De Nieuwe Gids. Jaargang 14

Regelnummers proza verbergen

[p. 33]

De hel van Dante Alighieri. Door H.J. Boeken.
De twintigste zang.
vervolg van den achtsten ommegang.

De dichters trekken den vierden Buidel over waarin de toovenaars en waarzeggers wegens hun gewaande vóórzienigheid worden gestraft met achterwaarts-gekeerden stand hunner hoofden o.a. Amphiaraüs, Tiresias en Manto.

1Van nieuwe boete voegt het mij verzen te maken 2en stof te geven aan den twintigsten zang van het 3Gedicht, dat is over de Ondergedompelden.

4Ik was reeds geheel en al bereid om te schouwen in 5de ons ontdekte diepte, die van doodelijke jammer-6klacht overliep: 7en ik zag volkeren door de rondloopende valei 8naderkomen, zwijgende en weenende, met dien tred, 9welken in deze wereld de bedevaarten houden.

10En toen mijn gezicht nog lager op hen nederdaalde, 11bleek het mij dat elk verwonderlijk van de kin af 12tot aan het begin van de borstkas verdraaid was: 13zoodat hun gezicht naar den kant der lendenen 14gekeerd was en het achterwaart gaan hen voegde 15daar het vóóruitzien hun ontnomen was.

16Misschien is er wel eens iemand door de kracht
van een beroerte aldus heelemaal omgedraaid; maar

[p. 34]

17ik heb het nooit gezien en ik geloof niet dat het 18bestaat.

19Lezer, indien God u vrucht doet hebben van uw 20lezen, ga dan bij u zelven na hoe ik mijn aangezicht 21droog kon houden, 22toen ik van dichtebij onze beeltenis zoo verdraaid 23zag, dat het weenen der oogen den aars besproeide 24langs den naad.

25Ik tenminste weende, geleund tegen een der rots-26blokken van den stuggen rotswand zoodat mijn²⁶ 27Geleide tot mij zeide: ‘Zijt gij nog als een van de
andere dwazen?

28Hier leeft de barmhartigheid wanneer zij wel ge-29storven is. Wie is er misdadiger dan degene die 30bij het oordeel Gods medelijden medebrengt.

31Omhoog het hoofd, omhoog en zie dengene voor 32wien, voor de oogen der Thebanen, de aarde zich 33opende waardoor allen schreeuwden: ‘Waarhenen
stormt gij, 34Amphiaraüs, waarom laat gij den oorlog varen?’ en 35hij hield niet op van in de diepte te vallen tot hij was 36bij Minos die een iegelijk onder handen neemt.

37Merk wel wat hem de schouderbladen tot borst 38heeft gemaakt; omdat hij te veel vooruit wilde zien 39kijkt hij nu naar achteren en doet hij eenen achter-
waartschen gang.

40Zie Tiresias die zijn voorkomen veranderde, wan-41neer hij van man tot vrouw werd, algeheel van 42leden verwisselende; 43en voorts moest hij eerst dezelfde twee ineenge-44kronkelde slangen voor de tweede maal slaan om 45wederom de mannelijke veêren terug te krijgen.

46Aruns is dat met den buik tegen zijn rug die in

26 Aruns, een waarzegger uit Lucanus.

[p. 35]

47het gebergte van Luni, waar de Carrariër wiedt, 48die beneden gehuisvest is, 49tusschen witte marmerblokken de spelonk voor zijn 50verblijfplaats had; vanwaar hem niet het gezicht be-51nomen was om naar de sterren en de zee te zien. 52En gene, die de borsten, die gij niet ziet, bedekt 53met de loshangende haarlokken en aan den anderen 54kant alle de harige plekken heeft, 55zij was Manto, die zoekende was over vele landen; 56voorts zette zij zich daar waar ik geboren ben; 57waarom het mij gevalt dat gij een weinig naar mij
luistert.

58Nadat haar vader uit het leven uitging en Bacchus'⁵⁸ 59stad onderworpen werd, ging deze langen tijd door 60de wrereld.

61Boven in het schoone Italië ligt een meer aan den 62voet der Alpen, dat Duitschland afsluit aan den 63kant der Tirolers, en heet Benacus.

64Uit duizend, geloof ik, en meer beekjes wordt tus-65schen het Gardameer en Val Camonico de Pennische 66Alp door het water besproeid, dat in het gezegde
meer zich vergaart.

67Er is een plaats midden in het meer waar de bis-68schop van Trente en die van Brescia en die van 69Verona, indien hij die reis deed, het teeken des
kruizes zou mogen geven.

70Daar waar de oever rondom het laagste is, ligt 71Peschiera, een schoon en sterk pantsier, dat de in-72woners van Brescia en die van Bergamo kan scheiden. 73Daar gebeurt het dat al dàt water valt, hetwelk in 74den schoot van het meer Benacus niet kan blijven 75en dat wordt daaronder tot een rivier door de
groene weiden.

76Zoodra het water begint te loopen, dan heet het

58 haar vader, Tiresias. Bacchus' Stad, Thebe.

[p. 36]

77niet meer Benacus maar het heet Mincius tot aan 78Governo, waar het valt in den Po.

79Niet ver heeft het geloopen of het vindt eene delling, 80waarin het zich uitspreidt, en die delling maakt het 81tot een poel en in den zomer pleegt die delling
den mensch kwaad te zijn.

82Daar langs gaande zag de rauwe maagd een stuk 83land in het midden van het moeras dat onbebouwd 84was en zonder inwoners.

85Daar, om alle verkeer met menschen te ontvluchten, 86verbleef zij met hare slaven om hare kunsten uit 87te oefenen en daar leefde zij en daar liet zij haar
ledig lichaam.

88De menschen daarna die daar rondom verspreid 89waren, verzamelden zich op die plaats, die sterk was 90door het moeras, dat zij aan alle kanten om zich had. 91Zij maakten hunne stad op dat doode gebeente; en 92naar haar, die het eerst die plaats verkoor, noemden 93zij haar Mantua.

94Reeds was het volk binnen in haar talrijker gewor-⁹⁴95den voordat de overdwaalsheid van Casalodi door 96Pinamonte verschalkt werd.

97Daarom zeg ik u dat zoo gij ooit den oorsprong van 98mijn land mocht hooren afleiden, geen leugen de 99waarheid moge verduisteren.’

100En ik: ‘Meester, uwe redeneeringen zijn voor mij 101zoo zeker en winnen zoozeer mijn geloof dat alle 102andere voor mij zouden zijn als doove kolen.

103Maar zeg mij van dat volk dat daar voortgaat of 104gij er nog iemand ziet der aandacht waardig; daar 105mijn geest alleen daarop doelt.’

94 Pinamonte heeft graaf Albrecht Casalodi heer van Mantua overreed om de beste van zijne aanhangers uit zijne stad te verbannen toen zijn raad was opgevolgd heeft Pinamonte zelf zich van Mantua meester gemaakt.

[p. 37]

106Toen zeide hij tot mij: ‘Die daar van de kinnebak 107zijn baard doet nederdalen op de gebruinde schou-108derbladen, bij was, toen Griekenland van mannen
zóó ledig was, 109dat er nauwelijks overbleven voor de wiegen, waar-110zegger, en hij, gaf met Calchas in Aulis het teeken 111om de eerste ankertouwen los te snijden.

112Eurypylus heette bij en zoo noemt hem ergens mijne¹¹² 113hooge tragedie; gij weet dat wel, gij die haar geheel 114en al kent.

115Die andere, die in de lendenen zoo dun is, was 116Michel Scott die waarlijk het spel der magische 117streken verstond.

118Zie Guido Bonatti, zie Asdente, die nu wel wilde¹¹⁸ 119dat hij zich bij leder en leest gehouden had, maar 120te laat berouwt het hem.

121Zie de ongelukkigen die draad, spoel en spinrokken 122lieten varen en waarzegsters werden; zij deden 123kwade kunsten met kruiden en afbeeldsels.

124Maar kom nu, daar Kaïn met zijn takkenbos reeds¹²⁴ 125de grens houdt der beide halfronden en onder 126Sevilla de golven raakt.

127En reeds was gisternacht de maan vol: wel moet¹²⁷ 128gij u te binnen brengen dat geene wending door 129het diepe woud u schaadde.’

130Aldus sprak hij tot mij en ondertusschen gingen 131wij voort.

112 Zie Aeneïs II 114.

118 Asdente, een mistieke schoenmaker.

124 Kaïn's gezicht zag men oudtijds in de maan en over Sevilla trok men de Meridiaan, die de twee halfronden scheidt.

127 Hier wordt wederom evenals aan het einde van den achtsten zang de tijd aangegeven naar den voor de didders onzichtbaren stand der hemelteekenen n.l. één uur na zonsopgang van den tweeden dag, den stillen Zaterdag.

[p. 38]

De een-en-twintigste zang.
Vervolg van den achtsten ommegang.

De beide Dichters zien in den vijfden Buidel de omkoopbare staatslieden, en ontmoeten een drom duivels, die hen eerst tegenhouden doch na onderhandeling geleide geven.

1Aldus gingen wij van brug tot brug, nog andere 2dingen bepratend welke mijn blij-eindend Dicht niet 3mee te deelen acht, en wij bereikten den top, wanneer 4wij stilstonden om de volgende kloof te zien van de 5Buidelen des Kwaads, en de volgende ijdele klachten; 6en ik zag die kloof verwonderlijk donker.

7Gelijk in het Arsenaal der Venetianers des winters 8het kleverig pek ziedt om hunne kranke houten te 9heelen 10die niet kunnen zeehouden, en in dien tijd maakt 11deze zijn hout nieuw en gene kalefatert de ribben 12van dat schip dat meerdere reizen gemaakt heeft; 13die hamert aan de voor- en gene aan de achtersteven; 14een ander weer maakt riemen en die weer draait 15kabels en gene stopt het kleine en het groote zeil; 16zoo niet door vuur maar door goddelijke kunst 17kookte daar beneden een dik wak van pek dat van 18alle zijde aan den kant bleef kleven.

19Ik zag het pek, maar in het pek zag ik niets anders 20dan de bellen, welke het koken deed opstijgen en

[p. 39]

21ik zag het pek gansch zich belgen en saamgeperst
weer zinken.

22Terwijl ik daar beneden met starren blik keek, sprak 23mijn gids: ‘Wacht u, wacht u.’ en zoo sprekende 24trok hij mij tot zich van de plaats waar ik stond. 25Toen draaide ik mij als de man die te laat ziet, dat, 26wat hem voegt te ontvluchten en wien plotselinge 27schrik verdwaast, 28zoodat hij door het zien niet denkt aan het ver-29trekken: en ik zag achter ons eenen zwarten duivel 30rennende over den rotsweg naderkomen.

31Wee hoe woest was hij in het aangezicht en hoe 32bitter scheen hij mij in zijne gebaren met de vlerken 33gespreid en licht op zijne voeten.

34Zijnen schouder die spits en ontzaglijk was, bezwaarde 35een zondaar met beide de heupen en gene hield in 36den greep zijner vingeren de wreef van diens voeten. 37Van onze brug riep hij: ‘Kwaad-klauwen, ziet hier 38een van de overheden van Santa Zita: legt hem³⁸ 39onder, daar ik wederkeer 40naar dat land dat er wel mede voorzien is: elk man 41is daar rechtverdraaier behalve Bonturo: van neen⁴¹ 42maakt men voor geld daar ja.’

43Daar beneden smeet hij hem neer en hij ging weer 44heen over den harden rotsweg en nooit werd bloed-45hond met zoo groote vaart losgelaten om den dief
te achterhalen.

46De zondaar dook onder en kwam tot een boog ge-47bogen weer boven; maar de duivelen, die de brug 48tot beschutting hadden, schreeuwden: ‘Hier is 't⁴⁸
geen plaats voor de heilige buiging.

38 Santa Zita schutsheilige van Lucca

41 Bonturo d.i. ironie want juist Bonturo was de ergste.

48 De heilige buiging dit slaat op de gebogen houding waarin volgens ers 46 de zondaar wêer bovenkwam.

[p. 40]

49Hier zwemt men anders dan in den Serchio; daarom⁴⁹ 50indien ge niet naar onze gaffels verlangt: kom 51dan niet boven op het pek.’

52Voorts sloegen zij de tanden van meer dan honderd 53gaffels in hem en ze zeiden: ‘Ondergedompeld volgt 54het dat men hier danst, zoodat gij, als ge kunt, in
geniep wat kunt weghalen.’

55Niet anders laten de koks hunne dienaren het vleesch 56midden in den ketel met de haken onderdompelen 57opdat het niet boven drijve.

