De Nieuwe Gids. Jaargang 54

(1939)– [tijdschrift] Nieuwe Gids, De– rechtenstatus

Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd



[pagina 470]
De pilootGa naar voetnoot1) verzen van Andreas Glotzbach. I Wie aan den droom ontstegen bezien de dingen nuchter - Is de booglamp geen luchter boven Gods donkre wegen? En is, gezien van verre, op zekeren afstand, de weerld niet één der sterren met kinderen bemand? En is niet de machine een middel, om ons lot lichter te maken tot wij vrij het leven dienen? Er is geen boven, onder - Er is alleen Gods licht, dat scheppend steeds verricht het daaglijksch levenswonder! - Wie aan den droom ontstegen bezien de dingen nuchter - Is de piloot geen dichter zwevend op hemelwegen?

[pagina 471]
II In onweersstorm Zal mij verteren dit bliksmend vuur? Zal mij verlammen dit machtig geschal? - Troostloos omklem ik het schokkend stuur bang voor den val. Bang voor de wolken, bang voor den wind, bang voor wat dreigend rondom mij is onzichtbaar.... bang voor de duisternis die mij verblindt.... En blindelings jaag ik de ruimten door - nu helpt geen gebed, geen klacht, geen vloek - hier redt slechts de daad: dat ik ga en zoek wat ik verloor.... Ik moèt door de donkere wolken heen! Midden door 't bliksmend, flitsend vuur! Vaster omklem ik het schokkend stuur - Ben ik alleen?! Draag ik niet mee over stad en land het zwijgend verwachten, de droom van hen wier leven, dat ik als 't mijne ken, rust in míjn hand? Stevig omklem ik het schokkend stuur! Rustig nu houd ik het hoofd gericht! Ik moét door dit dondrend, bliksmend vuur - Ik móet door dit donker naar het licht: Schooner dan de eigen verlangende droom is, in den storm en den kolkenden stroom, de taak, de plicht!

[pagina 472]
III Zie, d'avond valt.... de scheemring daalt.... ik glijd op blanke vleugels dezen vrede binnen: Ik weet daar gindsch een veil'ge plaats bereid waar ik kan landen en de rust mag winnen. Rondom mij hangt roerloos Gods eeuwigheid, en zoete vreugd vloeit door mijn ziel en zinnen: De wereld is zoo rijk, zoo maatloos wijd en elke dag is een vernieuwd beginnen! En elken avond straalt daar ster bij ster! Nieuw blijft de wereld als voor 't eerst geschapen, en ook ons hart blijft, met het kloppend bloed, Een bloemenknop, en Gods licht is niet ver: Dit zal ons raken na den nacht van slapen tot wij ons oop'nen voor Zijn liefdegloed.

[pagina 473]
IV Soms ook, in dollen jongen overmoed mijn macht te meten met de macht van 't staal, stijg ik heel hoog, den hemel tegemoet - zet dan de motor af, en stortend val ik af, een dwarr'lend blad, in werv'lende spiraal, een duivelsdraaiend rad - en 't land springt op mij af: een groot en donker graf! Maar dan, wanneer ik ben bijna verloren.... adembeklemmend moment - bijna op 't harde land te pletter vallend.... - ik mij-zelf herken, en, met één greep den wilden neerval remmend, zet ik den handle in den juisten stand, en rustig rijs ik op, omhoog naar wolkenblanke lucht, vervolg glimlachend de onderbroken vlucht.

[pagina 474]
V Rondvlucht Ik ga in de avond door het donker land. Rondom mij zie 'k der steden lichten weemlen, en 't flitsend sein dat rijst aan d'einderrand - rondom mij ook het stergewelf der heemlen dat met zijn eeuwige kring het al omspant. Ons en de wereld: Al wat leeft en ging, wat bloeit en welkt en weer tot bloei moet komen, het staat geplant, voor altijd opgenomen in dit geheel van 's levens cirkeling. Nu is ons hoofd omwonden met een krans van witte bloesems, geur der heiligheid: Voor elk gevaar zijn wij in veiligheid - door storm en stilte gaat de ziel ten dans! Hetzij ik rijs of daal, ik blijf in rust, in evenwicht; ik dompel nimmer onder, want wáar ik ga, omvangt mij Liefdes wonder en altijd land ik aan een lichte kust.

