De Nieuwe Gids. Jaargang 27

[p. 1021]

Naar Brussel door Franz de Backer.

In dit Schelde-dorp, plek van kloeke bengels en blozende meiskens, was de matte blankheid van zijn wangen een pijnlijke uitzondering en zijn oogen, groot-open in hun blauwe kassen, namen soms zoo een droomerige, ongemeene diepte, dat de wijven bedenkelijk met het hoofd schudden en vezelden: ‘Het zal zijn moeder navolgen en ook uitteren, het bloeiken.’

Zijn vader, de dorpsonderwijzer, had, ergens op zolder, een heelen hoop verdufte boeken geworpen. Daar, in die oude rommel, bleef kleine Henri soms met heele uren lezen; wanneer hij maar eenigszins tijd had snelde hij naar boven en verslond oude vertellingen van heksen met leelijke brillen en monden zonder tanden, van zachte, mooie feeën en leutige kaboutermannekens.

Tot zijn vader, bemerkende, dat de jongen ongemeen bleek was en zijn oogen van de koorts schitterden na elke lezing, hem den toegang van den zolder ontzegde. Dan ging Henri eenzaam langs de Schelde liggen in het hooge gers en droomend nakijken de zware booten, die traagjes-aan van den éénen omdraai tot den anderen gleden, tot t' halven in 't vuile, grijze water.

Dien Zaterdagachternoen, wijl er verlof was, lag kleine Henri weer te staren langs den vloed. Zijn vader had dien morgen ter school verteld van Brussel, en nu wou het knaapje alleen zijn met zijn gedachten en zoetjes proeven aan zijn fantasieën over hetgeen vader zei.

Brussel scheen hem nu het wereldwonder en het grootste geluk moest zijn, er te wonen... Hij voelde sinds lang, dat er iets komen moest; dezen nacht nog was hij wakker geworden, weenend, zonder te weten waarom. En thans had hij het gevonden, Brussel

[p. 1022]

was het geluksoord, dat hij moest gaan bezoeken, in Brussel zou hij moeten wonen, of anders werd hij nog droeviger en zou met heele nachten weenen van verlangen in zijn ijzeren bedje.

En in verbeelding zag hij de stad rijzen met slanke torens en marmeren paleizen, die statig verhieven hun gouden daken tot in den hemel. En in de straten wandelden de menschen met de schoonste kleeren aan, fluweel en zijde, zilver en goud, en de vrouwen droegen diamanten kronen. Alleman was gekleed gelijk rijke prinsen en prinsessen, en lachte stillekens van loutere tevredenheid, en riep Henri, dat hij bij hen moest komen en schoone plunjes dragen en wijn drinken en wonen in een huis, waarin men kon stijgen tot in den hemel.

Sterker en sterker werd in zijn herteken het verlangen naar het verre oord en hij werd wonderbaar te moede, omdat hij wist wat er hem scheelde en omdat hij maar te gaan had, om te komen, waar men gelukkig was. Tot in Lebbeke wist hij den weg en daar, had vader gezeid, was een lange, breede weg, met zware boomen langs bei de kanten - en die weg zou hem voeren naar de schoone stad van zijn heimwee.

En het manneken, tot nu toe altijd lijdelijk en droomend, stond op, in een brusk voornemen blozend van opwinding: hij wou naar Brussel gaan, nu, seffens. Ginder kon hij aan vader schrijven om ook maar te komen en niet kwaad te zijn, en samen zouden ze rijk zijn en mooi.

Hij verliet zijn plaats, keek eens eventjes naar zijn dorpken, dat lag half verscholen achter een bosselken en sloeg den binnenwegel in, die leiden moest naar Lebbeke, het dorp, dat hij giste, ginder ergens achter het verre geboomt.

Daar kwamen schoolmakkers langs den weg. Toen ze hem zagen vezelden ze tegen malkander 't een of 't ander over Henri, en keken, verwonderd over zijn rap stappen en zijn opgewondenheid, en ze knikten, stug, na zijn bedeesden ‘goeiendag’.

‘Hebt ge gezien hoe valsch, dat hij keek?’ hoorde Henri vragen.

Dat verkoelde hem wel eenigszins, doch hij zette zijn weg voort en weldra blaakte weer zijn hoop als een zalig vuur en was hij gelukkig, naar die verre tooverstad te kunnen gaan. De bekende streek van rond zijn dorpken herzag hij voor de laatste maal, dacht hij. De wijde polderweiden lagen rustig in den

[p. 1023]

zonneschijn, hier en daar rees een troepken canada's op in kalme eenigheid, en aan de kim verblauwde de boomengordijn, die Lebbeke verstak.

En hij keek maar aldoor naar die verre boomen, tot ze meer en meer verkenbaar werden en plots het kerketorentje oprankte. En dan kwam hij langs een dubbele rij lage huizekens in 't nieuwe dorp. De menschen keken hem eens terloops aan en gingen gezapig weer voort met hun bezigheid. Hij vroeg den weg aan een oude vrouw, die hem met argwaan bezag, denkende, dat hij spotte.

‘Naar Brussel’, herhaalde ze, en haar oogen stonden plots zeer hard.

‘Ik moet langs den weg een commissie doen’, stotterde Henri, en zijn wangen kleurden hevig rond de slapen, want hij had nooit goed kunnen liegen. - Ze zei hem den weg en hij ging verder, tot hij, na langen tijd, de dreef insloeg, die hij hebben moest.

Maar hij werd moeite in de beenen gewaar en dat maakte hem zeer triestig. Ik ben al moe en Brussel is nog zoo ver, dacht hij. Nu en dan dokkerde een boerenkar op den steenweg voorbij, en hij keek die met verlangen na, maar hij dorst niet te vragen, of hij mocht meerijden. Hij sleepte met de voeten in 't stof der zijbaan, traag, diep ongelukkig, want zijn schoenen begonnen toch zoo onbermhertig te nijpen. Dan weer vermande hij zich, met de gedachte aan het doel, en ginder verre, waar een vierkantje lucht tenden de dreef blankte, droomde hij reeds het gouden beeld der stad van zijn verlangen. En opgewekt weer, bemerkte hij niet, hoe het vierkantje lucht altijd even ver bleef en zijn stappekens toch zoo klein en machteloos waren.

Kwam hij langs huizen voorbij, dan blafte een woedende hond hem op de hielen; de zoete droomerij was dan weer verzwonden en hij werd opnieuw zeer triestig, omdat hij nog zoo een klein ventje was, en niet goed stappen kon.

Dan ging de zonne onder en de dreef stond, dien najaarsavond, in een aangrijpend gelaai en de kwistige uitspettering van roode stralen op den grond deed spokerig, als in een benauwelijk vertelselken. Stilaan verminderde het geweldige vuren van alle dingen; - en kleine Henri werd nu ineens zeer bang,

[p. 1024]

omdat hij heel zeker dien heelen nacht zou moeten stappen... Zijn schoenen bleven hem toch zoo zeer nijpen, en hij kreeg krampen in de beenen en boven de knieën. Hij zette zich neer langs den weg, op den boord van een droogen gracht. Toen hij zijn schoenen uitdeed voelde hij iets vochtigs aan zijn afgepijnde voetjes: ze waren één wonde, rood van bloed.

Hij begon nu te beseffen, dat hij dien avond niet ver meer zou kunnen gaan, en zijn hert kromp ineen van 't danig leed, want hij had willen komen, nog voor den nacht, in de gulden en marmeren stad, en hij had zijn intrede reeds voluit gedroomd, monter te midden van verwonderde lieden met schoone kleeren, blijde antwoordende op hun nieuwsgierigheid; en hij had reeds een ander plunje voor hem gefantaseerd, blauw en wit satijn, met kostbare versiersels uit goud en edelgesteenten en ook had hij zich reeds gezien in een schoon paleis met fonkelende koepels; was wonnig-blij geweest in de schittering der weelde, die hem omringde.

En thans was de zonne ondergegaan; eenige teer-malve wolken dreven nog even, tot alles duister en duisterder werd en benauwend de nacht zakte.

Kleine Henri zat nog altijd langs den weg, gansch uitgeput. Een naar gevoel kwam hem rond het hert geslopen en zijn hoofdje begon te draaien. Hij zag zijn zwakte in, hij was nog zoo bitter-kleintjes - te klein om naar Brussel te gaan.

't Werd volop donker.

En plots begon de wind te huilen ‘hoe, hoe!’ als een reus, die de kinderen bang wil maken. De takken der boomen kraakten en daar buitelde ineens uit elken boom een kabouterken, dat een stuksken keers beschermde met bei zijn handen. En de gezichtjes der dwergen, fel-rood belicht, grijnsden vervaarlijk.

De mannekens schaarden zich rond kleine Henri. Ze hielden hun keerskens in de schelp van hun handen en ze dansten tergend en wild, en ze riepen ‘hoe, hoe!’ lang en vreeselijk. En ze lachten wreed, omdat de kleine jongen de tooverstad niet had kunnen bereiken en daar lag in den gracht, half dood van schrik en pijn. Ze stonden plots alle stil, en bliezen alle te gelijk hun keersken uit. Ze waren weg. Maar dan trok een stormende vlucht boven het hoofd van Henri en hij zag een menigte oude wijven, in hun hemd, te paard op een bezemstok, in de

[p. 1025]

lucht rijden. Ze riepen malkander luid en scherp toe, en hun tandelooze mond lachte afschuwelijk, toen ze het knaapje zagen. Ze wezen het aan malkander met 't kwaadste plezier, want zij ook waren blij omdat het ventjen onmachtig was.

En toen verdween alles en Henri lag te snakken naar asem, want zij, die ineens dwergen en tooverheksen zien, moeten sterven dienzelfden nacht.

Maar plots schoot uit alle hoeken een breed, gulden licht, dat schitterde meer en meer, en daar rees vóór den gelukkigen kleinen jongen een oneindige stad, met torens en paleizen tot in den hemel.

De menschen - in prachtige kleeren - ondervroegen hem nieuwsgierig en hij stapte monter door de schoone straten, die met zilver gekalseid waren en waarop men wit suiker had gestrooid, maar een groot, machtig huis. De menschen lieten hem binnen en hij schreef seffens een briefken naar zijn vader, om ook te komen. En hij besteeg de gouden trappen van het huis, hoog, hoog, tot hij gewaar werd een groote leegte in zijn hoofd en wolken zag drijven beneden en boven hem.

En daar spleten de wolken open en een jonge vrouw trad, verblindend van licht, naar kleine Henri en ze streelde hem zacht het klamme voorhoofd en ze zoende hem de gloeiende wangen.

En toen het manneken ze dierf bekijken, werd zijn borst te klein voor zijn uiterst geluk.

‘Moederken!’ snikte hij.

_* * _*

En als men 's anderendaags het arme bloeike vond - koud en het hertken klopte niet meer - dan werd ieder, die het zag, bevreesd voor die groote, grijze oogen, die zoo strak nog schenen te volgen een droom - een mooien, stouten kinderdroom.