58De goede meester: ‘Opdat niet blijke dat gij hier 59zijt,’ zeide hij tot mij: ‘houd u plat achter een 60rotsblok opdat gij eenige beschutting hebt.

61En om eenige beleediging die mij wordt aangedaan, 62word daarom niet bang, daar mij deze dingen 63bekend zijn, omdat ik wel een andermaal bij zulk
een ontmoeting was.’

64Voorts schreed hij voort over het toppunt van de 65brug: en toen hij op den zesden oeverrand gekomen 66was, had hij wel noodig een rustig voorhoofd te
hebben.

67Met die woede en met die stormachtigheid waar-68mede de honden naar buiten loopen achter den 69armen man die om een aalmoes vraagt plotseling,
daar waar hij stil blijft staan, 70zoo kwamen genen van onder de brug te voor-71schijn en richtten alle de gaffels tegen hem, maar 72hij riep: ‘Niemand van u zij gram.

73Voordat uw vork mij grijpe, kome één van u naar 74voren, die mij hoore, en dan bezinne men zich of 75men mij zal prikken.’

76Allen riepen: ‘Ga gij, Kwaad-staart!’ waardoor een 77zich opmaakte, maar de anderen stonden stil; en

49 Serchio de rivier waaraan Lucca ligt.

[p. 41]

78hij kwam tot hem zeggende. ‘Wat baat het hen?’⁷⁸ 79‘Gelooft gij, Kwaadstaart, mij hier gekomen te zien,’ 80zeide mijn Meester: ‘tot nog ongedeerd door al uwe 81wapenen, 82zonder den wil der Godheid en de gunst van het 83noodlot? laat mij gaan, daar men in den Hemel 84gewild heeft dat ik eenen anderen den woesten weg
wijze.’

85Toen was zijn trots dermate gevallen, dat hij zich 86den gaffel voor de voeten liet vallen, en tot de 87anderen zeide: ‘Nu worde hij niet gestoken.’

88En mijn Gids zeide mij: ‘Gij, die daar gansch plat 89tusschen de rotsen van de brug zit, kom vreezeloos 90weer tot mij terug.’

91Waarom ik mij opmaakte en snel tot hem kwam; 92en de duivelen kwamen allen naar voren zoodat ik 93vreesde dat zij zich niet aan het verdrag zouden
houden.

94En zoo zag ik eenmaal de krijgsknechten vreezen 95die onder verdrag uit Cabrona uitgingen, daar zij zich
tusschen zoovele vijanden zagen.

96Ik drong mij met mijn gansche persoon tegen 97mijnen leidsman, en ik draaide mijne oogen niet⁹⁷ 98naar den kant van hunne verschijning, die mij niet 99malsch leek.

100Zij streken de gaffels en: ‘Wilt gij,’ zeide de één

78 Ik volg hier de lezing ‘Che gli approda’.

97 Caprona, eene sterkte der Pisanen, hun door die van Lucca, die met de andere Guelfen verbonden waren, ontnomen. In 1290 echter noopten de Pisanen onder den Graaf van Montefeltro de bezetting van Caprona tot de overgave der sterkte, onder beding dat ze invrijheid mochten weggaan. Bij het uittrekken, verhieven zich onder de Pisanen de kreeten van: ‘Pakt hen, pakt hen’ hetgeen de grootsten vrees onder die van Lucca deed ontstaan en Dante zelf woonde dit vooral bij.

[p. 42]

101tegen den ander: ‘dat ik hem op het kruis rake?’ 102En zij antwoordden: ‘Ja, maak dat gij hem raakt.’ 103Maar die duivel, die zich met mijnen Gids had 104onderhouden, wendde zich snel om en zeide: ‘Houd 105op, houd op, Pluk-haar!’

106Voorts zeide hij tot ons: ‘Langs dezen rots-weg zult 107gij niet verder voort kunnen gaan, daar de zesde 108boog tot op den bodem gansch vermorzeld ligt: 109en indien toch het verder voortgaan u gevalt, gaat 110dan voort over dezen dam: dicht bij is een andere 111rotsrug, die u een overgang geeft.¹¹¹

112Gisteren, vijf uren later dan dit uur, hadden zich¹¹² 113twaalfhonderd zes en zestig jaren vervuld, sedert 114hier de brug gebroken werd.