[pagina 475]
VI Gedragen door mijn vleugelpaar, mij zelf bewegend, en gedreven, ben ik getild, gestegen naar de bron van eeuwig licht en leven. Ben ik het zelf, die vroom en vrij de ruime banen nu bewandel? Ben ik het zelf, of.... God in mij die werkt wanneer ik denk en handel? Ik weet: ik ben van God een deel, een golf van Zijn oneindig stromen, maar zonder mij zou onvolkomen de schoonheid zijn van Gods geheel. Ik werd het eeuwig evenwicht: Gebonden aan der aarde zwaarte zweef ik en wentel rond het licht, en daal en klim in volle klaarte. Ik werd de wereld en het Al. In mij vervulde zich het wonder, want ik stijg op en dompel onder, maar ik herrijs na elken val.

[pagina 476]
VII Boven daagsche nood en druk en de stormen uitgeheven, ga ik door den kring van 't leven in een rimpelloos geluk. In den kring van dit Bestaan dat ik weet Gods eeuwig wonder - zonnen, weerlden, sterren, maan zij gaan op noch onder. Elk der weerlden slaat zijn kring om de zon in eeuwen-ronden; elk der zonnen gloed ontving van den Grond der gronden. Op dit machtig scheppingsfeest zijn de dood en 't duister schaduwen der klare luister die ontbloeit aan d'eeuwgen Geest. Boven daagsche nood en druk en de stormen uitgeheven, ga ik door den kring van 't leven. in een rimpelloos geluk Dragende dit ik, dit deel door dit uur van vele uren als één vonk van vele vuren, als één deel van het Geheel.

[pagina 477]
VIII Mattheus, 28: 20. ‘En zie, Ik ben met u alle dagen tot de voleinding der wereld.’ Er wonen in de wereld, in den mensch (wij zijn de ziel, wij zijn de zin der aarde!) nog krachten ongewekt, die wij niet baarden tot werk'lijkheid met daad en wil intens. Wij, die den bouw van het heelal verklaarden en dit doorvorschten tot den versten grens, zijn zoekend nog naar levenszin en waarde, en onvervuld bleef liefde's droom en wensch. Wij zien de werelden: en zij zijn bollen voor ons verstand, uit vuur tot stof verstard; wij zien de zon, en zij gaat op en onder. Wij zien dit niet vanuit ons overvolle met 's werelds eeuwig hart saâmkloppend hart, dat al wat is weet als Gods eeuwig wonder.

[pagina 478]
IX Wij vlogen uit en vonden na dit leven een ander leven, vonden na den tijd het kort bestek door God den mensch gegeven, een andere die duurt.... een eeuwigheid. Wel was het schoon, op vleugels wijd gespreid in zielsextase naar het licht te zweven - maar dalende, hoe arm zijn wij gebleven in 't daagsche dal dat van den top ons scheidt. Welaan, laat ons dezelfde extase dragen die eens de ziel door d'eeuwge staten droeg, door deze wereld in den kring der dagen. Wel is daar leed en bitterheid genoeg, maar ook de vreugd en 't eeuwig welbehagen, en liefde, die vergeeft hem die haar sloeg....

[pagina 479]
X Hier vinden wij de ziel als een kleinood weerspiegeld in het oogenpaar van velen, en elk van hen werd makker en genoot met wie wij vreugd en smarten mogen deelen. Elkander dragend zijn wij, klein, toch groot want wij zijn één: de saamgestelde deelen van 't groots Geheel, dat stralend zich ontsloot: een roos in 't licht, en witte vlinders spelen hun spel van ernst, gelokt door geur en glans - als witte vlinders gaan nu de gedachten uit naar elkaar en 't werd één lichte stoet van kinderen, rank gaand bij zang en dans in 't middaglicht en keerend vóor de nachten, zwaar van 't ontvangen en geschonken zoet

[pagina 480]
XI Tot aan het einde zal ik bij u zijn! O zonneziel, die 't liefdewoord liet trillen machtig van zin, machtig van daad en willen, die 't arm gevangen ik uit angst en pijn hoog in het licht op 't vleugelpaar ging tillen, en sticht Gods koninkrijk op 's weerlds domein de liefdestaat, die kan den ik-wil stillen tot overgaaf hem nopend, groot en rein. In dezen staat van 't al-bevattend leven, in dit mild rijk van rust en harmonie leeft God in hem en hij is éen met 't Zijnde. Uit geest en ziel en lichaam saâmgeweven werd tot één Mensch de groote menschheid, die zich dag na dag ontplooit tot het voleinden.	voetnoot1) Een keuze uit een verzenbundel in manuscript, getiteld ‘De Piloot’.

Vorige Volgende

De pilootGa naar voetnoot1) verzen van Andreas Glotzbach.

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs