De Nieuwe Gids. Jaargang 50

[p. 236]

Mijn nicht Edith door Willem Eges.

Wij zitten in de kamer die uitzicht geeft op het plein. Ik zie zwijgend naar de haastige voorbijgangers. Mijn nicht schenkt thee. Ik hoor haar met het servies bezig. Is Edith veranderd? Ja en neen. Zij is vrouw geworden. Haar gezicht was nooit mooi te noemen, wel sympathiek.

- Wat een land! valt zij uit, doelend op den regen.

- Och, zeg ik gelaten, - dat merken wij niet meer.

Zij spalkt haar oogen; ik verwacht een uitval; maar zij zwijgt.

- Alsjeblieft, doet zij kalm, - hier is je thee.

- Merci.

Dan schuift zij op haar divan, leunt onvrouwelijk tegen de opgestapelde kussens. Haar beenen zijn stevig; haar japonnetje lijkt mij het product van een bezoek aan een uitverkoop.

Wat doe ik hier? Haar brief kwam als uit den hemel gevallen. Hij herinnerde mij er opeens aan, dat ik niet geheel zonder familie ben. Hoe kwam Edith aan mijn adres? Brussel is geen enorme stad, zeker, maar -

- Ben je nog niet over je eerste verrassing heen? vraagt ze onverwacht.

- Om je de waarheid te zeggen....

- Mij verrast niets meer.

- Blasé dus, stel ik vast. - Je bent zeventien.... zoowat tijd.

- Hoe kom je aan dat idiote woord! Nee, oververzadigd ben ik niet. - Een pensionaat is 'n kinderbewaarplaats. Meer niet. - Noem m'n houding gestorven passibiliteit.

- Doe weer gewoon, waarschuw ik haar.

- Ik poseer niet.

[p. 237]

- 't Heeft er toch allemachtig veel van, is mijn meening.

Onze woorden stuiten.

Over het plein gaan kinderen. Met de puntzak van hun cape op zijn zij trippelende kabouters.

Zoo was Edith toen ik haar voor het laatst zag. Wij schelen meer dan tien jaar. Haar ouders - toen nog in goeden doen - hielden de familiebetrekkingen met hiaten aan, wat op wederzijdsche vervreemding uitliep. 't Was te voorzien. Mijn vader en die van Edith, hoewel broers, waren in zichzelf gekeerde antipoden; de schoonzusters kozen de partij van hun man. Met den oom en de tante verdween de nicht voor mij.

Later kwam de hoop, iets van haar te zullen hooren. Vergeefs echter. Noch bij den dood van mijn vader, noch bij dien van mijn moeder vernam ik een teeken van leven van haar. Ik deed geen pogingen haar te vinden. Het maakt immers geen verschil of men mét of zónder een nicht leeft.

Mijn ouders lieten mij zonder geld achter, hetgeen mij heel weinig interesseerde. Want voor mij was het een vanzelfsprekend iets. Zoo het anders ware geweest, had ik het een misdaad gevonden.

Mijn vader en die van Ediht hadden een eigenschap met elkaar gemeen: zij waren slechte financiers.

Als jongen van zestien ontgingen mij de financieele capriolen van mijn vader niet. Waar haalde hij, zoo vroeg ik mij af, het geld ervoor vandaan? Moeder noemde mijn opmerkingsgave bemoeizucht.

Later kon ik haar afkeuring te dien opzichte begrijpen; eerst niet.

De gevolgen van mijn vaders levenswijze bleven niet uit. Zijn dood was voor hem, geloof ik, een gewenschte uittocht. De tranen mijner moeder imponeerden mij in 't minst niet. Zij waren te opzettelijk. Echter niet, toen ook zij haar levensgang afsloot. Zij wist mij arm achter blijvend; en dat weten deed haar met oprechte tranen in haar goede oogen sterven.

Ik ging naar Brussel, waar ik een betrekking trof, die mij in staat stelde behoorlijk te leven.

Jaren was ik een eenzame; doch ook daar komt een einde aan. Collega's werden vrienden, oppervlakkige bekenden bevorderden zichzelf tot meer intiemere kennissen. Vanzelf ontging mij het idee nog langer een eenzame te zijn.

[p. 238]

Tot ik den brief van Edith ontving. Ik had dus toch nog een bloedverwante!

