwing, 13 dl., 1833-1846. |
| (19) | Jan Rudolf Thorbecke. 14 Jan. 1798 - 4 Juni 1872. De bekende liberale politicus en minister, vader van de Grondwet van 1848. |
| (20) | Dirk Donker-Curtius. 19 Oct. 1792 - 17 Juli 1863. Vrijzinnig politicus, voorman van de liberale partij, in 1848 lid van de Grondwet-commissie. IJverig voorstander van de persvrijheid. |
| (21) | Samuel Philippus Lipman. 27 April 1802 - 7 Juli 1871. Politicus, rechtsgeleerde en theoloog. Auteur van talrijke vlugschriften. |
| (22) | Hendrik Tollens. 24 Sept. 1780 - 21 Oct. 1856. |
| (23) | Jan ten Kate. 23 Dec. 1819 - 28 Dec. 1889. Predikant, bekend als improvisator. Zeer talrijke dicht- en prozawerken. |
| (24) | Nicolaas Beets. 13 Sept. 1814 - 18 Maart 1903. De bekende schrijver van de Camera Obscura, 1839. |
| (25) | Adriaan Bogaers. 6 Jan. 1795 - 11 Aug. 1870. De Togt van Heemskerk naar Gibraltar, 1837. Balladen en Romancen, 1846. |
| (26) | Samuel Jan Van den Bergh. 10 Jan. 1814 - 24 Dec. 1868. Veel vertalingen uit het Engels en Duits. Balladen en Gedichten, 1852. |
| (27) | Isaac Da Costa. 14 Jan. 1788 - 28 April 1860. Leerling van Bilderdijk, antirevolutionnair. Bezwaren tegen den geest der eeuw, 1823. Wachter wat is er van den nacht?, 1847. |
| (28) | Jacob Van Lennep. 24 Maart 1802 - 25 Aug. 1868. De Roos van Dekama, een van zijn geschiedkundige romans, verscheen in 1836, 2 dl. |
| (29) | Bij vergissing van Snieders wat de schrijfwijze betreft, is hier bedoeld J. Van den Hage, pseudoniem van Jan Frederik Oltmans. 1 Sept. 1806 - 20 Jan. 1854. Het slot Loevenstein in 1570, 2 dl., 1833. |
| (30) | Jan Bastiaan Christemeyer. 1794 - 1 Jan. 1872. Geen werken van blijvende waarde. Succes hadden zijn Tafereelen uit de geschiedenis der lijfstraffelijke rechtspleging en bijzonderheden uit de levens van geheime misdadigers, 1821. |
| (31) | Mevrouw Anna Bosboom-Toussaint. 16 Sept. 1812 - 13 April 1886. Veel romans, veelal historische. De bijzonderste van vóór 1852 zijn: De graaf van Devonshire, 1839. Het Huis Lauemesse, 2 dl., 1840. |
| (32) | Elisabeth Johanna Hasebroek. 4 April 1811 - 12 Sept. 1887. Weinig bekend. Te Laat, 1838. Elise, 1839. Twee Vrouwen, 1840. De Bedevaartgangers, 1841. Verhalen en Schetsen, 1851. Haar broeder, J.P. Hasebroek is meer bekend, vooral door zijn, in 1840, onder pseud. Jonathan verschenen Waarheid en Droomen. |
| (33) | Pieter Johannes Prinsen. 6 Juni 1777 - 6 Jan. 1854. Man van het onderwijs, die met grote bijval een nieuwe leermethode heeft ingevoerd. Schreel leer- en schoolboeken, werken over opvoeding. |
| (34) | Alexander von Humboldt. 14 Sept. 1769 - 6 Mei 1859. |
| (35) | Jöns Jacob Berzelius. 20 Aug. 1779 - 7 Aug. 1848. Zweeds scheikundige, hoogleraar te Stockholm. Ontdekker van talrijke elementen; grondlegger van de atoomgewichtsbepaling. Was ook op litterair gebied zeer bedrijvig. Hoofdwerk: Lärcbok i kemien, 3 dl., 1808-1828. |
| |
| |
| (36) | Justus Freiherr von Liebig. 12 Mei 1803 - 18 April 1873. Duits scheikundige, die een overwegende invloed heeft uitgeoefend op de ontwikkeling van de chemie en het chemisch onderwijs. Grondlegger van de landbouwchemica. |
| (37) | Johann Heinrich Zschokke. 22 Maart 1771 - 27 Juni 1848. Duits schrijver. Speelde een politieke rol in Zwitserland, zijn tweede vaderland. Auteur van volksverhalen, novellen, historische en andere werken. Toenmaals in Vlaanderen zeer bekend en nagevolgd. |
