De Nieuwe Gids. Jaargang 53

[p. 17]

Relaas van den zesvoudigen dood door Will Wemerman.

Barreman heeft voor de eerste maal getracht, zich te verhangen en het touw is gebroken. Nu staat hij verbaasd en onverwacht weer voor 100% levend, met beide voeten op de krakende planken van zijn zolder. Een eindje touw hangt hem als een raar chineezenstaartje op de rug. Dit is dus het bezwaar van het oude touw. Men leert hieruit, dat zuinigheid soms misplaatst kan zijn. We moeten toestemmen, dat het zonde lijkt, een nieuw touw te koopen (waar men toch nog maar éénmaal plezier van heeft) indien men nog een touw bezit. Maar oude touwen breken. Nu het dan toch mislukt is, haast Barreman zich de sporen van zijn niet volvoerde wanhoopsdaad uit te wisschen. Die sporen bestaan uit, behalve hijzelf in doode lijve, twee eenderluidende briefjes: ‘Leef gelukkig; ik kon het niet, doch zal gelukkig sterven. Vaarwel. B.’ Het eene is verstopt in het botervlootje, waar zijn vrouw het zeker vinden zal, en het andere in de Bijbel van zijn schoonouders, die op de eerste etage wonen. Zijn schoonvader heeft namelijk de gewoonte om éénmaal per jaar uit de Bijbel voor te lezen en wel op Oudejaarsavond, vóór het soupertje. Hij leest dan altijd hetzelfde hoofdstuk (de Bijbel valt op die plaats al vanzelf open) n.l. dat, waarin het verhaal van de Wonderlijke Spijziging met de vijf brooden en de twee visschen voorkomt. Men acht dit als aanvang van een souper zeer goed op zijn plaats. Buitendien houdt schoonvader bizonder veel van visch, en wordt bij

[p. 18]

deze geschiedenis altijd aangenaam herinnerd aan gebakken vischjes, die hij vroeger placht te koopen in een winkel in de Heerenstraat. Hij is van meening, dat ze nu niet meer zoo gebakken worden en zegt dit ook telkenmale hij dit verhaal voorleest.

Bij dit hoofdstuk heeft Barreman, gespoord door zijn sluw vernuft, het briefje gelegd. Hij is er nu zeker van, dat men het niet zal vinden vóór oudejaarsavond. Men zal Barreman dan niet vergeten bij de gebruikelijke herdenkingen in de familiekring.

Barreman doet een tweede poging. Hij gebruikt nu slechts één briefje, dat hij in de keuken op tafel legt, en een nieuw touw.

Dit touw moet heel sterk zijn. Op zijn vraag heeft de touwhandelaar schertsend gezegd: ‘Je ken je d'r wel an ophange’.

Dit geeft Barreman het gevoel dat hij had toen hij zijn fiets verzekerde.

Ditmaal wil Barreman niet op zolder sterven, doch op een stille plek in de Boschjes. Het is gezonder in de buitenlucht te leven - wellicht is het ook gezonder buiten te sterven.

Barreman gaat eerst op de grond zitten, geleund tegen de boom, die hem spoedig in zijn takken dragen zal. Hij zegt het eenige vers dat hij uit zijn hoofd kent (behalve het eerste couplet van het Wilhelmus) een paar malen ontroerd op.

‘Er is een tijd van komen, er is een tijd van gaan.’ Hij kent alleen de drie eerste strophen, dus dat neemt niet veel tijd in beslag. ‘Een onvergankelijk meesterwerk’, prevelt hij.

Hij staat op en slaat het touw over een dikke tak. Op hetzelfde oogenblik slentert een verdwaalde ijscoman tot op de stille plek. Hij tikt op zijn bel en gaat op de kruk van zijn kar zitten, om een stukje te eten.

Is het waardig om in het publiek te sterven?

Barreman vindt geen bezwaren aanwezig. Hij klimt in de boom, knoopt het touw vast en legt een lus om zijn hals.

Meteen valt het hem in, dat die ijsman daar maar doodbedaard zit en eet en kijkt terwijl hij....

‘Zie je niet wat ik doe?’

[p. 19]

‘Ja, je hangt je op.’

Deze openlijke bevestiging van zijn dood bevreemdt Barreman. Als men ziet dat iemand zich wil verhangen, behoort men toch verhinderend op te treden of tenminste onrustig te worden.

‘Maar zou je me dan niet eens tegenhouden?’

‘Ten eerste’, zegt de man, ‘ben je d'r zelf bij; en ten tweede blijven d'r nog zat over.’

Bij deze ergerlijke onverschilligheid ten opzichte van dood en leven ontsteekt Barreman in toorn. Hij springt uit de boom.

‘Je bent 'n botte idioot; 'n walgelijk onverschillige vent.’

Zoo'n man kan alleen maar lachen.

Barreman loopt met groote, booze passen weg.

‘Hé!’ roept de ijsman. Barreman staat stil.

‘Je touw!’

Barreman, verteedert door deze attentie, keert terug, plukt het touw uit de boom en geeft den man een stuiver.

Deze grinnikt: dat as 't nog es mocht voorkomen....

En het komt voor. Uit de aard der zaak (de zaak dat Barreman sterven wil, waarvan het waarom ons niet kan interesseeren) komt het voor.

Men zal Barreman moeten toegeven, dat ‘de strop’ een volkomen verouderd zelfmoordmiddel is. Wat echter alom tot zelfs op zeer groote schaal met gunstige resultaten is toegepast, is: het gas.

Goed. Het gas dus.

In de keuken is een gaskraan. Ook in de huiskamer. De huiskamer verdient de voorkeur; er is meer sfeer en met het nieuwe dressoir zal het er zijn als in een praalgraf.

