De Nieuwe Gids. Jaargang 53

[p. 525]

Toen Kokkie gestorven was door H.P. van den Aardweg.

Sedert twee dagen ga ik met mijn verstand te rade, en vecht om helderheid. Waarom heeft de dood van Kokkie, die ik maar nauwelijks kende, wier gezicht ik eigenlijk nooit goed en in rust bezien heb, mij zoo hevig getroffen?

In een hoekje van de lichte ziekenzaal, dicht bij het raam, stond haar bed. Vele weken lang heb ik op Kokkie geen acht geslagen. Wanneer ik langs haar ging, gleed mijn blik soms wel even over haar heen, maar zien deed ik haar niet. Tot eenmaal, op een vrieshelderen middag, mijn oogen de hare ontmoetten, en op datzelfde oogenblik verbaasde ik mij het wonder, dat naakt en glanzend in haar oogen lag, nooit eerder ontdekt te hebben. En van dat moment af had ik met Kokkie een stille vriendschap gesloten, die zich uitte in een glimlach, zooals men dien kent op zalen met veel zieken, in een handgebaar, en in een schaarsch woord.

Ik heb uit Kokkie's mond maar weinig woorden gehoord. De ziekte, waaraan zij leed, maakte haar het spreken moeilijk en legde om haar klanken een mist. Ik heb Kokkie eigenlijk nooit anders gezien dan in mist. Haar stem was heesch, bewaasd, en over haar gezicht, dat regelmatig en nobel van vorm was als een beeld uit de Oudheid, lag, toen ik haar opmerkte met mijn hart, reeds de vreemde kleur van een mistigen ochtend.

Maar in haar oogen, die groot en glanzend uit de bleekheid van haar gezicht de wereld instraalden, bloeide het wonder, waarvoor ik geen naam weet.

[p. 526]

De Kerstnacht, waarin Kokkie stierf, heb ik getracht met mijzelf tot een oplossing te komen. Ik wilde weten waarom ik deze Kokkie, die niets anders dan een verschietende ster in mijn leven geweest is, in dien ondeelbaren flits zoo lief had gekregen. Toen ik vocht met de woorden, die de bevrijding moesten brengen van het gevoel, dat mij benauwde, heeft zij tusschen haar laatste witte lakens misschien geworsteld om begrip en om rust.

Misschien is, als een laatste genade op aarde, het verzoenende besef in haar gekomen, dat een menschenleven slechts een voetstap is in den gang der tijden en niet meer dan een enkele ademtocht bij de eeuwigheid, die glimlacht om alle menschelijke zorgen.

Maar bij alle verklaring en bij alle uitwegen, die het verstand zoekt, blijft het hart afzijdig, en kan geen vrede hebben met lieve en goede handen, die niet meer bewegen zullen, en met een kind, dat eenmaal als een moeder op haar gestorven moeder zal neerzien.

Als God bestaat, begrijp ik Hem niet. Want waarom heeft hij haar op dezen Kerstnacht niet geraakt met de tooverstaf van zijn almacht, en tot nieuw leven geroepen?