Nu nog kan ik haar verzoek, om op dezen dag en dit uur bij haar te komen, niet vatten. Zij spreekt anders dan ik mij voorstelde; zij doet zelfs anders! Haar optreden is zonder achtergrond.

- Ik verwachtte veel van het leven, hoor ik haar stem weer. - 't Is geweldig stom van me geweest....

- Nu ter zake, Edith, zeg ik met nadruk. - Ik wil weten waarom je mij op dezen dag en dit uur....

Zij strekt haar rechterhand uit om mijn woorden te stuiten.

Ik doe humeurig. Dat kind ook!

- Ik zeg je dat ik veel van het leven verwachtte. Ontzettend veel. Hoe vader en moeder leefden, had ik geen notie van. Geld was er, wist ik, dus alles zou terecht komen. Maar het kwam niet terecht.... Tenminste, niet goed....

Ik voel dat ik kwaad word. Wat scheelt het kind! Van haar onbenullige praatjes word ik geen cent wijzer.

Er wordt gescheld en ineens springt Edith op. Haastig schikt zij haar kapsel en gaat naar de gang.

Ik kijk maar weer naar den regen en het plein. Mijn boord doet pijn en mijn teen voelt een gat in m'n sok. Buiten gaan nog steeds haastige voorbijgangers.

Ik vind deze huiskamer banaal. De gordijnen zijn niet meer dan doorzichtige lappen.

Wat blijft zij lang weg! Eerst hoorde ik gestommel, stappen, zacht praten; daarna stilte. Wat beteekent dat alles?

Als Edith met een ontdaan gezicht weer op haar divan zit en zwijgt, vraag ik met mijn oogen wat al deze geheimzinnigheid beduidt.

Eindelijk breek ik op. Wat gaat mij m'n nicht aan!

- Ga niet, zegt zij opeens, - wat ik je verzoeken mag, ga niet weg.

Het is geen genoegen zoo een nicht te hebben....

- Maar begrijp nu toch eens goed, zeg ik. - Ik haat al die onnoozele dingen; ik vind jouw geheimzinnigheid eigenlijk geweldig belachelijk.

Ik vind mijn eigen woorden irriteerend.

- Ik zal je niet langer in 't onzekere laten, belooft zij. - Als de klok vier slaat zal ik je alles zeggen.

[p. 239]

Hier neem ik genoegen mee.

- Kijk zoolang maar naar buiten, helpt zij mij.

Toch doe ik dit liever dan het onzinnig gepraat met haar voort te zetten.

Wij wachten op vier slagen. De wijzers hebben een slakkengang. Het tikken van het uurwerk slaat gaten in de stilte.

Er schijnt voldoende regen gevallen te zijn. De lucht wordt helder en de stappen der voorbijgangers worden trager. Kinderen gaan in groepjes voorbij. Zij komen uit school; hun boekentasschen puilen.

De vier slagen zijn er.

Ik zie mijn nicht aan, en zij mij.

- Ik heb je hier laten komen, begint ze ijselijk kalm, - omdat ik wil afrekenen. Je weet dat ik nog niet lang hier ben; dat ik van 't pensionaat kom; dat ik financieel gedwongen werd hier te komen. Maar je weet niet, dat mij hier een man wacht.... door m'n voogd uitgezocht! Uitgezocht zeg ik je....!

Ik antwoord haar niet. Zoo zij nu zit is ze mooi en flink.

Zij begint heen-en-weer te loopen; haar handen houdt zij op den rug.

- Dat m'n voogd een man voor me uitzocht, och.... dat vind ik niet zoo erg. Nu de zaken eenmaal zoo staan.... M'n voogd is koopman dus practisch. Het ergste is dit: dat ik me niet verkoop. Hoor je me goed?! - Daarom wil ik afrekenen.

Voor ik haar kan antwoorden is ze bij de deur en roept in de opening:

- Alf!.... Alf, kom je?!....

Ik kijk als naar een onbegrepen spel.

Er komt een heer binnen, die stijf bij de deur gaat staan.

- Nu neef en Alf, jullie moeten het weten! roept zij met een sterke stem. - Ik verkoop me niet! Ik ver -

Haar revolverschot lijkt dat van een kanon.

- Ben je gek! ontstelt de heer dien zij Alf noemde.

- Edith! roep ik.

Op onze knieën zijn we bij haar. Haar stevige beenen steken vreemd van onder haar japonnetje dat van een uitverkoop lijkt.

De heer dien zij Alf noemde jammert en ik ga om een dokter.