Barreman installeert zich ten doode.

Hij doet dit wel overwogen. Het briefje van de vorige keer heeft hij bewaard en legt dit op tafel. Het divankleed legt hij voor de deurkier en kussens voor de ramen.

Hij heeft in een roman gelezen, dat de hoofdpersoon dit in dezelfde omstandigheden ook deed en de woorden: ‘zorgvuldig afgesloten’ die in de roman gebruikt werden, komen hem op de lippen. ‘Zorgvuldig afgesloten.’ Nu draait hij de gaskraan open en gaat in een leunstoel zitten.

[p. 20]

Hoeveel schoone of stormachtige, in elk geval toepasselijke gedachten behooren er nu door zijn brein te gaan, terwijl de dood suizend uit de pijp komt.

Het is hem echter volkomen onmogelijk aan iets anders te denken, dan aan die twee woorden uit de roman: ‘Zorgvuldig afgesloten’.

‘Zorgvuldig afgesloten.’ Het is als een melodietje, dat men niet kwijt kan raken. Als een pijnlooze pijn, die men door alles heen blijft gevoelen. ‘Zorgvuldig afgesloten’.

Er wordt hem eenvoudig niet toegestaan iets anders te denken op dit uur van zijn dood.

‘Zorgvuldig afgesloten.’

Plotseling echter komen er twee nieuwe bewustwordingen in zijn brein. De klok staat stil, denkt hij. En nog voor hij deze gedachte verwerkt heeft, ruikt hij gas.

En de gedachten- en daden-associatie is heel sterk in hem: ruik ik gas? dan is er een kraan, die ik sluiten moet.

Barreman staat op, loopt naar de gaskraan en sluit die stevig.

Nu hij zich voor de vierde maal wil zelfmoorden, weet hij dat de eenige ware en schoone manier het water is.

Het moet inderdaad waar zijn, dat men bij verdrinking vóór het stervensmoment nog éénmaal zijn gansche levensloop aanschouwt. En dat is juist wat hij noodig heeft.

Barreman is in zijn jonge jaren tweemaal zeer verliefd geweest. Op Anny en op Netty. Van Anny bezit hij een portret en dientengevolge is hij haar vrijwel vergeten. Het was een dom kind.

Doch van Netty weet hij eigenlijk niets meer, dan dat ze heel mooi moet zijn geweest. Men zou kunnen zeggen: dit weet hij op even dagen. Doch op oneven dagen kwelt hem de veronderstelling, dat ze bizonder leelijk was. Het is ook van gewicht hieromtrent zekerheid te hebben. Was zijn schoon, dan moet het goed zijn te sterven met de gedachte een schoone vrouw bemind te hebben. Was zij leelijk: een reden te meer om te sterven. Deze zekerheid zal hem de verdrinkingsdood nu verschaffen.

[p. 21]

In volle zonneschijn het leven verlaten, denkt Barreman.

Dicht bij zijn huis is een gracht, waarin het water prachtig groen kan zijn en vol beloften voor den goeden (zelf)moordenaar.

Barreman gaat een eindje wandelen, zegt hij.

Zooals zoo'n zon toch schijnen kan! (Het briefje ligt weer in het botervlootje.)

Prettig tot zelfs de dood zoo dicht bij huis te hebben, denkt Barreman, als hij als een herstellende zieke in het zonnetje langs het water wandelt.

En hoe goed dat hij nooit zwemmen geleerd heeft. Het is toch klaarblijkelijk een voor den mensch onnoodige kennis.

Verlangend springt Barreman in het water. Dit is een dag waarop hij denkt, dat Netty leelijk moet zijn geweest.

Het water ontvangt hem koud en vreeselijk, verschrikkelijk nat. Op hetzelfde oogenblik hoort Barreman een plons en voelt hij zich stevig vast gegrepen. Een man, die reeds twee bronzen en een zilveren medaille voor het redden van drenkelingen op een fluweelen lap bewaart, is hem nagesprongen en haalt hem zonder veel moeite weer op de oever. Onthutst en druipend staat Barreman naast het water. Waar toch dadelijk al die menschen vandaan komen....?

Een oud vrouwtje dringt zich door de omstanders naar voren en biedt Barreman iets voor de schrik. Een glaasje water. Nu spreekt Barreman.

‘Verrek; ik komt d'r net uit’, zegt hij.

En nu weet hij nóg niet hoe Netty er uit zag.

De laatste bewuste auto-manslag is tevens de meest eenvoudige. Gif. Men neemt een zekere dosis gif, men valt in slaap en wordt niet meer wakker, terwijl men verder nergens last van heeft.

Iemand heeft eens tot Barreman gezegd: Aspirien da's de pest voor je hart!

Wat is eenvoudiger dan zelfmoord, als men het aangename vergif bij elken drogist tegen matigen prijs kan verkrijgen?

Barreman koopt een buisje aspirien. Verder is het lot hem

[p. 22]

gunstig, want zijn vrouw gaat een dag en nacht uit logeeren. Nu heeft hij de slaapkamer voor zichzelf alleen.

Een briefje legt hij niet meer neer. Zijn vrouw zal hem immers toch wel vinden.

Barreman slikt de geheele inhoud van het buisje aspirine met veel water naar binnen en kruipt daarna onder de wol, waar hij dadelijk slaapt.

De volgende ochtend ontwaakt hij frisch en veerkrachtig op de gewone tijd.

De zon schijnt opgewekt in de slaapkamer en Barreman fluit terwijl hij zich scheert.

Bij het scheren snijdt hij een puistje open, wat hij niet bemerkt. Er komt bloedvergiftiging bij en na een paar dagen overlijdt hij.

En nu is hij dood.