| (38) | Edward George Bulwer-Lytton. 25 Mei 1803 - 18 Jan. 1873. Engels staatsman en schrijver, wiens romantische, historische en filosofische romans in zijn tijd werden verslonden. Veel melodramatisch werk en gedichten, die geen blijvende indruk hebben gemaakt. |
| (39) | George Payne Rainsford James. 9 Aug. 1799 - 9 Juni 1860. Engels schrijver van historische romans in de lijn van Walter Scott; enkele historische werken; verzen zonder waarde. |
| (40) | Alessandro Manzoni. 7 Maart 1783 - 22 Mei 1873. Hoofd van de romantische richting in de Italiaanse letterkunde. I Promessi Sposi, 1825. |
| (41) | Thomas Babington, lord Macauly. 25 Oct. 1800 - 28 Dec. 1859. Engels staatsman en historicus. History of England from the accession of James II, 4 dl., 1848-1855. Critical and historical Essays, 3 dl., 1843. |
| (42) | Frederika Bremer. 17 Aug. 1801 - 31 Dec. 1865. Zweedse romanschrijfster, uitmuntend door schilderingen van het huiselijke leven. |
| (43) | Emilie Flygare-Carlen. 8 Aug. 1807 - 5 Febr. 1892. Zweedse romanschrijfster, die met Ett Köpmanshus i Skärgarden, 1859-1860, van het mystiek-romantische naar het meer realistische genre is overgegaan. |
| (44) | Hans Christiaan Andersen. 2 April 1805 - 4 Aug. 1875. Deens schrijver, beroemd door zijn sprookjes, die hij van 1835 tot 1874 in kleine bundeltjes in het licht gaf. |
| (45) | Charles Dickens. 7 Dec. 1802 - 9 Juni 1870. |
| (46) | Berthold Auerbach. 28 Febr. 1812 - 8 Febr. 1882. Duits romanschrijver. Verwierf een Europese naam door zijn Schwarzwälder Dorfgeschichten, 1843 en later. Bekend is ook zijn Dichter und Kaufmann, 1839. |
| (47) | Friedrich Wilhelm Hackländer. 1 Nov. 1816 - 6 Juli 1877. Duits schrijver, bekend door humoristische schilderingen uit het soldatenleven, vooral Bilder aus dem Soldatenleben im Frieden, 1841. Stichter van Ueber Land und Meer. |
| (48) | Daniel H. Uffo Horn. 18 Mei 1817 - 23 Mei 1860. Boheems, Duits schrijvend dichter. Enkele toneelspelen; novellen. |
| (49) | François Guizot. 4 Oct. 1787 - 12 Sept. 1874. Frans staatsman en historicus. Beheerste van 1840 tot 1848 de Franse binnen- en buitenlandse politiek. Histoire de la civilisation en Europe, 1845. Histoire générale de la civilisation en France, 4 dl., 1845. |
| (50) | Alphonse de Lamartine. 21 Oct. 1790 - 1 Maart 1869. |
| (51) | Louis Adolphe Thiers. 14 April 1797 - 3 Sept. 1877. Frans staatsman en historicus. Histoire de la Révolution française, 10 dl., 1823-1827. Histoire du Consulat et de l'Empire, 29 dl., 1845-1869. |
| (52) | Jan Frans Willems. 11 Maart 1793 - 24 Juni 1846. |
| (53) | Xavier Marmier. 24 Juni 1809 - 11 Oct. 1892. Frans schrijver en criticus. Etudes sur Goethe, 1835. Lettres sur le Nord, 2 dl., 1840. Lettres sur la Hollande, 1841. Dit laatste werk is de samenbundeling van de artikelen, die hij, van Januari tot November 1841, onder de titel Souvenirs de la Hollande in de ‘Revue des deux Mondes’ liet verschijnen. In het vierde artikel, Littérature moderne, in de aflevering van 15 Juni, erkent hij de waarde van de Nederlandse letterkunde van de XVIIe eeuw (blz. 466 vlg.), meer bepaald van Vondel's Lucifer (blz. 468-471).