115Ik zend daar henen dezen van de mijnen om te 116zien of iemand daar een luchtje schept: gaat met¹¹⁶ 117hen, want ze zullen niet kwaadaardig zijn.

118Kom naar voren, Zeilstrijker en IJstrapper,’ begost 119hij te zeggen: ‘en gij Hondsnoet: en laat Ruigbaard 120het vendel voeren.

121Bes-luster kome achter hem, en Draken-muil, 122Everzwijn met de slag-tanden, en Bullebijter, en 123Schim-vlerk en Zotte Rood-mond.

124Doorzoekt rondom de kokende pek-wakken; laat 125dezen ongedeerd zijn tot aan den volgenden rots-weg, 126die gansch ongebroken over de kuilen gaat.’

127‘Wee mij! Meester, wat is dat wat ik zie?’ zeide

111 Zooals uit zang XXIII zal blijken, is dit een leugen.

112 Het is nu 10 uur in den voormiddag van den stillen Zaterdag des jaren 1300. Op het oogenblik van Jezus' sterven, gebeurde de aardbeving, reeds in Zang XII vermeld, en die zich het meest hier bij de huichelaars deed gevoelen, daar zij voornamelijk Jezus' veroordeeling bewerkten. Jezus stierf 3 uur namiddag.

116 een luchtje schept, d.i. uit het pek naar buiten kijkt.

[p. 43]

128ik: ‘zie, laat ons alleen en zonder geleide gaan, 129indien gij weet te gaan, want ik verlang dat
geleide niet.

130Indien gij zoo opmerkzaam zijt als gij pleegt, ziet 131gij niet dat zij de tanden knarsen en door de wenk-132brauwen ons met pijn bedreigen?’

133En bij tot mij: ‘Ik wil niet dat gij vreest. Laat ze 134maar tanden knarsen zooveel het hen lust, want 135dat doen ze tegen de pijn-lijdende gekookten.’

136En over den linker rotsweg zwenkten zij; maar eerst 137had ieder tot teeken de tong uitgestoken en de tan-138den laten zien aan hunnen aanvoerder.

139En deze had van zijn aars een trompet gemaakt.

[p. 44]

De twee-en-twintigste zang.
Vervolg van den achtsten ommegang.

Onder het schrikwekkend geleide van een drom duivelen gaan de beide Dichters den vijfden Buidel verder langs en zij aanschouwen eene schermutseling tusschen Duivelen en Rechtsverdraaiers.

1Menigmalen zag ik ruiters uit de leger-plaats op-2breken, den storm beginnen, of hunne monstering 3doen, en menigmalen den terugtocht blazen: 4ren-vendels zag ik door uw land, o Aretijnen, en 5woud-patrouilles zag ik er loopen, spiegelgevechten⁵ 6houden bij drommen en bij tweeën, 7dan eens met trompetten dan met klokken, met⁷ 8trommelen en met vesting-signalen, en met in- en 9uitheemsche dingen 10maar nooit met zoo verscheiden blaas-tuig zag ik 11ruiters of voetknechten optrekken; noch schip op 12land- of hemelteeken manoeuvreeren.

13Wij gingen met de tien duivels: wee om het woest 14gezelschap! maar in de kerk verkeert men met 15heiligen en in de taveerne met gulzigaards.

16Steeds maar was mijn aandacht gevestigd op het 17pek om den ganschen inhoud van het kokend vocht 18en al het volk dat daarin brandde, te zien.

5 De inwoners van Arezzo, altijd door vijanden geplaagd, waren bijzonder krijgshaftig.

7 Klokken, hadden b.v. de Florentijnen op hun strijd-kar.

[p. 45]

19Gelijk de dolfijnen, wanneer zij den zeeluiden met 20den boog van hun ruggegraat een teeken geven, 21dat zij er op bedacht moeten zijn om hun hulk te
bergen; 22zóó vertoonde, om zich de pijn te leenigen, soms een 23der zondaren den rug, en verborg dien weer in 24minder tijd dan het bliksemt.

25En gelijk aan den sloot-kant de kikvorschen met 26den muil naar buiten staan, zoodat zij de pooten en 27het overige dikke verbergen; 28zoo stonden aan allen kant de zondaren; maar toen 29Ruigbaard nader-kwam, trokken zij zich zóó terug 30onder de kook-bellen.

