De Nieuwe Gids. Jaargang 7

[p. 120]

Af-sterven, door L. van Deyssel.

In de groote kamer-kooi lijkt het te wezen. Zwart-bruin van de stijve, stom-vlakke wanden de ruimte in, het eene venster blaâr-geelgroen, het andere venster zon-geel-achter-raggend-wit. In de vaal-gespannen ruimte-wasem het vele hoog-op stil-staande in de dag-schildering, die naar buiten uit-ligt, wijd, ver gestrekt heen-liggend, zonder iets.

Onder het goor-witte kamerboven-vlak is het. In het hoofd, dat zoo stil op de jas staat, in het vaal-en-leêg-van-niet-te-zien hoofd-binnen, in de suizend-mistende vlak-bij-stilte-kist, boven-tusschen het ooren-suis-loei-ruischen als van een heele verre machinen-stad, op de gladde vlakke zwart-waterhelling, tusschen de aan en aan ploffende grijs-lila stoomruikers en -pluimen van de randen, sliert het zacht kruip-vloeyend langzaam donker-rood, bruin, donker-blauw en zwart.

Zacht-plots vleugelen de oogen-blaadjes neêr, van-onderen gloed-geel, dan rooderig rood, dan een groot, vaal-licht-rood, van-voren, met de lichtjes-schimmetjes snel ver-bleek-dwijnend, iets daar je voorbij rijdt. In de laagte voelen de lippen zich tastbaar-week, dierlijk.

[p. 121]

Groot wenden de vreemde handen op, neêr. De beenen in de diepte, weg en wetenloos.

Het is zoo stil boven de leêge borst. Een holle pop is het lichaam, hoog vol-uit en af-gerond geheel en los, op zich zelf, met alle zijn kromme, rondende, harde wandjes. De oog-blaadjes vlinder-ritselen.

Buiten, de hel-blauw geel-zilver-tinteling, sprankelend de gesprenkelde licht-drup-dag. Min het alomme-licht-mooi van den dag, droog, kil-blauw, duidelijk en klein. De dag een korte kamer met flauwe lamp. De groote duister-zwarte mist van de leêge stilte staat, in al-door-maar-verdere wijdte staat onbewegelijk in de al-hoogte gestard. De blauwe en roode vanen met hun duistere pracht hangen donker heel hoog en stijf en stil daarin. Achter de zwart-vaal-schemerende stilte-hoog-nacht is het groot-helle licht heen-geduisterd, heen als een samene zon-vogel-vlucht achter het gebergte.

In den ijsselijk-vreemden blauw-wit-spokigen dagkerker. Die helle zilverlamp, met zijn kleine fel-bleeke afschijn-straling, brandt zoo neêr, bruischt-brandt, koud-heet.

Het is leêg-klaar, het is wreed-koel, het is dood.

Tegen de wanden van den kerker, in hun naakte kleeren, on-bedekt, spelen ze het leven, licht-béelden.

De verleden levensmenigten draven en zingen in de nacht-bosschen van de schuin - hooge, duister - verre verten. De klein-zachte zangen aan den anderen kant, aan den zoo diep-benauwd-verren ànderen kant van de nachtleegtezee.

De vanen hebben gewaaid, de mooi-roode, de goud-blauwe, vanen van vreugde-bloed, vanen van hemel-blauw, bol-wapperend, slank-slinkend, innig kleur-wuivend, tusschen de blanke bloote dartel-vliegende kinderen, in de bolle goud-witte winden, boven de goud-groen gebladerten-schuddende, blaâren-

[p. 122]

ruischende zilverig opgerankte boomen uit, zingend de groote muziek in den wind.

De vanen hebben zoo heerlijk gewaaid in het groote sidderende licht.

In het daggraf is de doodlevende holle mensch-pop.

Sept '91.