Willem van Haren. 21 Febr. 1710 - 4 Juli 1768. Diplomaat en dichter.
|
| |
| |
| Van 1748 tot aan zijn dood, Nederlands vertegenwoordiger bij het Hof van de Oostenrijkse gouverneur-generaal te Brussel. Zijn episch gedicht, Gevallen van Friso, koning der Gangariden en Phrasiaten, verscheen te Amsterdam in 1741. Xavier acht er zich in bovenvermeld artikel, blz. 474-475, toe verplicht over hem - overigens ver van lovend - te spreken door een brief in verzen van Voltaire aan Van Haren, waarvan de vijfde regel, volgens Marnier, aldus luidt: ‘Je ne puis t'imiter, mais j'aime ton courage’. |
| (54) | Jonkheer Philip Blommaert. 27 Aug. 1809 - 14 Aug. 1871. Vlaamsgezinde, filoloog en historicus. Wordt hier, evenals Willems en Snellaert, blijkbaar vernoemd voor zijn tekstuitgaven, zijn historisch-litteraire en zuiver historische publicaties. |
| (55) | Frans Jan Matthijssens. 22 Dec. 1811 - 19 Mei 1870. Geneesheer. Van 1848 tot 1857 lid van de Antwerpse gemeenteraad. Hier vernoemd voor zijn Natuerkundige Lessen, 1847. Levensleer en ontleedkunde van het menschenlichaem, 1852. Grondbeginsels van werkdadige meetkunst, landmeting, waterpasmeting, opmaking en teekenen van plannen, 1850. |
| (56) | Edward Campens. 30 Aug. 1820 - 21 April 1873. Gentse veearts, die enkele werken over dierkunde en natuurkunde heeft gepubliceerd. |
| (57) | Geschrapt: plotseling. |
| (58) | In de ‘Nederduitsche Leesbibliotheek’ zijn, als nadrukken met veranderde spelling, te Gent, in 1842-1843, bij L. Hebbelynck uitgegeven: J. Van Lennep: De Roos van Dekama, 6 dl. J.B. Christemeyer: Verhalen, 3 dl. A.L.G. Toussaint: De hertog van Alha in Spanje; Het Blyspel van mevrouw de Caumartin. E.J. Hasebroek: Te Laet. Eene schets uit den tegenwoordigen tyd, 2 dl.
Verder nog: Ph. Blommaert: Iwein van Aelst.
In vertaling: F. Bremer: Huiselyk geluk en huiselyk leed, 4 dl. J. de Saint Genois: Bertrand van Rains, 2 dl. E.T.W. Hoffmann: Nachtstukken, 2 dl. |
| (59) | De kwestie van het boekhandelsverkeer is in de jaren 50 op de Nederlandse Taal- en Letterkundige Congressen herhaaldelijk te berde gebracht. |
| (60) | Artikel, onder de titel Het Congres te Brussel grotendeels overgenomen in ‘Het Handelsblad’ van 10 Sept. 1851. De geciteerde zin luidt aldaar: ‘België is het vuerscherm dat Nederland voor den brand van het zuiden dekt’. |
| (61) | Wael en Vlaming, Belgisch Museum, X, 1846, blz. 345-363. De bedoelde passage, blz. 357-358, is de volgende: ‘Neen, geen partygeest heeft onzen toestand geschapen, zoo min als eenig buitenlandsche invloed, wat ons nu ook al in een naburig land, in Frankryk, te laste gelegd wordt. Ginter komt het natuerlijk noch op onze liberalen, noch op onze katholyken aen, maer op de ryngrenzen; en indien de Voltairiaensche school het niet zoo druk had met hare tegenparty, gewis zou zy met de kamer van koophandel van Bordeaux instemmen, dat de vlaemsche beweging het gevolg is van kuiperyen van Pruisen, dat eerst sedert 1840 goed gevonden heeft ten voordeele van eene brabbeltael, van een baragouin belang voor te wenden. Ook deze kamer kunnen wy van uit haer standpunt niet gantsch in 't ongelyk stellen; want wy bezitten de sympathie van Pruisen, ja van geheel Duitschland. Maer of eenig ordelint aen een vlaemschen schryver geschonken, of het bestaen van het vlaemsch-duitsch zangverbond aenduidt, dat de vlaemsche zaek niet uit haer zelve zich beweegt?’
