De Nieuwe Gids. Jaargang 54

[p. 687]

Feiten en fantasieën door Jeanne Kloos-Reyneke van Stuwe. Jane Austen, een der meest beroemde Engelsche schrijfsters uit den tijd van Walter Scott (Vervolg van blz. 533.)

Jane Austen's romans. I.

Pride and Prejudice.

In een brief aan haar zuster, gedateerd 29 Januari 1823, vertelt Jane Austen, hoe Pride and Prejudice, ‘her own darling child’ arriveerde, en dat zij dit boek hardop had voorgelezen aan iemand, die niet wist, dat zij de auteur er van was.

En zij schrijft daarover:

She was amused, poor soul. That she could not help, you know, with two such people to lead the way; but she really does seem to admire Elisabeth. I must confess, that I think her as delightful a creature as ever appeared in print, and how I shall be able to tolerate those who do not like her at least I do not know.

De volgende passage uit een anderen brief geeft een merkwaardigen blik op haar levendige verbeeldingskracht:

My brother and I went to the exhibition in Spring Gardens. It was not thought a good collection, but I was very well pleased, particularly with a small portrait of Mrs. Bingley, excessively

[p. 688]

like her. I went in hopes of seeing one of her sister, but there was no Mrs. Darcy. Perhaps however, I may find her in the great exhibition.... Mrs. Bingley is exactly herself - size, shape, face, features and sweetness! There never was a greater likeness. She is dressed in a white gown with green ornaments, which convinces me of what I had always supposed - that green was a favourite colour with her. I daresay Mrs. D. will be in yellow.

(De bovengenoemde personen zijn figuren uit Pride and Prejudice.)

Wat de tweedeplanskarakters betreft, daarover deelt zij haar familie mede dat:

Kitty Bennett was satisfactorily married to a clergyman near Pemberley, while Mary attained nothing higher than one of her uncle Philip's clerks, and was content to be considered a star in the society of Meryton.

* _* *

Pride and Prejudice, geschreven tusschen October 1796 en Augustus 1797, zag voor de eerste maal het licht in 1813. Een tweede druk verscheen hetzelfde jaar; de derde in 1817.

Uit den aard der zaak zijn exemplaren der eerste editie hoogst zeldzaam. Doch de criticus van The Times, R.W. Chapman is zoo gelukkig geweest, een stel van Jane Austen's romans in zijn bezit te krijgen (behalve Sense and Sensibility) Deze boeken waren in bezit geweest van Jane's zuster, en dragen op de voorpagina de handteekeningen van: Cassandra Elisabeth Austen, en van James Edward Austen, aan wien ze kw1amen na Cassandra's dood in 1845.

De zeer groote belangrijkheid van deze exemplaren ligt in het feit, dat zij in den tekst verschillende correcties bevatten, die, naar het schrift te oordeelen, niet van Jane-zelf, maar van Cassandra afkomstig zijn. Ondenkbaar is dit niet, want Cassandra was met dezen roman vertrouwd van haar vroegste jeugd. De geheele familie moet den tekst trouwens wel haast uit het hoofd hebben gekend, zooveel werd er in den huiselijken kring over dit werk gepraat.

[p. 689]

De paragraaf, waarin Darcy zijn karakter vergelijkt met dat van Elisabeth, is veranderd in:

Your retrospections must be so totally void of reproach, that the contentment arising from them, is not of philosophy, but what is much better, of innocence.

Tegen het eind van het boek, waar Darcy zijn redenen geeft, waarom hij Bingley kan toestaan Jane te trouwen, laat de correctrice het tweede her terecht weg uit den zin, want Darcy had Jane Bennett nooit in haar moeder's huis bezocht:

I had narrowly observed her during the two visits which I had lately made (her) here.

Hoofdstuk 17 van Pride and Prejudice opent aldus:

My dear Lizzy, where can you have been walking to? was a question, which Elisabeth received from Jane as soon als she entered the room, and from all the others, when they sat down to table.

De lezer vraagt zich allicht af: welke kamer? En het is dus klaarblijkelijk juist, dat in plaats van the room, er staan moet: their room, want Elisabeth en Jane deelden samen een kamer.

Charlotte Lucas (in het 6e hoofdstuk), sprekende over het huwelijk, zegt:

If the dispositions of the parties are ever so similar beforehand, it does not advance their felicity in the least. They always continue to grow sufficiently unlike afterwards to have their share of vexation.

Dat het onderstreepte woord continue moet zijn contrive is juist veranderd.

(Wordt vervolgd.)