31Ik zag, en nog gruwt mijn hart er van, éénen 32wachten zooals het wel gebeurt dat de ééne kik-33vorsch achterblijft terwijl de ander ver wegspringt. 34En Bullebijter, die het meest tegenover hem was, 35sloeg hem met de bepekte haren aan zijn vork 36en trok hem naar boven, zoodat hij mij een visch-
otter scheen.

37Ik wist reeds van allen den naam, zoo goed had 38ik er op gelet, toen zij werden uitgekozen, en voorts 39als zij dan geroepen werden, merkte ik mij hoe.

40‘O Roodmond, maak dat gij hun de klauwen in 41den rug zet, zóó dat gij ze vilt,’ zoo riepen te 42zamen alle de verdoemden.

43En ik zeide: ‘Mijn Meester, maak, indien gij kunt 44zoodat gij wetet wie de rampzalige is, in de handen 45gevallen van zijne tegenstanders.

46Mijn Gids klampte hem van ter zijde aan, vroeg 47hem van waar hij was en gene antwoordde: “Ik 48was geboortig uit het Rijk van Navarre.”

49Mijn moeder stelde mij tot eenen knecht bij eenen 50heer, daar zij mij gewonnen had van eenen brasser, 51verderver van zich-zelven en van zijne goederen.

[p. 46]

52Voorts was ik lijfknecht van den goeden koning 53Tibaud: daar zette ik er mij toe om schelmerijen te 54bedrijven, waarvan ik nu rekenschap geef in dit heete.’ 55En Everzwijn, bij wien aan elken kant een slagtand 56uit den mond stak als bij een varken, deed hem 57gevoelen hoe de eene [tand] stak.

58Tusschen kwade katten was de muis gekomen; 59maar Ruigbaard sloot hem in zijn armen en zeide: 60‘Blijft gij lieden daar, terwijl ik hem aan de vork
houd.’

61En naar mijnen Meester wendde hij het gezicht en: 62‘Vraag hem,’ zeide hij: ‘zoo gij nog meer van 63hem verlangt te weten, voordat een ander hem
stukscheurt.’

64De Gids: ‘Dan spreek van de andere slechten: 65kent gij er eenen onder het pek die uit Italië is?’ 66En hij: ‘Zoo even 67ging ik weg van éénen, die daar uit die buurt was: 68mocht ik daar nog zoo goed geborgen met hem 69zijn, daar ik noch klauw noch gaffel vreesde.

70En Bes-luster: “Te lankmoedig zijn wij geweest,” 71zeide hij; en hij greep zijn arm met zijn vork, zóó 72dat hij, rijtende, het eene lid er van weghaalde.

73Ook Drakemuil wilde hem grijpen onder aan de 74benen; waarom hun aanvoerder zich met kwaden 75blik omdraaide.

76Toen zij een weinig tot bedaren waren gekomen 77vroeg mijn Gids zonder vertoef aan hem die nog 78verbluft was van zijne verwonding: 79“Wie was dat, van wien gij zeidet dat gij tot 80uw leed gescheiden werdt om op den oever te 81komen?” En hij antwoordde: “Dat was Broeder
Gomita,⁸²

82 Gomita, gunsteling van Nino Visconti van Pisa, bestuurder van Gallura, provincie van Sardinië, dat toen van Pisa hoorden.

[p. 47]

82die van Gallura, een vat van alle ongerechtigheid, die 83de vijanden van zijnen heer in zijne macht had, maar 84ze zoo behandelde dat ze hem allen prezen.

85Zoo kreeg hij geld, en liet hij ze zonder verhoor 86vrij, zooals hij zelf zegt: en ook in de andere 87ambten was hij geen kleine schurk maar een opper-
hoofd onder dezulken.

88Met hem verkeert heer Michel Zanche van Logodoro;⁸⁸ 89en om te spreken van Sardinië voelen hunne tongen 90zich nimmer te moei.

91Wee! zie hoe daar die ander de tanden toont; ik 92zou nog meer zeggen: maar ik vrees dat hij zich 93gereed maakt om mij de luis te krabben.”

94En de groote hoofdman, gericht naar Schimvlerk, 95die de oogen reeds draaide om hem te slaan, zeide: 96“Pak u weg, kwade vogel!”

97“Indien gij” heer, begon de gerustgestelde daarna: 98“Toscanen of Lombarden” wilt zien of hooren, dan 99zal ik er doen komen.

100Maar laat de kwade klauwen een weinig in rust¹⁰⁰ 101zijn, zoodat genen hunne wraak niet vreezen; en 102dan zal ik, op deze zelfde plaats blijvende zitten, 103voor éénen, die ik ben, er zeven doen komen, wan-104neer ik fluiten zal, gelijk ons gebruik is om dan te 105doen opdat er een zich naar buiten begeve.’

88 Logoro is een andere provincie van Sardinië van welke Michael Zanche zich door bedrog had meester gemaakt.

100 Dit geheele Spel is een treffend beeld van bedrog, dat zich door bedrog wil dekken en zijnen vervolgers [het geweten] wil ontkomen, terwijl ten slotte toch alles in het kleverig pek der ongerechtigheid blijft steken.
Giampoli, de Navarrees, wil zijnen pijnigers door list ontkomen. Zij loopen erin door het voorstel van Pluim-Strijker [112], die meent, dat hij hem toch te snel af zal zijn, daar hij zelf vliegt, en de ander niet, en die voorstelt, dat de duivels de oever ontruimen, zoodat de hooge dam [112] den Navarrees tot een schild zij.

[p. 48]

106Hondsnoet richtte bij dit woord den muil op, het 107hoofd schuddende en zeide: ‘Hoor den kwaden streek, 108dien hij heeft bedacht om zich weer onder in het
pek te werpen.’

109Waarop hij, die listigheid had in grooten rijkdom, 110antwoordde: ‘Voorwaar te kwade streken heb ik, 111als ik den mijnen grooter leed bezorg!’

112Zeil-strijker kon zich niet weerhouden, maar tegen 113den zin der anderen in, zeide hij tot hem: ‘Als gij 114naar beneden gaat, ik zal u niet achterna komen in
galop, 115maar over het pek zal ik de vlerken klepperen: 116de hoogte worde ontruimd, en de dam zij u een 117schild, dan kunnen we zien of gij meer dan wij
vermoogt.’

118Gij die dit leest, nu zult gij van een nieuw spel 119hooren. Een elk richtte de oogen naar den anderen 120kant, en hij het eerst, die het stugst was geweest¹²⁰
om dit te doen.

121De Navarrees gebruikte wel zijn tijd; hij zette de 122zolen vast op den grond en in één wip sprong hij 123en ontkwam hij aan hun voornemen.¹²³

124Elk stond hier plotseling van versteld, maar hij het 125meest, die oorzaak wras van het mislukken: daarom 126maakte hij zich op en schreeuwde hij: ‘Ik pak je.’ 127Maar weinig vermocht hij: daar [de vlugheid] zijner 128vleugelen de vrees [van den anderen] niet kon vóór 129komen: gene dook onder, en hij [Zeilstrijker] keerde
vliegend terug met de borst naar boven: 130niet anders duikt de eend, wanneer de valk nader 131komt, plotseling onder, en gene keert toornig en 132gebroken.

133IJstrapper vertoornd om het spel, hield, verlekkerd

120 hij het eerst, n.l. Hondsnoet z. vs. 106.

123 hun voornemen, n.l. om hem te villen.

[p. 49]

134om, daar gene ontkomen was, zelf de prooi te 135pakken, vliegende achter hem aan, 136en daar de rechtsverdraaier verdwenen was, richtte 137hij zijne klauwen tegen zijnen gezel, en boven de 138sloot raakten zij in elkander verwikkeld.

139Maar de ander was sperwer en grijpvogel genoeg 140om hem te pakken en beiden vielen zij midden in 141de kokende poel.

142Het heete vocht was plotseling ontwikkelaar: maar 143daarom toch was het hun niet onmogelijk zich op 144te richten, zóó hadden zij de vleugelen bepekt.

145Ruigbaard, die met zijne andere gezellen stond 146te treuren, deed er vier naar den anderen kant 147vliegen allen met een gaffel, en wèl snel 148gingen zij hier en ginds op hun post; zij staken
de vorken toe aan de drenkelingen, die reeds gekookt
werden binnen in de korst: 149en wij eten hen aldus in den val gevangen.