Het rapport in kwestie is het Mémoire sur la nécessité d'ouvrir de nouvelles négociations avec la Belgique, Bordeaux, 1846. In een nota vermeldt Snellaert dat het Nederlands er al even erg in wordt mishandeld als door elk van zijn andere vijanden, ten bewijze waarvan hij citeert: ‘Alors (vers 1840) une manifestation a été faite, dans les provinces flamandes, en faveur de ce que l'on nomme la langue flamande, qui se compose d'autant de dialectes qu'il y a de provinces et même de communes où l'on parle cet idiôme’. |
| (62) | Het Vlaams-Duits Zangverbond, in 1845 opgericht, was een vrij los samenhangende vereniging van koormaatschappijen uit Vlaanderen en het Rijnland.
|
| |
| |
| Het verbond hield gemeenschappelijke zangfeesten, in 1846 te Keulen en te Brussel (Septemberfeesten), in 1847 te Gent. De omwenteling van 1848 heeft aan zijn activiteit een einde gesteld. |
| (63) | Een goed overzicht van de kwestie biedt SABBE (E.). Histoire de l'industrie linière en Belgique, Brussel, 1945. Voor de periode na 1830 is daar ook herhaaldelijk sprake van de Kortrijkse Kamer van Koophandel. |
| (64) | Het is bekend dat de Oostenrijkse minister Metternich, die door de Belgische Omwenteling zijn werk van 1815 afgebroken zag, zijn wrok en misprijzen ten opzichte van de revolutionnairen niet onder stoelen of banken stak. De Belgische onafhankelijkheid aanzag hij in de jaren 30 als zeer voorbarig. Waar Snieders het hier heeft over de ‘Metternichs’, bedoelt hij klaarblijkelijk alle reactionnaire krachten van de Europese mogendheden. |
| (65) | Caroline, Fernande, Louise, hertogin du Berry, 5 Nov. 1798 - 16 April 1870, oudste dochter van Frans I, koning van Napels, gehuwd met de hertog du Berry, moeder van Hendrik d'Artois-Bourbon, hertog van Bordeaux, later graaf de Chambord, die na de abdicatie van Karel X, in 1830, niet als troonopvolger werd erkend. In 't Zuiden en in de Vendée won de hertogin een sterke partij, die Hendrik V als rechtmatige erfgenaam van de troon steunde, doch de opstand mislukte. Uit Italië in Frankrijk teruggekeerd, werd zij in 1832 aangehouden. Zij werd in 1833 vrijgelaten, toen het gebleken was dat zij een geheim huwelijk had gesloten met een Italiaans edelman, waardoor zij alle politieke invloed verloor.
François René, vicomte de Chateaubriand, 4 Sept. 1768 - 4 Juli 1848, heeft in die jaren de rechten van Hendrik V verdedigd. Bekend zijn de door hem tot de hertogin du Berry gerichte woorden: ‘Madame, votre fils est mon roi’. De bedoelde brief, met een nota van de hertogin aan Chateaubriand, is gedateerd uit de vesting Blaye, 7 Mei 1833. Mémoires d'outre-tombe, uitg. E. Biré, Parijs, z.j., dl. VI, blz. 11-16.
