350 Jaar Bontekoe in druk: oproep aan Neerlandica extra Muros
In 1996 is het 350 jaar geleden dat het reisjournaal van schipper Willem Ysbrantsz Bontekoe voor het eerst in druk verscheen. In 1646 gaf de Hoornse uitgever Jan Jansz Deutel (I) het Journael ofte Gedenckwaerdighe beschrijvinghe van de Oost-Indische Reyse van Willem Ysbrantsz. Bontekoe van Hoorn uit. Het journaal beleefde voor 1820 al zo'n 80 drukken en kan, mede omdat veel van deze uitgaven op een breed publiek waren afgestemd, worden gerekend tot het populaire drukwerk van de 17e en 18e eeuw. Ook in de 19e en 20e eeuw verschenen nog uitgaven, zoals de bekende door Hoogewerff verzorgde editie in de reeks Werken uitgegeven door de Lintschoten-Vereeniging (1952). Maar meer mensen zullen Bontekoe wellicht kennen van Johan Fabricius' geromantiseerde bewerking: De scheepsjongen van Bontekoe.
Ter gelegenheid van 350 jaar Bontekoe in druk in 1996 zal in het Nederlands Historisch Scheepvaart Museum te Amsterdam een tentoonstelling worden ingericht. Op de expositie zullen de verschillende aspecten van het Journael (drukkers, uitgevers en boekverkopers, illustraties, typografie, publiek, etc.) ruimschoots de aandacht krijgen. Er zal onder meer worden gepoogd de vele Bontekoe-uitgaven die in de loop der eeuwen zijn verschenen, bijeen te brengen. Met name onder de zeventiende- en achttiende-eeuwse uitgaven bevinden zich thans uiterst zeldzame boekjes, waarvan slechts een of enkele exemplaren bewaard zijn gebleven.
Tegelijk met de tentoonstelling zal een Bibliografie van Bontekoe verschijnen, waarin alle (Nederlandse en buitenlandse) publikaties van en over Bontekoe en zijn thuisreis worden vermeld. Daarnaast zal een begeleidend boekje worden uitgegeven, waarin verschillende aspecten van Bontekoe en zijn reis worden belicht.
Aan de primaire bibliografie van Bontekoe-uitgaven tot 1820 wordt gewerkt door Mariska Van Lemel, o.l.v. dr. P.J. Verkruijsse. Om deze bibliografie zo volledig mogelijk te maken, is het - gezien de zeldzaamheid van veel Bontekoe-drukken - van groot belang dat niet alleen de exemplaren die worden bewaard in Nederlandse en Vlaamse bibliotheken, in het onderzoek worden betrokken, maar ook die in de buitenlandse bibliotheken. Daarom wordt aan alle ‘Neerlandica extra Muros’ vriendelijk verzocht hun medewerking te verlenen door in de grote bibliotheken van hun werkgebied na te gaan of er Bontekoe-drukken bewaard worden en dat te melden (met uitgever, jaartal en signatuur) aan:
Instituut voor Neerlandistiek
Universiteit van Amsterdam
‘Bontekoe-bibliografie’
t.a.v. Dr. P.J. Verkruijsse
Spuistraat 134
1012 VB AMSTERDAM
of:
Vakgroep Nederlands
Rijks Universiteit Leiden
‘Bontekoe-bibliografie’
t.a.v. Garrelt Verhoeven
Postbus 9515
2300 RA LEIDEN
Auteursrechtelijk beschermd