De Nieuwe Gids. Jaargang 26

[p. 311]

De brief door Fr. de Backer.

Toen Charelke dien morgen op de speelplaats kwam, kreeg hij plots 't besef van zijn plicht: nu zou hij niet spelen!

Mama had hem zoo dikwijls gezegd: Charelke, nu moet ge eens wel oppassen, jongen; dat ge een goeden nieuwjaarsbrief maakt, papa zal toch zoo tevreden zijn. En ze had hem dan een papier getoond, met schoone gouden lijstjes en een blond krullebolletje in den linkerhoek, een lief engeltje, dat aan Charelke geleek, meende mama. In de school zou hij langzaam en zorgvuldig met de hulp van masoeur, schoone letterkens op dien brief schrijven en hij zou hem dan met Nieuwjaar van buiten opzeggen: wat ging papa verwonderd zijn!

Dien morgen vouwde mama met duizend zorgjes een stuk papier rond den brief en zei wel honderd maal dat Charelke die nu zeer voorzichtig moest dragen, zorgen dat zijn handjes niet vuil werden, niet met marmers of tol spelen - en vele dingen meer.

En nu stond Charelke op de speelplaats het spel ga te slaan van de makkertjes.

Lotje en Angèle dansten; hij hoorde 't snorren van het koord en bekeek het lustig trippelen der beentjes en het soms-een-weinig-opslaan der witte onderrokjes. Jefke speelde met den tol: die kon u den tol zoo schoon kappen in de aarde, dat hij altijd in een schoon kringetje ronddraaide en draaide, draaide, wel tien minuten lang.

Anderen liepen Christine tergen, die ‘er aan was’ in 't katje spelen, en een giechelend broekventje trachtte te vatten.

[p. 312]

Met een vinger in den mond zag Charelke dit alles aan, iets of wat spijt gevoelend toch niet mee te kunnen doen, maar zijn handjes moesten proper blijven om straks het groote werk te gaan aanvangen.

Daar klonk het! Nog wat geroep, en stilzwijgend schoven de kinders in rij naar binnen. Charelke, met voorzichtige stapjes, kwam de laatste binnen, het papier tusschen de vingers, heel lichtjes.

Masoeur zei den ‘Onze Vader’ en dan den ‘Wees gegroet.’ De kinderen zeiden het mede, en 't was in de klasse een stil liedje, een eentoonig voosje geneuried door fijne stemmetjes. Dan waren het de ‘tien geboden Gods’ en enkel de meest gevorderden zongen dit mee, want dit is al zeer moeielijk, de tien geboden Gods. Charelke, met zijn handjes pieus gevouwen, bekeek immer het klein papieren pakje. Hij droomde van schoone letters, en van Nieuwjaar, en van vele kusjes van mama en papa en van een grooten peperkoek met een suikeren beeld in 't midden en suikeren fondant-versiersels er rond. Wijl masoeur nu het ‘Symbolum des Geloofs’ zong en de geleerdsten der klasse van tijd tot tijd hun woordje plaatsten, zag Charelke zoovele dingen van Nieuwjaar! Wie weet zou hij dan geen glaasje Madera mogen meedrinken... En dan, al die wenschen, en die kusjes, en die peperkoeken, die chocolade en die pralines en zooveel lekkere zaken nog... en weer wenschen en kusjes...

Masoeur had gedaan met bidden. De leerlingen namen hunne leien en 't was op 't geklop van de houten boordjes tegen de banken, dat Charelke dacht dat hij in de klasse was en niet in zijn bedje om van zoovele dingen te droomen.

‘Nu gaan de kinders heel braaf hun Nieuwjaarsbrief op hun lei schrijven; die de schoonste schrijft heeft een punt voor om de eerste te zijn met de prijsuitdeeling.’

Masoeur ging op de eerste bank zitten, nevens Charelke den brief helpen schrijven van Angèle. Charelke was wat boos op Angèle, omdat ze vóór hem zou gaan. Hij schreef toch maar op zijn lei den schoonen Nieuwjaarsbrief, waarin gezegd werd dat Charelke altijd braaf zal zijn en altijd zijn best zal doen ter school... En dat God de ouders van Charelke nog lang en gelukkig zal doen leven - en hiernamaals het eeuwig leven zal schenken...

[p. 313]

't Was heel stil in de klasse. Enkel hier en daar krijschte een te harde griffel op de schalie. 't Was een stilte vol spanning, iedereen wou de eerste zijn en 't beste schrijven, en, geheel aan zijn werk, zweeg en ademde schier niet meer... Daar snorde een bromvlieg door de klasse, met een zot gedoe beschreef ze groote kringen in de lucht, keerde en draaide en wentelde overal rond, vloog tegen een vensterruit aan, bleef daar nog wat ronken en rustte zich dan een poosjen uit van 't danig geweld.

Een voor een kregen de kinders gedaan. Ze liepen van hun plaats om malkanders werk te bezien en te schatten, inwendig wel wat gestoord als zij een schooner werk dan het hunne kregen te zien.

‘Marieken, Jef heeft hier zoo schoon geschreven!’

Jef was blij dat zoovelen het gehoord hadden en vooral dat Marieken nu wist dat hij zoo schoon kon schrijven. Charelke bekeek Masoeur en zag dat ze nog volop bezig was met Angèle. Hij gleed van zijn bank weg en kroop onder twee andere banken om eens te gaan zien naar 't werk van Jef. ‘'t Mijne is toch beter’, dacht hij, en kroop op zijn bank terug, juist toen masoeur tot hem overging.

‘Stil zitten! Allen op uw plaats! Teekent wat ge wilt op den anderen kant van uw lei, die de schoonste teekent krijgt een santje.’ Dit was de groote belooning! Al de kinders gingen vol ijver aan 't werk en 't was stil, plechtig-stil, toen masoeur met Charelke begon. Zij zette zich dicht bij hem; hare blanke vingers ontvouwden het pakje, namen den brief en legden hem op het papier vóór Charelke. Charelke voelde zich ontroerd: nu was de groote stond aangebroken! Hij zag eens even met zijn groote blauwe kijkers op naar masoeur en voelde een oneindig vertrouwen in haar. Masoeur nam een potlood en teekende eenige puntjes op de lijntjes om te weten waar ze moest beginnen. Zij gaf Charelke een pen en nam zijn handje. Toen begon het.

Heel langzaam rees en daalde de pen onder de kundige drukking der hand van masoeur. Sierlijk en slank stonden een voor een de zwarte letters op het hagelwit papier... ‘o masoeur’, dacht Charelke, ‘geleerd als gij zal ik nooit worden!’ Hij meende nochtans dat hij ook wel al wat geleerd was, want masoeur schreef toch alleen den brief niet...

[p. 314]

Dan spande zich al zijn aandacht, tot brekens toe... Een lipje van zijn tong drukte hij in den hoek van zijn mondje en hij fronste het voorhoofd, wel beseffende dat er iets oneindig gewichtigs aan 't gebeuren was. Hij zag de geboorte van elke nieuwe letter aan als iets mysterieus, iets bovennatuurlijks als uit een sprookje...

Men kwam aan 't einde:

‘van Uw beminnend zoontje,
Karel.’

Dat trof hem wel, en meer nog nu dan de vorige malen, dat hij nu ‘Karel’ moest schrijven. Dat was zoo ruw, vond hij, en 't zou hem voorzeker veel verdriet aandoen, moest mama hem nu Karel gaan noemen, en niet meer Charelke...

't Was gedaan! Wat schoone brief! O, die mooie letters, zoo regelmatig en gelijkloopend, ze kregen zoo een beteekenis in het hoofd van Charelke! -

Masoeur ging eens naar het teekenwerk van de leerlingen zien.

- ‘Wat zal mama tevreden zijn vandaag!’ dacht Charelke.

Masoeur ging langzaam tusschen de banken, aanmoedigend en goedkeurend, zoo heel zacht, dat de kinders voelden, dat het hun goed deed.

- ‘Wat zal mama tevreden zijn vandaag!’ dacht Charelke, en hij kneep en wreef zijn gevouwen handjes tusschen de knieën van danig geluk. Hij hoorde de zoete stem van masoeur aan den anderen kant der klasse en voelde innige dankbaarheid voor haar, - maar toch ook wel een beetje hoogmoed, omdat hij er ook 't zijne had aan gedaan...

Masoeur gaf het beddeken aan Marieken, die een schoon kruis had geteekend op een hoogen berg. Marieken werd rood en straalde van vreugde. Maar al de kinderen hadden even wel geschreven, zei Masoeur, en ze wist waarlijk niet wie de eerste zou kunnen zijn op de prijsuitdeeling. ‘Neen, kinders, ik weet het waarlijk niet... gij moet eens allen uw best doen, eens allen op uw allerbest werken, dan zal ik misschien nog kunnen zien wie de beste is... Maar het zal toch heel moeilijk gaan...’ En ze nam een houding aan, als voelde ze de oplossing van dat gewichtig vraagstuk als iets boven haar krachten... En de

[p. 315]

kinders luisterden, en 't was hun aan te zien hoe in elk hoofdje plannen werden gesmeed.

Daar belde het. Een ‘Onze Vader’ en een ‘Wees gegroet’ zongen door de klasse en de kinders gingen spelen.

Charelke won vijftien marmers - een heele schat! Nooit was hij gelukkiger geweest dan vandaag. En hij voelde de opgetogenheid van zijn hartje zooals hij dat nog nooit had gevoeld. O, die brief! Mama! Papa! Nieuwjaar! - de marmers!

In de klasse haakte hij naar het uur der verlossing, want wat ging mama tevreden zijn!

Masoeur vouwde netjes zijn brief in het papier en toen het belde en het bidden gedaan was, ging Charelke, prettig en gelukkig, naar huis, met den brief.

Christine ging mee, en Angèle, en Jefke. Hij was zoo gaarne bij Christine; die had reeds haar eerste communie gedaan... Het was zoo een braaf, zoo een kraaknet, zoo een heilig meisje... Ja, dat was een heilige voor later, dacht Charelke. - Daarbij, Christine, geleek dit niet aan Christus! En vertellen dat die kon!

Christine vertelde nu weer zoo schoon van 't stalleke van Betlehem, van 't kindeke Jesus in de kribbe, van Maria en Jozef, van den os en den ezel met hun warmen adem, van de knielende herders, van de schitterende sterre boven het stalleke, van de drie koningen...

Het had juist geregend en 't waaide nogal hard. Van 't danig luisteren was Charelke reeds twee maal volop in de modder gegaan. Hij spande zijn oortjes open en zijn gelaat nam gulzig elk woordje van Christine op...

- ‘En ze brachten het Kindeke zulke schoone dingen mee! Goud, wierook en myrrhe, iets dat nog veel geuriger is dan wierook. En ze knielden voor de...

- Ai!

De wind had den brief uit de handen van Charelke gerukt. Het papier waaide los en papier en brief vlogen verder, - verder. Charelke holde den brief achterna, en voelde onduidelijk hoe groot de ramp was die hem daar zoo plots overviel. Hij liep en liep en zag den schoonen brief langs de waterplassen scheren, zag in 't draaien van 't papier het lief engeltje bevuild - zag hoe de wind eindelijk den brief openkletste in de modder...

[p. 316]

O, die brief! 't Vuil water liep er af in zwarte kronkelbeekjes en gansche kladden modder kleefden er aan...

Verder stonden Christine en de anderen angstig te roepen:

‘Is hij bevuild?’

Charelke zag nu dat al zijn geluk ineens verbroken was... Hij voelde eenige stonden iets wrangen in zijn eng borstje en kroppen in zijn keel... En eindelijk barstte hij los in een wanhopig snikken, en elke snik snokte ruw door zijn hoofdje: ‘Och mamatje! - mamatje!...’