De graaf de Chambord, 29 Sept. 1820 - 24 Aug. 1883, bleef, in ballingschap, aanspraak maken op de troon, daarbij gesteund door de legitimisten. Zes manifesten uit de jaren 1848-1877 bleven echter zonder succes. |
| (66) | De proclamaties van Straatsburg en Boulogne zijn uitgevaardigd, de eerste bij Lodewijk Napoleon's poging om zich te Straatsburg tot staatshoofd te doen uitroepen, waarbij hij op 30 Oct. 1836 werd gevangen genomen en daarna verbannen; de tweede na de landing nabij Boulogne, op 5 Aug. 1840, waarbij de latere keizer 's anderendaags de vlucht moest nemen en aangehouden werd. De Idées Napoléoniennes zijn uitgegeven in 1839 en geschreven te Londen, waar Napoleon van einde 1837 tot 1840 verbleef. |
| (67) | Gustav Höfken. 14 Juli 1811-1889. Duits economist, in de jaren 40 journalist, lid van het Frankfortse Parlement, van Oct. 1849 af in Oostenrijkse staatsdienst, waaruit hij zich aan het einde der jaren 60 terugtrok. Belgien in seinen Verhältnissen zu Frankreich und Deutschland, mit Bezug auf die Frage der Unterscheidungszölle fur den Zollverein, Stuttgart, 1845. Vlaemisch Belgien, 2 dl., Bremen, 1847. |
| (68) | Lucien Jottrand. 30 Jan. 1804 - 17 Dec. 1877. Advocaat, lid van het Nationaal Congres, democraat, Waals flamingant. Zeer vele werken en artikelen over politiek, geschiedenis, taalkunde, e.a., waarvan enkele in het Nederlands. Zijn Londres au point de vue Belge, Brussel, 1852, is door de Vlaamsgezinden zeer gunstig ontvangen. |
| (69) | Louis Blanc. 29 Oct. 1811 - 6 Dec. 1882. Socialistisch agitator, republikein, historicus. De hier bedoelde verhandeling, Aux femmes. La famille, is verschenen in het door Blanc uitgegeven ‘Le Nouveau Monde. Journal Historique et Politique’, nr 4, 15 Oct. 1849, blz. 139-159. Het vertaalde citaat is terug te vinden blz. 156. De laatste zin is foutief overgezet; hij luidt aldus: ‘les hivers de Paris ne nous montrent-ils pas réunis, depuis quelques années, tout ce que la publique ivresse peut avoir de plus délirant et la soif du plaisir de plus sauvage?’. |
| |
| |
| (70) | Personage, voorkomend in enkele werken van Honore de Balzac: Le Père Goriot, Les Illusions perdues, Splendeurs et misères des courtisanes en in het toneelstuk Vautrin, 1839, na de eerste opvoering op 14 Maart 1840 onmiddellijk verboden. Vautrin is in dat stuk een galeiboef, die ten slotte tot hoofd van de geheime politie wordt benoemd. |
| (71) | Blijspel van A. Dumas, père, daterend van 1839. |
| (72) | Frédérick Lemaire, de Franse acteur en toneelschrijver (21 Juli 1793 - 26 Jan. 1876) voor wie Victor Hugo Borgia en Ruy Blas schreef, bracht in 1834 in de ‘Folies Dramatiques’ te Parijs het melodrama Robert Macaire ten toneel, dat door hem zelf in samenwerking met Benjamin Antier was geschreven. In L'Auberge des Adrets was Robert Macaire niet meer dan een vulgair bandiet. Lemaître stelde hem dan anders voor, zodat hij het type geworden is van de stoutmoedige bedrieger. De caricaturist Daumier heeft Robert Macaire in allerlei gedaanten uitgebeeld, doch steeds als een bedrieger. |
| (73) | Alexandre Dumas, père. 24 Juli 1802 - 9 Dec. 1870. |
| (74) | Eugène Sue. 10 Dec. 1804 - 3 Aug. 1857. Vader van de zeeroman in Frankrijk en stichter van het genre ‘roman-feuilleton’. |
| (75) | Charles Paul de Koek. 21 Mei 1794 - 28 Aug. 1871. De hoofdfiguren van zijn romans zijn veelal personen uit een bepaalde soort ‘middenstand’, van wie sentimentele geschiedenissen worden verteld. |
| (76) | Antoine Pigault-Lebrun. 8 April 1753 - 24 Juli 1835. Romancier en blijspeldichter, uitmuntend door juiste karaktertekening, levendige verbeelding en geestigheden van het niet te beste allooi. |
| (77) | Ernst Moritz Arndt. 26 Dec. 1769 - 29 Jan. 1860. Duits nationalistisch dichter. Versuch in vergleichender Völkergeschichte, Leipzig, 1843. De aangehaalde passages in de oorspronkelijke tekst blz. 358-362 passim. De vertaling door J.F.J. Heremans: België en Noord-Nederland. Getrokken uit Versuch in vergleichender Völkergeschichte von E.M. Arndt, Belgisch Museum, X, 1846, blz. 247-265. De citaten blz. 254-258 passim. |
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd