Anne Marie Musschoot
Welkom Casablanca
‘Wereldwijd studeren 25.000 talenknobbels Nederlands’ kopte onze krant op 18 oktober 2007. En: ‘Vanaf volgend jaar zullen studenten aan de Hassan ii-universiteit in het Marokkaanse Casablanca Nederlands kunnen volgen. Ook Egypte krijgt een opleiding in onze taal.’ Het zijn weliswaar de eerste Arabische universiteiten die Nederlands in hun curriculum aanbieden, maar onze moedertaal is wereldwijd hoe dan ook al erg in trek. De redactie van Neerlandica extra Muros, in de wandelgangen nem, volgt deze ontwikkelingen op de voet en speelt er ook alert op in: vanaf nu heet nem niet meer nem maar hebben we het over Internationale neerlandistiek. De sinds lang vervagende scheiding tussen intra en extra muros wordt definitief opgeheven en er komt één forum of platform voor de grensoverschrijdende neerlandistiek. En zo hoort het ook. Buiten Nederland en Vlaanderen wordt al lang oorspronkelijk onderzoek verricht op het gebied van de neerlandistiek, maar nu Europa één grote ruimte is geworden waarin de studenten zich vrij kunnen bewegen zijn de contacten over en weer explosief toegenomen. Onder mijn studenten in Gent heb ik al altijd studenten gehad uit de voormalige Oostbloklanden. In Polen en Hongarije, recenter ook in Tsjechië en Roemenië is de belangstelling voor het Nederlands, de Nederlandse cultuur en literatuur, altijd zeer groot geweest. Die studenten keren terug naar hun moederland mét de behoefte aan verder lezen, zelfs aan verder doorgeven en vertalen. Een mooi voorbeeld hiervan is het fraaie vertaalwerk en het inspirerende onderwijs van de betreurde Zofia Klimaszewska. Maar ook andersom: met de nieuwe BaMa-programma's en het introduceren van nieuwe talencombinaties zijn ook nieuwe, verrassende en verfrissende vergelijkingsmogelijkheden ontstaan waarvan de rijkdom vandaag nog niet is te overzien. Die Europees denkende studenten zullen het gezicht van de nieuwe, internationale
neerlandistiek verder bepalen, samen met de studenten die verspreid over alle werelddelen toch aanleiding genoeg vinden om Nederlands te studeren.
Vreemd is dat, en toch ook weer niet: hoe de internationalisering en globalisering je vakgebied zo ingrijpend kunnen beïnvloeden. Vreemd omdat je denkt dat de studie van je moedertaal en eigen literatuur toch ergens beperkt of bepaald wordt door het ‘moederland’ en dus cultuurgebonden is. Maar toch weer niet. Het is vandaag meer dan ooit duidelijk dat die cultuur niet zelfstandig functioneert maar deel uitmaakt van één groot en dynamisch op elkaar inwerkend geheel van bewegingen, gelijkenissen en verschillen, contrasten en overeenkomsten. Internationale neerlandistiek, ja, beter kon de titel niet.
Auteursrechtelijk beschermd